Kritik veri için uzmanlar ne dedi?

UZMANPARA

Yurtiçi piyasaların merakla beklediği aralık ayı enflasyon verileri açıklandı.

Enflasyon, Aralık ayında bir önceki aya göre %1,64, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,53, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,78 artış gerçekleşerek beklentileri aştı.

Enflasyon rakamlarında beklentiler aylık % 0,90, yıllık ise 7,65 seviyesindeydi.

Açıklama öncesi 3.54 seviyesinde işlem gören dolar/TL, açıklama sonrasında 3.60'ı aştı ve rekor kırdı.

İşte uzmanların enflasyona ilişkin değerlendirmeleri ve beklentileri...

Alan Yatırım Kıdemli Analisti ve UZMANPARA yazarı Eda Önder Öztürk, kritik veri için UZMANPARA'ya şunları söyledi:

"2016 Aralık ayı enflasyonu aylık bazda %1,64 artış gösterirken, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %8,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,78 artış kaydetti. Enflasyon hedeflerimize ulaşmamıza engel olan iki temel karakteristik sorunun Aralık ayı enflasyonunda karşımıza çıktığı görülüyor. İlgili dönemde gıda fiyatları %3,29 artış gösterirken, özellik işlenmemiş gıda fiyatlarında görülen artış nedeniyle ülke genelinde mutfak enflasyonunda artış görüldü. Yapılan fiyat artışlarının etkisi de Aralık ayında alkollü içecekler ve tütün grubunda etkisini gösterirken, aylık en yüksek artış %7,33 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.

Döviz kurlarının geçişkenliğinin ilk sinyalleri Aralık ayı enflasyonunda etkisini gösterse de, 2016 son çeyrek yüksek seyreden döviz kurlarının etkisini 2017 yılı ilk çeyrek zaman dilimindeki enflasyon verilerinde göreceğimiz kanaatindeyim. Döviz kurlarının gecikmeli etkisi Aralık enflasyonunda net şekilde görülmemiş olsa da, üretici fiyatları cephesinde üreticilerin maliyetlerine etkisi net şekilde göze çarpıyor.

2016 yılı Aralık ayında aylık bazda %2,98 artış gösteren üretici fiyatları endeksi yıllık bazda ise %9,94 artış kaydetti. Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış enerji mallarında gerçekleşirken, 2016 son çeyrekte toparlanma eğilimine giren petrol fiyatları göz önünde bulundurulduğunda 2015 yılında düşük seyreden petrol fiyatları avantajına sahip olmadığımız ilgili veri ile teyit edilmiş oldu diyebiliriz.

Döviz kurlarının gecikmeli etkisi, petrol fiyatlarında toparlanma eğiliminin devam etmesi ve ilgili dönemde gerçekleşen fiyat artışları nedeniyle 2017 yılında daha yüksek seyreden enflasyon rakamlarına hazır olmalıyız."

KapitalFX Araştırma Müdür Yardımcısı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan, konuya dair UZMANPARA'ya şunları söyledi:

Enflasyonda 4-5 ay içinde %8,5 – 10 hareketi bekliyoruz...

"Türkiye’de Aralık ayında tüketici fiyatları aylık bazda %1,64 artış gösterdi. Enflasyonda geçen yıla göre oldukça yüksek olan aylık artışın etkisiyle beraber yıllık enflasyon artışı da %8,53’e yükseldi. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden I göstergesi (çekirdek enflasyon) de %7,48 seviyesine ulaştı. Üretici fiyatlarındaki artışta da maliyet baskısının etkisiyle piyasa beklentilerinden daha yüksek bir artış gözlemliyoruz. Bir önceki aya göre %2,98 artan üretici fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre de %9,94 artış gösterdi.



Gıda fiyatlarında önceki aylarda beklenen düzeltmenin birikimli etkisi ile beraber, söz konusu kalemin manşet enflasyondaki yükselişte etkili olduğunu gözlemliyoruz. İlgili kalemde bir önceki aya göre %3,29 artış görülüyor. Bunun yanı sıra, en yüksek artışın görüldüğü alkollü içecekler ve tütün grubundaki %7,33 ile ulaştırma grubundaki %1,97’lik artış da vergi artışı ve zamların olumsuz etkisini ortaya koymaktadır. Manşet göstergelerin çekirdek göstergelerden daha hızlı yükselmesi ve manşet – çekirdek makasının 1 puan üzerine çıkmasının nedenini bu faktörlerle açıklayabilmekteyiz.

