Fiyat artışı nasıl durdu?

Güngör Uras

Ağustos ayında tüketici fiyatları artmadı. Yüzde 0.29 geriledi. 12 aylık ortalama fiyat artışı yüzde 7.98 oldu. Ağustosta fiyat artışları nasıl oldu da durdu? Yıllık enflasyon nasıl olur da ortalama yüzde 8 olur?

Çok kişi bunu merak ediyor. Önce hatırlamakta yarar var. Türkiye İstatistik Kurumu fiyat hareketlerini izlerken ülke genelinde 417 maddenin fiyatındaki değişimi izliyor. Bu 417 maddenin bazılarının fiyatı artıyor, bazılarının ucuzluyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı enflasyon oranı bu 417 maddenin ortalama fiyat artışına dayanıyor.

Ayşe Hanım Teyzem bu 417 maddenin tamamını tüketmiyor. O nedenle Ayşe Hanım Teyzem’in enflasyon hesabı, ülkenin genel fiyat artış oranlarından farklı oluyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun ağustos ayı enflasyon oranını aşağıya çeken gıda fiyatlarındaki ve giyim fiyatlarındaki gerileme oldu.

TARIM VE GİYİM

Yaz ayında tarım ürünü yaş meyve ve sebze bol. İç talep sınırlı, ihracat durdu. Ağustos ayında gıda fiyatları yüzde 2’ye yakın geriledi. Giyimde talebin sınırlı olması ve yaz sonu tenzilatlı satışlar nedeniyle giyim fiyatları yüzde 5’e yakın geriledi.

Ağustos ayında enflasyonun artmadığını, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan önce İstanbul Ticaret Odası ile Türk-İş’in yayınladığı fiyat endeksleri de göstermişti.

Ayşe Hanım Teyzem, enflasyonun daha yüksek olduğunu söylese de fiyat artışlarından yakınsa da, göstergeler ağustosta enflasyonda yavaşlamayı, hatta duraklamayı gösteriyor. Ancak şunu da kabul edelim. Enflasyondaki yavaşlama veya duraklamanın gerisinde üretim artışı ve üretim maliyetinin gerilemesi yok. Ekonomideki yavaşlama ve talepteki daralma üreticileri ve aracıları fiyatları belirlerken baskı altında tutuyor.

Her şeye rağmen yıllık ortalama enflasyon yüzde 8’e yakın, “enflasyon sorununu çözdük” deme şansımız yok. Bekleyişimiz iç talebin canlanması, ihracatın yükselmeye geçmesi ve de sonunda üretimin artmasıdır. Bunların gerçekleşmesi halinde fiyatlar istikrarlı bir duruma gelir.