AYŞE EKİN GÜNDÜZ/UZMANPARA
Petrol savaşı kızışıyor. Üretimi dondurma kararını destekleyen Rusya'nın üretimde Suudi Arabistan'ı solladığı açıklandı. Rusya Federal İstatistik Servisi'nin (Rosstat) verilerine göre, martta günlük ortalama 10,9 milyon varil petrol üreten Rusya, aynı dönemde günlük ortalama 10,1 milyon varilde kalan Suudi Arabistan’ı geride bıraktı.
21 YILLIK PETROL BAKANINI YERİNDEN ETMİŞTİ
Nisan ayında petrol üretimini dondurma için düzenlenen petrol devleri zirvesinden Suudi prensin reddi nedeniyle bir sonuç çıkmamıştı. Suudi Arabistan’da 21 yıldır Petrol Bakanı olarak görev yapan Ali El Naimi’nin yerine, Sağlık Bakanı ve devlet kontrolündeki petrol şirketi Aramco’nun yönetim kurulu başkanı Halid El Falih getirilmişti. Doha’da gerçekleşen OPEC toplantısında En-Naimi’nin üye ülkelerle üretime yönelik ortak bir anlaşmaya öncülük edememesinin Veliaht Prens Mohammed bin Salman için bardağı taşıran son damla olduğu konuşulmuştu.
'OYUNCULAR PAZAR PAYINI KAPTIRMAK İSTEMİYOR'
Reel Kapital Menkul Değerler Araştırma Uzmanı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan, UZMANPARA'ya yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
"Petrol söz konusu olduğunda; üreticiler için fiyat seviyesinin yanı sıra piyasa payları da önemli bir yer tutabiliyor. Fiyatların dibe vurduğu son 2,5 yıllık süreçte gelirlerinin önemli bir kısmı petrol olan ekonomiler çok büyük sıkıntılar yaşadılar. Bunların başında Rusya geliyor. Sonrasında ise Orta Doğu ve Güney Amerika ülkeleri. Tabii farklı ülke gruplarının farklı yaklaşımları olabiliyor. Suudi Arabistan ve bazı Körfez ülkeleri bu süreçte üretim miktarları konusunda tavırlarını hiç değiştirmediler. Petrol arzını kısma veya dondurma seçeneklerine yanaşmıyorlar, çünkü piyasadaki paylarını başka oyunculara kaptırmak istemiyorlar.
GÖZLER 2 HAZİRAN'DA...
Haliyle petrolün varil fiyatı ne olursa olsun, bu petrolü satmak zorunda olan ülkeler ilk sıraya piyasa paylarını koymak durumunda kalıyorlar. Suudi Arabistan için yaptırımlardan kurtulan İran çok önemli bir rakip, en başta petrol arzının dondurulmasına karşı çıkan petrol oyuncusu da İran. Çünkü çok uzun yıllar boyunca ambargo nedeniyle satamadığı bir petrolü var. Diğer yandan petrol arzı dondurulsa bile fiyatların yükseleceği şüpheli. Çünkü dünyadaki stok fazlalarını eritecek büyüklükte bir talep yok. Bu talep ancak büyük ekonomilerin büyümesiyle olabilir.
2 Haziran’da OPEC toplantısı var. Petrol arzının dondurulmasına yönelik istekler ve karşıt görüşler bir kez daha karşı karşıya gelecekler. Ancak şu konjonktürde petrol arzının dondurulması zor görünmektedir. Bunu her ülke kabul etmeli ki, piyasa dengeleri şaşmasın. Dolayısıyla bu üretim çılgınlığına Rusya da katılmak zorunda, çünkü petrol satamazsa diğer gelir kaynakları oldukça sınırlı. Bu diğer petrole korele ekonomisi olan ülkeler için de geçerli."
