Dış ticarete `petrol` desteği!

Petrol fiyatlarındaki düşük seyrin dış ticaret açığının daralmasına katkısı sürerken yılbaşından beri 6 milyar dolar destek sağlayan altın ihracatının
Mayıs'ta düşük gerçekleşmesiyle dış ticaret açığındaki iyileşme yavaşladı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre dış ticaret açığı Mayıs ayında yüzde 6.1 azalarak 6.75 milyar dolar olurken, ilk beş ayda yüzde 9.7 daralarak 26.97 milyar dolar olarak gerçekleşti.

İhracat Mayıs ayında yüzde 18.8 azalarak 11.11 milyar dolar, ithalat yüzde 14.4 azalarak 17.87 milyar dolar olurken, ihracat ilk beş ayda yüzde 8.4 azalarak 61.56 milyar dolar, ithalat yüzde 10.6 azalarak 88.53 milyar dolar oldu.

Yılın ilk dört ayında ihracattaki parite ve jeopolitik gelişmeler kaynaklı düşüşü telafi edebilecek boyuta ulaşan altın ihracatı, Mayıs ayında ilk kez düşük gerçekleşti.
 
ALTININ KATKISI MAYISTA SONLANDI

TÜİK verilerine göre, aralarında altının da yer aldığı ve yılın ilk aylarında aylık bazda 2 milyar dolara ulaşan kıymetli metal ihracatı Mayıs'ta 500 milyon dolarda kaldı. 

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Yılın ilk dört ayında, altın ihracatındaki artış 12 aylık dış ticaret açığını 5.9 milyar dolar aşağı  çekerken, Mayıs'ta kıymetli maden ticaretinin ihracata katkısı sonlandı. Yılın kalanında altın katkısının devam edip etmeyeceği yakından izlenecek" dedi ve ekledi:

"Dış ticaret dengesindeki iyileşmede önemli rol oynayan enerji ithalatında Mayıs ayında yıllık daralma devam etti. Net etki yaklaşık 1 milyar dolar. Böylece enerji faturamızdaki azalma 12 aylık dış ticaret açığımızı Mayıs itibariyle 5.8 milyar dolar azalttı."

Mayıs ayında enerji ithalatı yüzde 24 azalarak 3.36 milyar dolar, Ocak-Mayıs'ta yüzde 24 azalışla 17.3 milyar dolar oldu.

Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2014 Mayıs ayında yüzde 43.8 iken, 2015 Mayıs ayında yüzde 42.5 oldu. AB'ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 21.3 azalarak 4.72 milyar dolar olarak gerçekleşti.
En çok ihracat yapılan sektör olan otomotiv ihracatı Mayıs'ta yüzde 30 düşüşle 1.17 milyar dolar olurken ilk beş aydaki ihracat yüzde 9.7 düşüşle 7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ilk beş kalemde en düşük gerileme yüzde 20 olurken, demir çelik ihracatı Mayıs'ta yüzde 40 gerileyerek 520 milyon dolar oldu.

Kömürcüoğlu, "Avrupa Birliği'ne yapılan ihracatta yıllık bazda yüzde 21'lik bir gerileme görülüyor. Ancak aynı rakama euro cinsinden bakıldığında gerilemenin sadece yüzde 3 olduğu görülüyor. Yılın ilk beş ayına da ise dolar cinsinden ihracatta görülen yüzde 11'lik daralmanın euro bazında yerini yüzde 10'luk genişlemeye bırakması aslında Avrupa'daki canlanmanın ihracatımızı olumlu etkilediği gösteriyor" dedi.


Ekonomi yönetimi ve sektör temsilcileri de ihracatta miktar bazında artışlara dikkat çekerken parite etkisi nedeniyle dolar cinsinden değer olarak ihracatın daha düşük göründüğünü belirtiyorlar. 

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi Mayıs ayı öncü verilerini açıklarken  "İhracatta etkili olmaya devam eden paritenin Mayıs ayındaki (negatif) etkisi 1.1 milyar dolar olurken, ilk beş aydaki etkisi 5.7 milyar dolara yükseldi" demişti.