Çarşı pazar sakin AVM’ler hareketli

Güngör Uras

Bu bayram öncesinin özelliği var. Babalar Günü alışverişi, tatil alışverişi ve bayram alışverişi bir araya geldi.

Çarşıların pazarların bu nedenle hareketli olması beklentisine girdik.

Ne var ki farklı nedenlerle bu bayram öncesi şu günlerde İstanbul’da çarşı pazar pek hareketli değil.

Eski yıllarda “İstanbul’da çarşı pazar ne durumda?” diye merak edildiğinde, Mahmutpaşa’daki alışverişe bakardık. Eminönü’nde Kuru Kahveci Mehmet Efendi’nin, Namlı‘nın önünde kuyruk ne kadar uzun, ona bakardık. Beyoğlu’nu, Şişli’yi, Bağdat Caddesi’ni dolanır, “İşler iyi veya durgun” derdik.

İstanbul’un çarşı pazarında büyük değişim oldu. Günümüzde İstanbul’da alışverişe çıkanlar artık eskisi gibi Mahmutpaşa’ya Beyoğlu’na, Şişli’ye, Bağdat Caddesi’ne gitmiyorlar.

Yeni yapılaşma sonucu merkezden uzaklaşan İstanbullular yaşadıkları semtteki AVM’lerden alışveriş yapıyorlar.

Ümraniye, Ataşehir, Maltepe, Tuzla, Pendik bölgelerindekilerin alışveriş yaptıkları AVM’ler farklı, Bağcılar, Esenyurt, Bayrampaşa, Küçükçekmece, Bakırköy, İkitelli, Mahmutbey’deki AVM’lerin müşterileri farklı.

Mağazalardaki durum

AVM’ler Beyoğlu, Nişantaşı, Bağdat Caddesi gibi ünlü alışveriş caddelerinden müşteri çaldı. Çalıyor. Cadde mağazalarında satılan malların hemen tamamı AVM’lerde satılıyor. Mahmutpaşa’dan alışveriş eden orta ve alt gelir grubu şimdilerde “outlet” diye adlandırılan ucuzcu mağazalardan alışveriş yapıyor.

Her AVM ve her “outlet” (ucuzcu mağaza) aynı ilgiye sahip olamıyor ama çoğu yaşıyor.

İstanbul’da konutların merkezden uzaklaşmasını, AVM gerçeğini, alışverişte yeni yapılanmayı dikkate alsak da, Beyoğlu, Nişantaşı, Bağdat Caddesi’nin perakende ticaretteki önemini yok sayamayız.

Beyoğlu’nda, Nişantaşı’nda, Bağdat Caddesi’nde ünlü yerli ve yabancı perakendeci firmaların mağazalarını dolaştım. Satış elemanlarıyla sohbet ettim. Kasaların önündeki hareketi izledim.

Beklentiden düşük

Bırakınız, Babalar Günü, bayram alışverişi ile tatil alışverişlerini, normal dönemlerdekine göre de alışverişte bir duraklama var. Dükkân sorumluları işlerin bir aydır yavaşlamasından yakınıyorlar. Arap ziyaretçilerin de son haftalarda sayısının azaldığını söylüyorlar.

Nişantaşı’nda, Bağdat Caddesi’nde ünlü yerli ve yabancı perakende markalarının dükkânlarında ne ararsanız var. Dünyanın, Türkiye’nin en beğenilen markalarını taşıyan giyim eşyaları rafları doldurmuş. Ama müşteri beklenen ölçüde değil.

Tenzilatlı satışlara ilgi az gibi

İyimser dükkân sorumluları bu durumu okulların tatili ile çok kişinin İstanbul’u terk ederek yazlıklara gitmesine bağlıyor. Fiyatların sorun olmadığı söyleniyor. Hemen her dükkânda en az % 30, genelde % 50 tenzilatlı satış var.  Dükkân sorumluları ithal eşya hariç, yerli giyimde fiyatların geçen yılki çizgide olduğunu, tenzilatlı satışlara rağmen satışların yavaş gittiğini söylüyor.

İstanbul’daki orta ve alt gelir grubundakilerin bayram öncesi Mısır Çarşısı’na uğrayarak lokum, şeker, kuruyemiş tedarik etme alışkanlıkları devam ediyor. Berfu Güven ile Mısır Çarşısı’nı ve çevresini dolaştık.

Mısır Çarşısı’nın içinde ve dış duvarı boyunca sıralanan şekerci ve kuruyemişçi dükkânlarında işler yavaş. Bayram ikramı için en fazla satın alınan “lokum”. Dökme lokumun kilosu 10 TL. Buna rağmen, Mısır Çarşısı bölgesine alışverişe gelenler “Daha ucuzu yok mu ?” diye soruşturuyor.

Mısır Çarşısı bölgesindeki şekercilerde çikolata satılmıyor. “Çikolatayı marketler satıyor. Fiyatları çok farklı. O nedenle biz çikolata satmıyoruz. Hem de bizim müşterilerimiz çikolataya ilgi göstermiyor” diyorlar. Marketlerde farklı markalı çikolataların kilo fiyatı 20 TL ile 200 TL arasında değişiyor.