Çok yönlü bir şehir

Güngör Uras

Mersin

Mersin’e geldim. Turizm, güneş enerjisi, otomotiv yan sanayi kollarında faaliyet gösteren Ali Doğan’a sordum: “İşler nasıl?” “Türkiye’de nasıl ise, öyle” dedi.

Otomotiv bayii Ruken Uzunadam ise “İşler kötü hocam. Talep azaldı” diyor.

Mersin çok yönlü ekonomik yapısı sayesinde ekonomideki yavaşlamaya rağmen canlılığı sürdürmeye çalışıyor.

Mersin ekonomisinde ağırlık taşıyan tarım da sanayi de ihracata yönelmiş durumda. Mersin’de Türkiye’nin ikinci büyük serbest bölgesi var. Mersin limanı ekonomiye hareket getiriyor. Bu farklı ekonomik yapıyla Mersin şanslı bir şehir. Birçok şehrin sahip olamadığı imkânları var.

İl gelirinin yüzde 40’ı sanayi, yüzde 30’u tarım ve yüzde 10’u ticaretten elde ediliyor. 1 milyon 750 bin nüfusun 390 bini aktif çalışan, 230 bini emekli. Bunlara bağımlı nüfus 830 bin. Yaklaşık 1.5 milyon nüfusun yaşadığı haneye her ay maaş, ücret veya emekli aylığı giriyor. Mersin’de 35 bin işyeri var. İşyerlerinde 250 bin işçi, 65 bin memur, 45 bin esnaf çalışıyor. 30 bin de kayıtlı çiftçi var.

Tarım önemli

Mersin’de tarımın il ekonomisine ve Türkiye ekonomisine katkısı büyük. Türkiye’de üretilen sebzenin yüzde 5’i, yaş meyvenin yüzde 10’u Mersin’de üretiliyor. Mersin’de Türkiye’deki muz üretiminin yüzde 65’i, çilek üretiminin yüzde 55’i, limon üretiminin yüzde 65’i gerçekleştiriliyor.

İmalat sanayiinde 1.350 işyerinde üretim sürüyor. İşyeri bakımından gıda sanayi işletmeleri önde. Metal, plastik, tekstil, makine, kimya ve mobilya sanayii imalat sanayiinin önde gelen sektörleri.

Mersin’deki işletmeler yılda 1.3 milyar dolar ihracat gerçekleştiriyor. Bu yıl ilk 9 ayında ihracat geliri geçen yılın az da olsa üzerinde.

Mersin limanı ABD ve Ortadoğu arasında transit bir liman. Yılda yaklaşık 4.500 gemi gelip gidiyor. Limanda 140 gemi barınabiliyor. 15 gemi yükleme ve boşaltma yapabiliyor.

Limanda elleçlenen* yük yılda 23 milyon ton. Elleçlenen yükün 8.7 milyon tonu ihracat, 13.7 milyon tonu ithalat yükü, 2.9 milyon tonu transit, 1.1 milyonu dahili yük.

Serbest bölge

Mersin ve Taşucu’ndan, farklı ihracat hatlarına Ro-Ro seferi yapılıyor. Geçen yıl 809 gemi, 79 bin araç ve 105 bin yolcu taşıdı. Mersin Serbest Bölgesi’nde 330’u yerli, 63’ü yabancı, 40’ı yerli yabancı ortaklı 433 firma faaliyet gösteriyor.

Yılın ilk 9 ayındaki ticaret hacmi geçen yıl 2.5 milyar dolar iken, bu yıl 2.1 milyar dolara geriledi. Serbest bölgenin Türkiye ile ticaret hacmi 820 milyon dolayında. Ticaretin yüzde 40’a yakını Türkiye ile.

Son birkaç not; Mersin imalat sanayiinde düşük-yüksek teknolojili üretimin payı yüzde 2.2. Orta-yüksek teknolojinin payı yüzde 21.1. Kalan pay 76.7 düşük ve orta düşük teknolojili ürünlerin payı. Üniversitede 30 bin gencimiz öğretim görüyor.

Mersin’de turizm sektörü canlanmaya başlamış durumda. Mersin göç alan bir şehir. Doğudan göç durmadı ama 300 bin dolayındaki Suriyeli sığınmacı da Mersin’de yaşıyor.

n Elleçleme deyimi, gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması ve benzeri işlemleri ifade eder.