Piyasalar `terör` saldırılarına nasıl tepki veriyor?

AYŞE EKİN GÜNDÜZ/UZMANPARA

Son aylarda bir biri ardına gerçekleşen terör saldırıları tüm ülkeyi yasa boğarken, saldırılar piyasalarda fiyatlamaya dahil olmuyor. Dün 2.90-2.91 bandında hareket eden ve bugün güne 2.90 seviyesinde başlayan dolar/TL Beyazıt'ta meydana gelen bombalı saldırının ardından 2.91'in üzerini test ederken, şu saatlerde son 1 ayın dibinde işlem görüyor. 

BORSADA RÜZGAR İKİNCİ YARIDA TERSİNE DÖNDÜ

Dolar/TL saat 17:44 itibariyle 2.8988 seviyesinden işlemde. Öte yandan güne artıda başlayan Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi ise öğlen saatlerinde yüzde 0.86 artışla 79.254 puanda seyrederken, günün ikinci yarısında rüzgar tersine döndü.

BIST 100 endeksi günü yüzde 0.55 düşüşle 78.157 puan seviyesinden tamamladı.

'GÜÇLÜ DURUŞ SÜRÜYOR' 

Uzmanlar saldırılara rağmen Türkiye’nin ekonomisindeki güçlü duruşun sürdürdüğünü belirterek, bugün yaşanan olaylarda da piyasaların ilk başta negatif tepki verse de daha sonrasında küresel gelişmelere göre fiyatlamalarına devam ettiğini kaydediyor.

Uzun yıllardır Türkiye’nin belini büken terörün ülkede trajik sahnelerin yaşanmasına neden olmaya devam ettiğini ifade eden Destek Menkul Değerler Araştırma Müdürü ve UZMANPARA yazarı Murat Tufan, hem sosyolojik hem de psikolojik anlamda tahrip yaratan bu saldırılar yürek yakarken Türkiye’nin ekonomisindeki güçlü duruşun da sürdürdüğünü söyledi.

BORSA HANGİ GELİŞMELERE NASIL TEPKİ VERDİ?

Özellikle son zamanlarda yaşanan saldırılar sonrası borsanın yükselişlerine devam ettiğine işaret eden Tufan "Peki neden borsa yaşanan bu trajik olaylara tepki vermiyor?" sorusunu yanıtlamadan önce borsanın hangi gelişmeye nasıl tepki verdiğini şöyle açıkladı:

"15 Kasım 2003; Neve Şalom Sinagogu ve Bet İsrael Sinagogu'na çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olan saldırı gerçekleştirildi. Borsa endeksi günü yüzde 2.45 kayıpla tamamladı.

20 Kasım 2003; Sinagog saldırısı sonrası henüz yaralar sarılmadan Türkiye başka bir saldırıyla şok yaşadı. İstanbul'daki İngiliz Konsolosluğu ve HSBC Bankası'nın genel merkezine bomba yüklü araçlarla saldırı gerçekleştirildi. Borsa endeksi bu saldırı sonrası günü yüzde 7.37 kayıpla tamamladı.

22 Mayıs 2007; Ankara'nın Ulus Semti'ndeki Anafartalar Çarşısı'nda intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda 6 kişi hayatını kaybetti. Borsa İstanbul ise günü yüzde 0.35 primle tamamladı.

27 Temmuz 2008; Yürek yakan bir diğer saldırı ise İstanbul'un Güngören ilçesinde ardı ardına iki bombanın patlatılması ile gerçekleştirildi. Terör örgütünün yaptığı bu hain saldırıda çok sayıda kişi hayatını kaybetti. Borsa endeksi günü yüzde 1.50 primle tamamladı.

11 Mayıs 2013; Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde bomba yüklü araçlarla düzenlenen terör saldırısında 52 kişi yaşamını yitirdi. Bu kaotik gelişme sonrası borsa günü yüzde 0.22 artıda tamamladı.

6 Ocak 2015; İstanbul'un turistik semtlerinden Sultanahmet'teki bir polis noktasına canlı bomba saldırısı düzenlendi. Borsa İstanbul günü yüzde 0.52 primle tamamladı.

20 Temmuz 2015; Şanlıurfa'nın Suruç ilçesinde, düzenlenen intihar saldırısında çok sayıda kişi hayatını kaybetti. Borsadaki kayıp yüzde 1.78 olarak gerçekleşti.

10 Ekim 2015; Ankara Garı kavşağında Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en ölümcül bombalı intihar saldırısı gerçekleştirildi. Borsada kapanış yüzde 0,11 seviyesinde gerçekleşti.

17 Şubat 2016; Ankara'da Genelkurmay Başkanlığı yakınında gerçekleşen patlamada çok sayıda kişi hayatını kaybederken çok sayıda kişi de yaralandı. Borsada kapanış yüzde +.62 seviyesinden gerçekleşti.

13 Mart 2016; Türkiye daha yaralarını saramadan Ankara bir hain saldırı ile daha karşı karşıya kaldı. Hayatını kaybeden ve yaralananların bilançosunun ağır olduğu açıklandı. Borsa güne yatay giriş yaptı.

07 Haziran 2016; İstanbul Veznecilerde Çevik kuvvet ekiplerine bombalı saldırı gerçekleştirdi. Saldırı sonrası borsa % 0,78 primli seyrederken TL’nin Dolar karşısında yüzde 0,14 sınırlı değer kazandığını görüyoruz."

FİYATLAMALAR KÜRESEL GELİŞMELERE GÖRE DEVAM EDİYOR

Bu yürek yakan trajik gelişmelerin ekonomik boyutuna bakıldığında borsanın son dönemde terör saldırılarına aşırı tepki vermediğini ifade eden Tufan, ilk etapta panik satışları görülse de terör saldırılarının etkisinin kalıcı olmadığını, daha çok dış piyasadaki gelişmelerin ağırlıklı olarak fiyatlandığını kaydetti.

DOLAR/TL'DE GERİ ÇEKİLME SÜRÜYOR
 
Bugün yaşanan olaylarda da piyasaların ilk başta negatif tepki verse de daha sonrasında küresel gelişmelere göre fiyatlamalarına devam ettiğini aktaran Tufan "BİST 100 endeksi için 80000 seviyesi ön plana çıkıyor. Endeks bu seviyeyi birkaç test etmesine rağmen aşamamıştı. Bu seviyenin aşılması halinde yükselişler 81800 seviyesine doğru sürebilir. Dolar /TL’ye baktığımızda ise patlamalar sonrası parite 2,91 seviyesine yükselse de kalıcı olmadı. Önemli bir yatay bandı aşağı yönlü kıran dolar kuru geri çekilmelerini 2,8850 – 2,8800 bant aralığına doğru sürdürebilir. Piyasaların daha çok başta FED etkisiyle oluşan yurt dışı gelişmeleri fiyatladığını ifade edebiliriz" diye konuştu.