`Sepette gıda payının % 24 olması gerçekçi değil`

Ekonomi Bakanı Nihat  Zeybekci, "Türkiye'nin 3 bin dolarlık kişi başına düşen milli geliri zamanında  eğer gıdanın enflasyon sepetindeki payı yüzde 29'lar seviyesindeyse, bugün 9 bin  300-9 bin 500 dolar seviyesine gelmiş kişi başına düşen milli gelirimiz bu  haldeyken enflasyon sepetindeki gıdanın payının yüzde 24 olmasını gerçekçi  bulmuyorum." dedi.

AA muhabirlerinin sorularını yanıtlayan Zeybekci, hükümetin enflasyon  sepetindeki oranları, özellikle Ekonomi Bakanı'nın "enflasyon sepetindeki gıdanın  ağırlığı yüzde 20 olsun" diye bir şey belirlemesinin ekonomi kurallarına aykırı  olduğunu, böyle bir müdahalenin söz konusu olamayacağını, enflasyon sepetinde  hangi ürünün yüzde kaç ile temsil edileceğinin anketlerle belirlendiğini söyledi.

Zeybekci, "Benim dikkat çekmek istediğim konu şu; Türkiye'nin 3 bin  dolarlık kişi başına düşen milli geliri zamanında eğer gıdanın enflasyon  sepetindeki payı yüzde 29'lar seviyesindeyse, bugün 9 bin 300-9 bin 500 dolar  seviyesine gelmiş kişi başına düşen milli gelirimiz bu haldeyken enflasyon  sepetindeki gıdanın payının yüzde 24 olmasını gerçekçi bulmuyorum." dedi.

Söz konusu tespitlerin anketle yapılacağını belirten Zeybekci,  sapmasız ve doğru sonuçlara ulaşmak için anket ve örneklem metodolojisinin gözden  geçirilmesinde fayda olabileceğini söyledi.

Zeybekci, yıl sonu itibarıyla enflasyon sepetindeki ağırlıkların  güncelleneceğini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Diğer taraftan şunu da söylemek istiyorum; benimle aynı milli gelir  oranına sahip ülkelerden mesela Meksika'da gıdanın toplam sepetteki oranı yüzde  18 seviyesinde. Bulgaristan, Macaristan, Romanya'ya bakıyorum. Bunlar bana benzer  ülkeler... Litvanya, Slovenya'ya bakıyorum. Buralarda da yüzde 18, yüzde 19,  yüzde 20 aralığında... Türkiye olarak söylemeye çalıştığım şu; yaş sebzenin de  içinde olduğu gıda ürünlerinin spekülasyon amacıyla, yani mevsimsel etkilerinin  çok fazla bir şekilde sepete yansıdığı... Böyle bir oranın çok daha dikkatli  değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Çok daha dikkatli analiz edilmesi  gerekiyor.

Bu anket çalışmaları sorgulanmalı. Yani o ülkelerde yüzde 18-20,  maksimum yüzde 21 iken, bende neden yüzde 24? Ondan sonra sivri biber fiyatları  arttı, enflasyona etkisi 0,30... Bunun Türkiye'ye faiz olarak maliyeti var. Bunu  söylemeye çalışıyoruz. Yöntemi konusunda kesinlikle tartışma yok. Yöntem böyle  olacak. Anketlerle belirlenecek bunlar. Ama anketlerin sonuçları dünyadaki  gelişmelere uymuyorsa, yani bana benzeyen ülkelerde yüzde 18-21 aralığındaysa,  benim de anketi sorgulamam gerekiyor."

'EKONOMİ DÜNYASININ BUNU CİDDİ ŞEKİLDE TARTIŞMASI GEREKTİĞİNE  İNANIYORUM'

Nihat Zeybekci, ankette herhangi bir revizyon olup olmayacağı  konusunun Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) uzmanlık alanı olduğunu bildirdi.

"3 bin dolarlık milli gelirdeyken gıdanın enflasyon sepetindeki payı  yüzde 29 iken, bugün 9 bin 500 dolara gelmişim ama oran yüzde 24" diyen Zeybekci,  bunu matematik anlamında sorguladığını, ekonomi dünyasının bunu ciddi şekilde  tartışması gerektiğini söyledi.

Mevsimsel ve spekülatif etkilerden etkilenen bu sepetin daha sağlıklı,  daha reel noktaya çekilmesiyle ilgili gerekli hassasiyetin gösterilmesi  çağrısında bulunan Zeybekci, "Çünkü bunun maliyetini millet olarak biz ödüyoruz.  Enflasyonu açıklamak kolay. Enflasyonu açıkladığınız zaman oradaki yarım puanlık  fazlalık, eğer bize faiz olarak, Türkiye'ye maliyet olarak geliyorsa, bunu  sorgulamak da Ekonomi Bakanı'nın görevidir." diye konuştu.

'TÜRKİYE VARLIK FONU'NDAN BEKLENTİLERİMİZ SON DERECE YÜKSEK'

Ekonomi Bakanı Zeybekci, Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu ile ilgili  kanunun çıktığını, 9 Eylül 2016'da Cumhurbaşkanı'nın onayı ile de Resmi Gazete'de  ilan edildiğini hatırlatarak, kanuna göre Türkiye Varlık ve Yatırım Şirketi'nin  kurulması, bunun için Bakanlar Kurulu kararının çıkması gerektiğini, son  çalışmaları yaptıklarını, ilk fırsatta bunun Bakanlar Kurulu kararı olarak  onaylanması işleminin gerçekleşeceğini kaydetti.

