Antakya’nın çabası toparlanma...

Güngör Uras

ANTAKYA

Antakya’dayım. Antakya Hatay’ın merkezi. Hatay bütünüyle “Suriye” olaylarından olumsuz etkilendi, ama Antakya, Suriye nedeniyle büyük sarsıntı geçirdi.

Önce nüfusu arttı. Suriyeli sığınmacılar şehrin nüfus yapısını bozdu. Sonra, Antakya’nın adının Suriye olaylarıyla birlikte anılması ziyaretçi sayısında büyük gerilemeye yol açtı.

Rusya, Irak, Suriye ile ilişkilerin tıkanması, yaş meyve ve sebze ihracatında gerilemeye yol açtı. İhracat kapılarının kapanması uluslararası nakliyecilikte öne çıkan şehir ekonomisini zarara uğrattı.

Şimdilerde 2021 yılında düzenlenecek Uluslararası Botanik Sergisi (Expo 2021) Hatay Antakya için büyük bir moral...

Antalya’dakine benzer şekilde düzenlenecek botanik bahçesinde, değişik ulusların bitkileri sergilenecek. Hatay’ın tarım ve sanayi sektörlerinde önemli yatırımları var. Tarımsal ve sanayi üretimi birçok ile göre yüksek. Hatay şimdi, Suriye olaylarının tahribatını onarma çabasında. Ancak önemli bir ayak bağı var.

FİNANS AYAK BAĞI OLUYOR

Ekonominin canlanmasını, çarkların yeniden dönmesini finans tıkanıklığı önlüyor. Hatay’ın karşılaştığı sorunların etkisinde banka sistemi, ekonominin canlanmasına destek veremiyor. Kredilerin geri çağırılması, kesilmesi, teminatların yükseltilmesi karşısında Hatay işadamları eski günlere dönmekte zorlanıyor.

Hatay’ın tarım alanları, toprak yapısı, iklimi ve diğer doğal koşulları ürün deseninde çeşitliliğe, hasatta erkenciliğe, ikinci ürüne imkân veriyor.

Hatay ili maydanoz, pazı, dereotu ve mandalina üretiminde Türkiye birincisi, erik, taze soğan, göbekli marulda Türkiye ikincisi, havuç, pamuk ve zeytin üretiminde Türkiye üçüncüsü.

Türkiye’de üretilen tüm maydanozun % 41’i, pazının % 66’sı, dereotunun % 31’i, mandalinanın % 33’ü, havucun yüzde % 80’i, göbekli marulun % 16’sı, turunçgillerin % 19’u Hatay’da üretiliyor.

Hatay Türkiye yaş meyve-sebze ihracatının yaklaşık %18’ini gerçekleştiriyor. İller arasında 1. sırada.

SANAYİ CANLI DURUMDA

Hatay yassı mamul yatırımlarıyla, 6.5 milyon ton/yıl yassı mamul üretim kapasitesine ulaştı. Kurulu 7 adet çelikhanenin çelik üretim kapasitesi yaklaşık 12 milyon ton dolayında.

Üretilen ve yurtdışından ithal edilen kütük demirler, Hatay’da bulunan haddehanelerde işlenerek lama, silme, köşebent, inşaat demiri, çivi ve tel haline getiriliyor. Değişik tesislerde değişik kullanım alanları olan hemen her tür boru üretimleri gerçekleştiriliyor.

İskenderun’da 1966’da başlayan filtre sanayi büyük gelişme gösterdi. Her tür traktör ve otomobile hava, yağ ve yakıt filtreleri, iş makineleri ve endüstriyel amaçlı hava, yakıt, yağ ve hidrolik filtreleri üretiliyor. 20 büyük filtre tesisinde yaklaşık 3 bin kişi istihdam ediliyor.

Hatay’da yılda 200 bin ton pamuk üretiliyor. Mobilya sektöründe 600 firma faaliyet gösteriyor. Ağaç işleri sektöründe üretim yapan firma sayısı 1.500 dolayında. Hatay, küçük mobilyaları ve aksesuarları üretiminde Türkiye’nin lideri durumunda.

TAŞIMACILAR ZORA DÜŞTÜ

Taşımacılık sektörü, ilin en güçlü sektörü. Bölgenin sınıra yakınlığı nedeniyle gelişmiş. Türkiye’de uluslararası yük taşımacılığı yapan taşıtların yaklaşık % 11’i Antakya’da. Kayıtlı 10 bin araçla İstanbul’dan sonra 2. büyük nakliye filosuna sahip. Türkiye’de satılan erkek ayakkabılarının %40’ı Hatay’da üretiliyor.

Antakya Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulu tesisler, tohumculuk, iplik boyama, çelik boru imalatı, yağ işletmeleri, baharat kurutma, boya, çelik kapı, sabun imalatları ile tavuk kesim entegresi, tekstil, yem sanayi, paketleme ve otomotiv sanayii konularında üretim yapıyor.

Özetle, bütünüyle Hatay ilinde tarım ve sanayi üretimi devam ediyor. Ama Rusya, Irak ve Suriye yollarının kapanması, üretilen malların satışını engelliyor, uluslararası kara yolu nakliyesi yapanların işsiz kalmasına yol açıyor. Hatay’ın sorunları en fazla il merkezi Antakya’da hayatı etkilemiş.

Ama Antakyalılar her şeye rağmen sorunları atlatmak için büyük çaba içinde.