Nükleer programıyla ilgili müzakerelerin olumlu sonuçlanmasının ardından gözlerin yeniden çevrildiği İran pazarına, Türk iş dünyasının ilgisinin artarak devam edeceği belirtiliyor.
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun resmi ziyarette bulunduğu İran ile Türkiye arasındaki ticaret hacmini AA muhabirine değerlendiren Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Menşure Kolçak, iki ülkenin de hem ekonomik hem de siyasi anlamda Ortadoğu’nun önemli aktörleri olarak kabul edildiğini söyledi.
Kolçak, Gürbulak Sınır Kapısı ile iki ülkenin birbirine bağlandığını hatırlatarak, “Zaman zaman çeşitli nedenlerle iki ülke arasındaki ilişkilerde gerilim yaşansa da binlerce yıllık kültürel, siyasi ve ekonomik anlamda bir bağ bulunduğu da bilinmektedir” dedi.
Birçok ülkenin dış ticaretinin yüzde 70'ini komşu ülkelerle yaptığını vurgulayan Kolçak, şöyle devam etti:
“Türkiye'de ise durumun farklı olduğu bilinmekte, bu anlamda 1 Ocak 2015 tarihinde iki ülke arasında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması ile ticaret hacminin 35 milyar dolara çıkarılması planmış bulunmaktadır. Bu anlaşma çerçevesinde 2015’in ilk altı ayında İran’a olan ihracat yüzde 30 artış göstermiştir. Anlaşma ile İran'ın Türkiye'ye tarife indirimi sağlayacağı ürünler arasında ilaç, kozmetik, plastik malzemeler, orman ürünleri, tekstil, hazır giyim, ev tekstili, mobilya, çelik ürünleri, demir ve demir dışı metaller, elektrik-elektronik ve beyaz eşya gibi ürünler yer almaktadır. Bu kapsamda Türkiye'den 140, İran'dan 125 olmak üzere toplamda 265 üründe gümrük vergileri aşağıya çekilmekte, bu sayının 300'e yükselmesi beklenmektedir.”
Kolçak, yaptırımlardan uzak ve dünya ülkeleri ile daha kapsamlı ilişkiler kurabilen bir İran’ın, hem halkına hem de bölge ülkelerine olumlu yansımaları olacağını ifade ederek, “İran halkı uzun zamandır ambargolar altında ezilmekteydi. Yaptırımların kaldırılması siyasi ve ekonomik anlamda fırsatlar içermektedir. Bu durumun İran için 250 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmi oluşturacağı ve Türkiye’nin de bu pastadan yüzde 10-15 civarında bir pay alacağı düşünülmektedir. Bu da iki ülke arasındaki ticaret hacminin 45 milyar dolara yükselmesi anlamına gelmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Yakın komşularla olumsuz ilişkilerin ikincil mesafedeki komşularla ilişkileri de olumsuz etkileyeceğini belirten Kolçak, "Ortadoğu’da yaşanan çatışmaların, ciddi çevre sorunlarına, giderek artan göçmen ve mülteci sorununa, küresel terörün artmasına neden olacağı açıktır. İran’a yaptırımların kaldırılmasının ve yakın mesafe avantajının da kullanılarak gerek ticari gerekse diğer alanlarda ilişkilerin geliştirilmesi her iki ülkenin de yararına olacaktır” ifadelerini kullandı.