Çekirdek enflasyondaki yukarı yönlü harekette de kur geçişkenliği ve iç talepteki kısmi toparlanmayı gösterebiliriz. Önceki aylarda iç talepteki zayıflık ve kur geçişkenliğinin gecikmeli etkisinin fiyatlara yansımamış olması enflasyon verilerinin düşük gelmesini sağlamıştı. Bu etkinin yavaş yavaş fiyatların içine girmesiyle beraber çekirdek enflasyonun da Kasım ayındaki %6,99 seviyesinden yukarıya doğru bir tepki vererek %7,48 seviyesine geldiğini görüyoruz.



24 Ocak’ta gerçekleştirilecek olan PPK’da Merkez Bankası’nın faizde bir değişiklik yapıp yapmayacağına yönelik soru işaretleri olacaktır. Kasım ayında faiz artışı yapan TCMB, Aralık’ta beklemeyi tercih etmişti. Politika faizinin %8 olduğu ortamda, enflasyonun %8,53’e yükselmiş olması Türkiye’nin reel faizini de %-0,49 seviyesine getirmiştir. Yani negatif reel faiz pozisyonuna girmiş bulunmaktayız. Bu bakımdan kırılgan olmayı sürdürüyoruz. Kısa dönemde bir piyasa oynaklığı da söz konusu olabilir.

Merkez Bankası’nın temkinli duruşu enflasyondaki yukarı yönlü riskleri içeriyor. O yüzden 24 Ocak PPK’sında bir faiz artırımı gelmesi durumu şu anda çok olası değil. Ancak yaklaşık 15 işlem gününde oluşabilecek piyasa ve kur hareketleri ve 20 Ocak sonrası piyasa görünümünün enflasyon beklentilerini artırması önden yüklemeli bir aksiyonu da beraberinde getirebilir. Yıllık enflasyonun %9 üzerine gitmesi Merkez Bankası’nı da aksiyon almaya itebilir.

Önümüzdeki aylarda kur geçişkenliğinin fiyatlar üzerinde daha fazla etkili olması ve USDTRY’de beklediğimiz yukarı yönlü hareket çerçevesinde enflasyonda da daha yukarı seviyeler bekliyoruz. Bu kapsamda ilk 4-5 ay içinde %8,50 ila %10 arasında enflasyonun konsolide olduğunu görebiliriz. 2017 yılsonu için ise beklentimizi %8,30’a yükseltiyoruz."
 


Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör, UZMANPARA'ya şu değerlendirmeyi yaptı:

"Enflasyon oranı Aralık ayında bir önceki aya göre% 1,64 artış gösterirken, yıllık bazda % 8,53’e yükseldi. Enflasyon oranının hızlı yükseliş göstermesinde, TL’nin Dolar karşısında yaşadığı değer kayıplarının enflasyona geçiş etkisinden dolayı olduğunu görüyoruz. Öte yandan, Alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleştirilen fiyat düzenlemeleri de enflasyonu yükseltici etkide bulundu.

Alkollü içecekler ve tütün grubu yıllık %31,59 ile en çok artış gösteren grup oldu. Çekirdek enflasyon ise, % 6,99 seviyesinden % 7,48’ yükselmesinde TL’nin değer kayıplarının önemli rol oynadığını ifade edebiliriz. Döviz kurunun enflasyona olan yansımasını önümüzdeki süreçte de devam ettiğini görebiliriz. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) çekirdek enflasyonun görüntüsüne göre para politikasını belirlemeye devam edebilir.

Dolar TL paritesi ise enflasyon rakamları sonrası uzun bir süreden devam eden yatay bandın direnci olan 3.5500 seviyesinin üzerinde hareket ediyor. 3.5350 destek seviyesinin üzerinde kalınması yükselişlerin devamını 3.5750 – 3.5830 bölgesine taşıyabilir."