Türkiye sürdürülebilirlikte yeni bir aşamaya geçti

Güngör Uras

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), gelişmiş ülkelerdeki düşük büyümeye karşı, gelişmekte olan ülkelerdeki yüksek büyümeye dayalı olarak ülkelerin gelir guruplarına dağılımında değişiklik yaptı.

OECD’nin 12 Aralık’ta yayımlanan “Küresel Kalkınma Hakkında Perspektifler 2017” (Perspectives on Global Developments 2017) raporunda “2015’in orta gelirli ülkeleri Çin, Kolombiya, Kosta Rika, Endonezya, Kazakistan, Meksika, Güney Afrika ve Türkiye’nin  ‘Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme Gösteren’ ülkeler grubuna alındığı” açıklandı.

Dünya ülkelerinin ekonomik büyüklükleri ölçülürken; (1) Toplam milli gelir rakamlarına, (2) Kişi başına milli gelir rakamlarına, (3) Milli gelirin yıllık büyüme oranına bakılıyor.

IMF değerlemelerine göre Türkiye 224 ülke sıralamasında, milli gelir büyüklüğüyle 18’inci, kişi başına mili gelir rakamıyla 66’ncı, büyüme oranıyla 97’nci sırada.

Milli gelir büyüklüğümüz ve geçmişteki büyüme oranımızla önlerdeyiz ama kişi başı milli gelir rakamımızın küçüklüğü nedeniyle “Gelişmekte Olan Ülkeler” gurubunda yer alıyoruz.

GELİŞMEKTE OLANLAR

OECD’nin raporuyla, Türkiye “Gelişmekte Olan Ülkeler” grubundan “Gelişmiş Ülkeler “grubuna geçmedi. “Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme” gösteren ülkeler grubuna katıldı. İkisi farklı değerleme.

“Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme” değerlemesi yapılırken ülkeler bir yıl içindeki büyüme oranlarına göre  değil, uzun bir dönemdeki büyümeleri değerlen-dirilerek 3 grupta toplanıyor.

Birinci grupta 28 yüksek gelir grubundaki ülke var. Ekonomileri bize benzeyen Yunanistan, İspanya, Portekiz de bu grupta.

İkinci gruptaki 59 ülke “Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme” gösteren ülkeler.

Türkiye işte bu gruba dahil oldu.

“Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme” gösteren ülkeler, en az 6 yıllık bir sürede yüzde 3.5 büyüme gerçekleştirerek yüksek ve sürdürülebilir bir büyüme yoluna giren ülkeler.

SON 6 YIL İYİ GEÇTİ

“Yüksek ve Sürdürülebilir Gelişme Gösteren Ülkeler” listesine girebilmek için son 6 yıllık büyüme oranı ortalamasının, bir önceki 6 yıllık dönem büyüme ortalamasının en az 2 puan üzerinde olması gerekiyor.

Bu değerlemeler TÜİK’in milli gelir hesaplarını değiştirmesinden önce yapıldığı için, Türkiye’nin Yüksek ve Sürdürülebilir Büyüme gösteren ülkeler grubuna geçmesinde, milli gelir hesaplarındaki düzenlemenin etkisi yok.

Türkiye ekonomisi (eski GSYH hesaplamasıyla) 2010 yılından 2015 yılına 6 yılda ortalama yüzde 5.2 oranında büyüdü. 2010 yılından 2015 yılına kadar büyüme kesintisiz yüksek oranda devam etti. Bu 6 yıllık büyüme tablosu nedeniyle Türkiye büyüme sorunu yaşayan (Üçüncü Grup’taki) 57 ülkenin arasından sıyrılarak “Yüksek ve Sürdürülebilir Büyüme Gösteren” 59 ülkeden biri oldu.

Bu her bakımdan önemlidir. Ancak unutmayalım, biz hâlâ “Gelişmekte Olan Ülkeler” grubundayız. “Yüksek Sürdürülebilir Gelişme Gösteren” ülkeler tanımı ile “Gelişmekte Olan Ülkeler” tanımları farklı tanımlar.