Her kurulacak varlık fonu ile ilgili kendi içinde de şirket ana  sözleşmesinin ilan edileceğini belirten Zeybekci, şu anda hukuki olarak hiçbir  engelin bulunmadığını, yaklaşık bir ay içinde her şeyin bitmesini öngördüğünü,  daha sonra Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu'nun faaliyet göstermeye başlayacağını,  buna ek olarak dünya piyasalarında diğer fonlarla temasa geçeceğini bildirdi.

Bir Rus yatırım fonu ile iyi niyet anlaşması olarak bir milyar  dolarlık bir iş birliğine de gidileceğini belirten Zeybekci, "Gerek Suudi  Arabistan gerekse diğer ülkelerdeki yatırım fonlarıyla da böyle şeylere çok hızlı  bir şekilde başlayacak zaten... Onun için Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu'ndan  beklentilerimiz son derece yüksek." dedi.

Zeybekci, Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu'nun Eximbank üzerinden  ihracatçıyı, Kalkınma Bankası üzerinden de yatırımcıları destekleyen birçok  görevi üstleneceğini ifade ederek, fondan yabancıya pay satışı olmayacağını  söyledi.

Zeybekci, "Ama ürettiği fonlardan, gayrimenkullerin değere  dönüştürülmesi, lisansların, patentlerin veya diğer projelerin menkul değere  dönüştürülmesiyle, gerek Borsa İstanbul'da gerekse diğer dünya piyasalarında  böyle bir satış var. Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu'nun payını satması gibi bir  şey söz konusu değil. Ama faaliyetleri ile ilgili ürettiği tüm enstrümanların  satışı olabilir." şeklinde konuştu.

'TÜRKİYE'DE KURLA İLGİLİ YAŞANAN GELİŞMELER TAM ANLAMIYLA  SPEKÜLATİF'

Gerek Uzak Doğu gerek Orta Doğu gerekse Avrupa'daki finans  merkezlerinde Türkiye Varlık ve Yatırım Fonu'nun tanıtımlarını yapacaklarını,  merak edenlere şimdiden bilgi verebildiklerini ifade eden Zeybekci, fonun hiçbir  zaman kur veya yabancı dövizle ilgili müdahale görevi görmeyeceğini vurguladı.

Zeybekci, "Kaldı ki ben kurdaki oynamalarla ilgili 2014'ün Ocak  ayından bugüne kadar şunu söyleyegeldim; dokunmamak lazım, müdahale etmemek  lazım. Piyasa kendi dengesini mutlaka bulacaktır." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin kurla ilgili bir spekülatif baskı yaşaması veya bununla  ilgili bir manipülasyondan dolayı zarar görmesi için hiçbir sebep olmadığını  vurgulayan Zeybekci, şu görüşleri dile getirdi:

"Türkiye'nin borçları ve varlıklarını yan yana koyduğumuz zaman  varlıklarının borçlarından daha fazla olduğunu, Merkez Bankası ve Hazine  anlamında baktığımız zaman mükellefiyetler anlamında, hemen hemen dış borçlar  anlamında sıfır noktasında olduğunu görecek olursak, böyle bir endişenin asla ve  asla yerinde olmadığını, dolayısıyla böyle bir müdahalenin de olmaması  gerektiğine hep beraber karar veririz. Burada müdahale anlamında elinde hem  kanuni hem de teknik olarak yetki ve güç olan tek kurum Türkiye Cumhuriyet Merkez  Bankası (TCMB). TCMB'nin de müdahale etmesine bugüne kadar kesinlikle karşı  oldum. Böyle şeylerde piyasanın kendi dengesini kendisinin bulması lazım. Çünkü  şu anda Türkiye'de kurla ilgili yaşanan bu gelişmeler tam anlamıyla spekülatif.  Bu, Türkiye'nin veyahut coğrafyanın veyahut dolar endeksini oluşturan diğer para  birimlerinin dolar karşısındaki değer kayıpları ile ilgili kırılgan frekansların  olabildiğince uzatılarak aradan rant devşirmeye çalışanların girişimleri... Onun  için böyle bir endişeyi taşımıyorum. Bırakın Varlık Fonu'nu, TCMB'nin dahi  müdahale etmesini doğru bulmuyorum."

'(RUSYA'YA İHRACAT) MUHTEMELEN YÜZDE 40'LAR SEVİYESİNDE AŞAĞIDA OLACAK'

Nihat Zeybekci, Rusya ile ilişkilere değinirken, temmuzda başlatılan  süreçte, ihracat anlamında Kasım 2015 öncesi döneme bir an önce gelmek  istediklerini ifade ederek, Rusya ile turizmin önündeki engellerin  kaldırıldığını, ancak Türk şirketlerinin önündeki bazı engellerin hala devam  ettiğini söyledi.

Zeybekci, "Rusya ile ilişkiler olumsuz şekilde devam etseydi, yıl sonu  itibarıyla buraya 2016 ihracatı 2015'e göre yaklaşık yüzde 70 daha aşağıda  olacaktı. Ama bu kadar aşağıda olmayacak, muhtemelen yüzde 40'lar seviyesinde  aşağıda olacak. 2017 yılından ümitliyiz. O güne kadar bütün problemlerin  bitmesini istiyoruz." şeklinde konuştu.