ITALEXIT gölgede kalır!

30.11.2016 14:07
Avrupa Birliği yeni bir sınav ile piyasaların karşısında. 4 Aralık günü İtalya yeni anayasa değişikliğini oylayacak. Değişikliklerin içeriği genel olarak hükümetin karar alma sürecini kolaylaştıracak hamlelerden oluşuyor. Uzun süredir siyasi açıdan istikrar yakalayamayan İtalya’nın atılan bu adım ile birlikte ekonomik reformları daha kolay ve hızlı bir biçimde yürürlüğe koyması amaçlanıyor. Tasarının eleştirilen kısmı ise hükümete tanınan yetkilerin artacak olması. Muhalif kesim ve halk en çok karar yetkisinin tek bir elde toplanmasından şikayetçi.

Eğer referandumdan hayır oyu çıkarsa Başbakan Renzi geçtiğimiz dönemlerde istifa edeceğini belirtmişti. Eski Başbakan Letta’nın Renzi’ye görevi devretmesinin ardından Yeni Başbakan yapılacak referandumu bir nevi güven oyu olarak görüyor. Renzi yakın zamanda yapmış olduğu açıklamalarda da oylama sonucunun siyasi kariyerinde belirleyici olmaması gerektiğini belirtmişti. Yani Başbakan bir ikilem içerisinde. Anketlerde hayır oylarının az bir farkla önde olduğunu görüyoruz. Dikkat çeken diğer ayrıntı ise oyunu çekimser olarak kullanan kişi sayısının fazlalığı. Brexit ve ABD seçimleriyle piyasaların inancını biraz daha yitirmiş olduğu anket sonuçlarına bağlı şekilde hareket etmek bu referandumda da bizi yanıltabilir.

BÖLGEDE AB KARŞITI GÖRÜŞ YÜKSELİŞTE

Son dönemlerde küresel anlamda milliyetçi görüşün yükselişe geçtiğini biliyoruz. Birliğe üye ülkelerde de Brexit’in ardından AB karşıtı görüşlerin artış gösterdiğini yapılan araştırmalardan görebiliyoruz. Referandumdan hayır çıkması halinde gündeme gelebilecek erken seçimde başa yüksek ihtimalle daha milliyetçi görüşe sahip bir parti geçecek. AB karşıtı görüşü savunan 5 yıldız hareket partisi de ihtimaller arasında güçlü bir yere sahip. Eğer erken seçim olur ve başa AB karşıtı bir parti gelecek olursa Avrupa Birliğinin bütünlüğü yeniden sorgulanır bir duruma gelecek. Fakat piyasalar ilk etapta referandum sonucuna odaklanıp, İtalya’nın birlikten ayrılması konusunu arka plana atacaktır. Çünkü İtalya’da yürürlükte olan yasalardan bazıları birlikten ayrılmayı engelleyebilecek şartlar taşıyor.

İtalya’nın ekonomik yapısı itibariyle Avurpa’nın vasat ülkelerinden biri olduğunu ifade edebiliriz. Ülke büyüme performansı bölge ekonomisi ortalamasının hayli gerisinde yer alıyor. Ülkenin kamu borcunun GSYİH’ya oranı ise Avrupa ortalamasının hayli üzerinde. Uzunca bir süredir konuşulan Avrupa Bankaları kaynaklı çıkabilecek bir bankacılık krizi de referandumdan hayır oyunun çıkmasıyla gündeme gelebilir. Oylamadan sekiz adet bankanın ciddi şekilde etkilenmesi bekleniyor. Bankaları vuracak ilk sebep ülke içerisinde oluşacak belirsizlik. Son zamanlarda volatilitesi hayli yükselen İtalyan bankacılık hisselerinde güvensiz görünüm sert satışları beraberinde getirebilir. İtalyan bankalarının bir diğer problemi ise batık krediler. Aynı zamanda bankalarda sermaye yeterliliği de istenilen düzeylerde değil.



Avrupa Birliği’ni bir arada tutan şey ekonomik ve siyasi çıkarlar olduğu düşünülürse İtalya’nın birlikten İngiltere kadar kolay bir biçimde ayrılması hayli zor. Ayrılmanın dışında piyasaların aklına böyle bir düşüncenin yerleşmesi dahi ülke ekonomisine negatif etkisi olacaktır. Hükümet tarafında da ülkeyi AB’den ayrılmaya itecek bir sürecin başlangıcının yapılması büyük bir riski de beraberinde getirecektir. Bahsi geçen sebeplerden dolayı İtalya’nın birlikten çıkış biletini alması adına yapılan tartışmalar için henüz erken olduğunu düşünüyorum.

Selim Önay
IŞIKFX ARAŞTIRMA UZMANI