Dev projeler durma noktasında!

Rusya'nın milyarlarca dolarlık yatırım yaptığı büyük enerji projeleri, Batı'nın yaptırımları ve düşen petrol fiyatları nedeniyle durma noktasına geldi.

Ukrayna krizindeki rolü nedeniyle ABD ve Avrupa Birliği (AB), 2014 yılının başlarında Rusya'ya bir dizi ekonomik yaptırım uygulamaya başlamıştı.

Özellikle Rusya'nın finans ve enerji sektörlerini hedef alan yaptırımlar kapsamında, Rus şirketlerin Batılı finans piyasalarına girişi engellenmiş, ülkenin en önemli ihracat kaynağı petrolde yeni sahaların keşfi için ihtiyaç duyduğu ileri teknolojik ekipmanlara da erişimi yasaklanmıştı.

Son olarak pazartesi günü AB, Rusya'ya uyguladığı yaptırımları 6 ay daha uzatma kararı alırken, ABD ise salı günü Rusya'ya mevcut yaptırımları delme girişimleri nedeniyle toplam 34 kişi ve kuruluşu "kara listeye" ekledi.

PROJE İLERLEMİYOR

Yaptırımlar nedeniyle yüzünü Asya'ya çevirme stratejisi izleyen Rusya için geçtiğimiz yılın kasım ayında Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping arasında imzalanan ve değeri 400 milyar dolar olduğu öne sürülen doğalgaz anlaşması büyük önem taşıyor.

Ancak Rusya'nın yaşadığı ekonomik kriz, düşen petrol fiyatları ve Rus rublesinin yüzde 50'den fazla değer kaybetmesi nedeniyle anlaşma kapsamında inşa edilmesi planlanan 17 milyar dolarlık "Altay" ve 20 milyar dolarlık "Sibirya'nın Gücü" boru hatlarında ilerleme kaydedilemiyor.

Çin, hatların inşası için 25 milyar dolarlık finansman desteğini Rusya'nın beklentisinin aksine temin etmekten kaçınırken, hattın Rusya tarafındaki inşasını üstlenen Rus firmalarının birçoğu da ABD ve AB'nin yaptırım uyguladığı şirketler arasında yer alıyor.

Çin'de yaşanan ekonomik durgunluk ve küresel doğalgaz piyasalarında artan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) arzı nedeniyle de projenin akıbeti belirsizliğini koruyor.

TÜRK AKIMI RAFA KALKTI

Rusya'nın büyük önem verdiği enerji projelerden birisi de Putin'in, Aralık 2014'te Ankara'da duyurduğu, Türk Akımı olarak adlandırılan doğalgaz boru hattı projesiydi.

Ukrayna'da bulunan boru hatlarını baypas etmek için geliştirilen proje ile Rusya, Ukrayna üzerinden ihraç ettiği gazın bir kısmını Türkiye'ye bir kısmını da Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşımayı planlıyordu.

Ancak Rus enerji şirketi Gazprom'un, Türkiye'ye sattığı doğalgazda daha önce anlaşmaya varılan yüzde 10,25'lik indirimi sözleşmeye yansıtmaması nedeniyle projede ilerleme kaydedilemezken, Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından iki ülke yetkilileri de projedeki görüşmelerin durdurulduğuna dair açıklamalarda bulundu.

AVRUPA'DA KUZEY AKIM-2'YE İTİRAZLAR VAR

Almanya'ya Baltık Denizi altından toplam 55 milyar metreküp kapasiteli iki ayrı deniz boru hattının yapılmasının planlandığı Kuzey Akımı-2 doğalgaz boru hattı da Rusya'nın tehlikeye giren mega-projeleri arasında yer alıyor.

Gazprom, Alman enerji şirketleri E.ON ve BASF ile merkezi Avusturya'da bulunan enerji şirketi OMV arasında eylül ayında bir anlaşma imzalandı ancak Polonya, Slovakya ve Ukrayna gibi Doğu Avrupa ülkeleri, projenin yürütülmesine karşı çıkan açıklamalar yapıyor.

Söz konusu ülkeler, 26 Kasım'da Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk'a bir mektup yazarak Kuzey Akım-2 projesinin, AB bütünlüğü için bir "tehdit" oluşturduğunu ve Ukrayna krizini daha da derinleştireceğini belirtti.

Projeye karşı çıkarak mektubu imzalayan ülkeler Polonya, Slovakya, Litvanya, Letonya, Estonya, Romanya ve Macaristan olurken, imza atmayan ülkeler arasında Yunanistan, Bulgaristan ve Çek Cumhuriyeti yer aldı.