Rusya`ya karşı yeni güzergah

Enerji güvenliği söz konusu olduğunda stratejik bir konumda bulunan Türkiye, her yıl ciddi bir enerji talebi, üretimi ve yatırımına ihtiyaç duyuyor. Bu çerçevede Türk dünyasını transit yolla birleştirecek 'Hazar koridoru', Rusya krizine karşı bölge ekonomisini canlandıracak.

Türkiye sınır hattını defalarca ihlal eden Rus savaş uçaklarının vurulmasının ardından iki ülke arasında başlayan diplomatik kriz sürüyor. Bu süreçte Rusya birçok ekonomik yaptırım uygularken, Türkiye ise alternatif yollara başvurdu. Dış ticarette güvenli rota arayışları gündeme gelirken, Ekonomi Bakanlığı geçtiğimiz hafta yaptığı Türkmenistan ziyaretinde 'Hazar koridoru' vurgusu yaptı. Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş konu ile ilgili oalrak "Bugün Türk dünyasını lojistik anlamda birleştiren bir yola ihtiyacımız var. Bu yol, Hazar koridorudur" ifadelerini kullandı.

ENTEGRASYONU SAĞLAYAN ÜLKE TÜRKİYE

Asya ve Avrupa'yı Hazar Denizi üzerinden bağlayacak bu hattın önemli bir bölümünü Orta Asya ülkeleri oluşturuyor. Türkiye ile işbirliğinde ise Türkmenistan, Kazakistan ve Azerbaycan başı çekiyor.

Birçok ülke bu koridora büyük önem veriyor ve yatırım yapıyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) Doğalgaz Boru Hattı, Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı, Trans Anadolu Boru Hattı (TANAP) yapılan yatırımlar arasında yer alıyor. Ayrıca Hazar koridorunun altyapısını geliştirecek bu yatırımlar, Çin'e kadar uzanacak ve Türkiye'nin konumunu güçlendirecek.

DÜNYANIN KONUŞTUĞU PROJE TANAP

Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şah Deniz-2 Sahası'ndan çıkarılacak doğal gazı Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nde (TANAP) ilk gaz akışının 2018'de başlaması planlanıyor.

Türkiye'nin Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayan proje, Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçecek. Yunanistan sınırında Edirne'nin İpsala ilçesinde son bulacak proje bu noktadan itibaren Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı'na bağlanacak.

CEYHAN'DAN DÜNYA PAZARINA

Toplam uzunluğu bin 768 km olan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının, bin 78 km'si Türkiye sınırları içerisinde 10 il ve 330 köyden geçiyor. Bakü'den başlayıp, Ceyhan'da son bulan bir boru hattı ile başta Azeri petrolü olmak üzere bölgede üretilecek petrollerin Ceyhan'a taşınması ve buradan da tankerlerle dünya pazarlarına ulaştırılması planlandı. Bu proje ile Türkiye, geçiş hakkından kaynaklanan ek gelir imkanının yanında, hisse sahibi olduğumuz yatırımlardan da kazanç sağlıyor.

Jeopolitik gücünü bu proje ile sağlamlaştıran Türkiye, ayrıca, Türk Boğazları'ndaki aşırı trafik yükünden kaynaklanan geçiş risklerinin en aza indirilmesi açısından da açık ve önemli bir avantaj sağlıyor.

BAKÜ-TİFLİS-ERZURUM (BTE) DOĞAL GAZ BORU HATTI

Hazar bölgesi gaz kaynaklarının ülkemize ve Avrupa pazarlarına taşınmasını amaçlayan 690 km uzunluğundaki Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) Doğal Gaz Boru Hattı'nda (Şah Deniz Projesi) 2007 yılı Temmuz ayı itibarıyla doğalgaz sevk edilmeye başlandı. Bu proje ile Azerbaycan (Şahdeniz) doğalgazının Gürcistan üzerinden ülkemize taşınması amaçlandı.

HAZAR GEÇİŞLİ DOĞALGAZ BORU HATTI

Türkmenistan'dan alınan doğalgazın Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa pazarına ihracı için Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı süreci başladı. Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz krizi, Türkmen doğalgazının yanı sıra Kazak doğalgazının da Hazar geçişli bir boru hattı ile batı pazarlarına ulaştırılması ihtiyacını doğurdu. Bu bağlamda Kazak ve Türkmen doğalgazı, Hazar Denizi altından döşenecek bir boru hattıyla Azerbaycan'a ve ardından ülkemize gelecek.