Ekonominin yeni kuralları (II)

Yaman Törüner

Dünkü yazımda, ekono-minin yeni kurallarını “iletişim”in belirleyeceğini; geleceğin ekonomik yapısının, çok yoğun biçimde birbiri içine giren ilişki ve bağlantılar içereceğini; yeni ekonominin sürükleyici güçlerinin, küreselleşme, yeni icatlar, patent hakları ve eğlence-servis sektörü olacağını anlatmıştım.

Kevin Kelly, ekonominin yeni kurallarını inceleyen, “New Rules of the New Economy (Yeni Ekonominin Yeni Kuralları)” isimli bir kitabında, “yakın gelecekte, “chip”lerin maliyeti o denli ucuzlayacak ki bunlar rahatlıkla her mala yerleştirilebilecek ve bu “chip”ler birbirleriyle iletişim halinde bulunacaklar” diyor. Ünlü ekonomist Paul Krugman, yeni ekonomiyle birlikte artık, arzların kendi taleplerini yaratacağını söylüyor. Klasik ekonomi öğretisinde, fiyatlar arttıkça arz artarken; yeni ekonomik yapıda, fiyatlar düşse bile talep sürdükçe arz artacak. Kısacası, yeni ekonomik yapı tüm bildiklerimizi altüst edecek.

İnsanların ilgisini çekmek

Yeni ekonomide tek kıt kaynak, “insanların ilgisini çekme becerisi” olacak.

Reklam sektörü, geliştikçe gelişecek. “Teknik standartlar” yasaların kendisinden önemli olacak.

Kitlenin yerini, bilgi alacak. Örneğin, 1997’de bir otomobilin ortalama ağırlığı 1439 kilogram iken, 2020 yılında bu ağırlık 521 kilograma düşecek. Ama otomobil daha hızlı ve güvenli olacak.

Klasik ticaret, gittikçe elektronik ticarete dönüşecek.

Bilgisayarlaşma ve iletişim olanaklarını artıranlar daha kârlı ticaret yapabilecekler.

Müşterinin satıcıdan uzak olması, önemini kaybedecek.

Giderek, iletişim sisteminin bile piyasası olacak. Örneğin, mevcut internet sisteminin rakipleri ortaya çıkacak.

Banka şubeleri birbiri ardına kapanacak; internet bankacılığı önem kazanacak.

Ticarette, aracılar ve toptancıların önemi gittikçe azalacak; zaman içinde bunlar ortadan kalkacak.

u Şirketlerde çalışan işçi sayısı gittikçe düşecek. İşçi sayısı düşmese de, çalışma saatleri kısalacak.

Önce oyunlar, sonra oyunun kuralları, sonra da kuralların yapılış biçimleri değişecek. Kısacası, küresel kapitalist sistemin dışında kalan ülkeler, şirketler ve kişiler, oyuna alışmakta zorlanacaklar.

Verimlilik, iyi ilişkiler ve ittifaklar, yeni ekonominin stratejik güçleri olacaklar. Bilgi her yerden elde edilebilse de, “en son gelişme”nin bilinmesi önem taşıyacak.

Satan, aynı zamanda alan; işçi aynı zamanda müşteri olacak.

Müşteriler için, mal kadar, “güven” önem kazanacak. Hatta, mal daha kolay bulunacak.

Müşterilerini eğitenler, birbirleriyle ilişki içine sokabilenler, müşterilerine daha kullanışlı teknoloji sunabilenler, müşterilerini işçileri gibi görenler ve onlara ek hizmetler sunabilenler kazançlı çıkacak.

Problem çözme yerine, fırsatların önem kazandığı bir çağa giriyoruz. Her kullanılan fırsat, önümüze birden fazla yeni fırsat çıkaracak.