Bankalararası Kart Merkezi'nin (BKM) 25. kuruluş yıl dönümünde konuşan Genel Müdür Soner Canko, "Son 25 yıl içinde yerel kaynaklar ve kendi altyapımız ile kümülatif olarak 28 milyar adet ödeme işlemiyle 1,8 trilyon dolara ulaşan kart harcaması hacmi yarattık" dedi.
BKM'nin 25. yaşı genel müdürlük binasında kutlandı. Törende konuşan BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, 1990 yılından 2015 yılına geçen son 25 yılda Türkiye'de müzikten eğlenceye, oyundan iletişime büyük değişimler yaşandığını belirtti.
Türkiye'de teknolojinin başını çektiği yaşam şekillerini etkileyen bu değişimin ana odağında, ödeme sistemlerinin de önemli bir rol oynadığını anlatan Canko, kartlı ödemelerden, bugün dijital ödemelere giden yolda, BKM'nin Türkiye'de değişimin lokomotifi olduğunu söyledi.
Kartlı ödemelerin bireylere, kurumlara ve ülke ekonomisine büyük değer ve katkı sağladığını ifade eden Canko, 1963 yılında turistlere daha iyi hizmet vermek için kart kabulünün başlamasının ardından, bankaların sektöre girmesi ve 1990'da BKM'nin kuruluşuyla birlikte sektörün büyümeye ve gelişmeye başladığını dile getirdi.
Canko, şöyle devam etti:
"1998'de senet ve veresiye yerini taksitli kredi kartı işlemlerine bıraktı. İşyerleri karşılıksız çek ve ödenemeyen senet riskini bankalara bıraktı. 2004'te ilk temassız işlem ve 2007'de Chip&PIN gibi, özelliklerin hayata geçirilmesiyle beraber 800 bin civarında olan kredi kartı sayısı 75 kat artarak 2015'te 57 milyon 800 bin adet seviyesine ulaştı ve Türkiye, Avrupa ikincisi oldu. ABD, Chip&PIN uygulamasına geçmek için altyapı çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye olarak 8 yıl önce geçtiğimiz sisteme ABD daha yeni geçmeye çalışıyor. 2010 yılında yakın alan iletişimi (NFC), 2012'de ilk ulusal cüzdan BKM Express hayata geçirildi. Artık dijital ödemeler hayatın vazgeçilmez bir parçası oldu."
Geleceğin dünyasında neler olacağı yönünde de paylaşımlarda bulunan Canko, bulut tabanlı temassız ödemelerin, lokasyon bazlı ödemelerin (beacon), giyilebilir teknolojilerin, mobil cihazların ve nesnelerin internetinin gelecek dönemde insanların hayatına daha fazla gireceğini söyledi.
"Ödemeler hayatın her alanında görünmez olarak yer alacak" diyen Canko, geleceğin dünyasında ödeme aracı bile gerek olmadan ödemelerin gerçekleşebileceğini, örneğin buzdolabındaki bir düğme ile sütü markete sipariş veren ve ödemeyi otomatik olarak yapan, çamaşır makinasının üstündeki düğmeye basarak deterjan siparişi veren ve ödemeyi de yapan yöntemlerin görülebileceğini ifade etti.
Canko, bunların insanlara hayal gibi gelebileceğini, ancak geleceğin teknolojilerinin bunlar olacağını vurguladı.
BKM'nin vizyonunun "nakitsiz ödemelerde geleceğin deneyimimi yaşatmak", misyonunun "ödemeleri kolaylaştıran çözümler ile Türkiye'ye değer katmak" olduğunu vurgulayan Soner Canko, dünyada ve Türkiye'de yaşanan gelişmeleri BKM'nin çok iyi takip ederek, değişimin önünde yer almayı hedeflediğini belirtti.
Hızlı dönüşümün yarattığı gelişmeler ışığında BKM olarak "teknoloji insan hayatını basitleştirmek için olmalı" mottosunu benimsediklerine işaret eden Canko, "Bunu hem uygulamalarda hem de kendi çalışma prensiplerimizde uygulamaya çalışıyoruz. Bugün adeta bir mobil devrimin içinde yaşıyoruz ve dönüşüm çoktan başladı. Bu dönüşümü yakından takip eden BKM, kurulduğundan bu yana kredi kartı sayısının 75 kat artmasında önemli rol oynadı. 2015'te kart sayısı 57 milyon 800 bin adet seviyesine ulaştı ve Türkiye Avrupa'nın pek çok gelişmiş ülkesini geride bırakarak 2. sıraya yerleşti. Bugün artık ödeme süreleri çok daha kısa, alışveriş daha kolay… Ödeme sistemleri artık yeni yaşam biçiminin merkezinde yer alıyor" dedi.
Türkiye'nin dünyada ödemeler sisteminde örnek ülke olduğuna dikkati çeken Canko, "Dikkat ettiyseniz örnek ülkelerden birisi demiyorum. Çünkü Türkiye gerçek anlamda örnek ülke" diye konuştu. ,
Canko, şunları kaydetti:
"Chip&PIN ile dünyanın en güvenli pazarlarından olduk. Kredi kartı, POS ve ATM'lerin tamamı çipli ve şifreli işlemleri destekliyor. 10 yıl öncesine göre dolandırıcılık yüzde 90 geriledi. Türkiye, gelişmiş ülkelerden bile daha güvenli."
Banka kartı ile nakde "hoşça kal" dediklerini ve banka kartı gelişimi dikkate alındığında 25 yılda kart sayısının 20 kat arttığı bilgisini veren Canko, "1990'da 6 milyon seviyesinde olan banka kartlarının sayısı ise bugün 110 milyona ulaştı" dedi.
Canko, 25 yıllık sürede kartlı işlem adedinin 420 kat, işlem tutarının ise 250 kat artış gösterdiğini söyledi.
Kartlı alışveriş işlem adedinin 1990 yılında 9 milyon iken 2015 Haziran sonu itibarıyla 3,8 milyar olduğunu ifade eden Canko, kartlı işlem tutarının ise aynı dönemde 800 milyon dolardan 200 milyar dolara ulaştığını dile getirdi.
Tüketim harcamalarının içinde kartların payının yüzde 1'den yüzde 40'a yükseldiğini belirten Canko, şu bilgileri verdi:
"Bugün her 100 TL'lik alışverişin 40 TL'lik tutarı banka ya da kredi kartlarıyla yapılıyor. Her üç yetişkinden ikisi kart kullanıyor. Demek ki hala daha üç yetişkinden 1'inin kartı yok. Saniyede ortalama 160 işlem yapılıyor. 4 liralık işlemden 1 lirası taksitli yapılıyor. 4 kredi kartından 1'i temassız. 10 TL'lik kartlı alışverişin 1 TL'si internetten yapılıyor. Ve artık dijital ödemeler alışveriş kültürümüzdeki yerini almaya ve hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olmaya başladı. Geleceğin dünyasında ise ödeme süreleri daha da kısa ve görünmez olarak, bulut tabanlı temassız ödemeler, beaconlar, giyilebilir teknolojiler, nesnelerin interneti olarak hayatımıza yerleşmeye başladı."
Geçmiş 25 yılda ülke ekonomisine görünür ve görünmeyen pek çok değer kattıklarını anlatan Canko, "Son 25 yıl içinde yerel kaynaklar ve kendi altyapımız ile kümülatif olarak 28 milyar adet ödeme işlemiyle 1,8 trilyon dolara ulaşan kart harcaması hacmi yarattık" dedi.
Canko, nakit yerine kart kullanıldığı için yılda 4 milyar TL tasarruf edildiğini ve kartların ekonomiye büyük değer kattığını dile getirdi.
Türkiye ekonomisinde hız, verimlilik ve zaman açısından önemli değer yaratan BKM'nin bu süre boyunca banka ve kredi kartı kullanımının yaygınlaşması için çok çalıştıklarını söyleyen Canko, kartların hem birey hem de işyerlerine büyük katkı sağladığını belirtti.
Canko, kartların bireylere ve işyerlerine katkılarını şöyle sıraladı:
"Bireyler önce alıp sonra ödüyor. Puan, para, mil veya çeşitli indirimler kazanıyor. Faturaları otomatik ödüyor. Bireysel Emeklilik ödemelerini kartla ödeyerek birikim yapıyor. Nakit çalınma riskine karşı koruyor. Kartlı alışverişler sayesinde her birimiz yılda yarım saat kazanıyoruz.
Karşılıksız çek ve ödenemeyen senet riskini bankalara devretme imkanı sağlıyor. Senet ile taksit yapmak yerine taksitli alışverişin ücretini peşin alma imkanı sağlıyor. Müşteri ve satış artışı sağlıyor."
2023'te nakitsiz toplum hedefini ortaya koyan BKM'nin ödeme teknolojilerinin geliştirilmesinde dünyada ve Türkiye'de öncü rolünü sürdüreceğini vurgulayan Canko, "Basit ve güvenli ödeme sistemleri sunan BKM, bugünden geleceği şekillendiren ve kullanıcıları özgürleştiren uygulamalarıyla Türkiye ekonomisine değer katmaya devam edecek" sözleriyle konuşmasını tamamladı.
