ABD’nin açıkladığı resmi rakamlara göre işsizlik yüzde 5.5 ancak FED Başkanı Yellen’in baktığı rakam, yüzde 11 olan ve U6 kodu ile gösterilen gerçek işsizlik rakamı.
İş Yatırım’ın bir senaryosuna göre bu rakam haziran-temmuz aylarında dibe vuracak ve faiz artırımı süreci de o tarihten sonra başlayacak

Tüm dünya piyasaları ABD Merkez Bankası FED’in faiz politikalarına odaklanmış durumda. Bu konuda en önemli veri ise ABD’nin işsizlik oranı. FED’in faiz artırım sürecinin işsizliğin dibe vurduğu ve reel ücretlerin de yükselmeye başladığı dönemde başlayacağını ifade eden İş Yatırım Genel Müdürü Erdal Aral, FED’in veri olarak aldığı işsizlik rakamının ise ABD’nin resmi olarak açıkladığı ve şu anda yüzde 5.5 olan işsizlik oranı olmadığının altını çizdi.
 
Aral’a göre FED, başta part time (yarı zamanlı) çalışanların ve iş aramaktan umudunu kesip işsiz rakamına dahil edilmeyenlerin de içinde bulunduğu ve U6 koduyla bilinen rakama bakıyor. Bu rakam ise krizde çıktığı yüzde 17.1 düzeyinden şu anda yüzde 11’e kadar inmiş halde. Her ay düzenli yüzde 0.3 aşağı kayan U6’nın haziran veya temmuz aylarında 10 seviyesinin altına çekileceğinin hesaplandığını kaydeden Aral, reel ücretlerin de bu doğrultuda artış göstermesi halinde FED’in faiz artırımına gideceğini tahmin ediyor.

Faiz artırımı ise Türkiye’den fazla para çıkışı anlamına geliyor. Aral, FED’in faiz artırımlarını hızlı yapması halinde Tür"kiye’nin risk primlerinin ABD 10 yıllık tahvil faizleri ile beraber yukarı hareket edebileceği ve dolar kurunun 2.90’lı seviyelere çıkabileceği bir senaryonun gerçeklikten uzak olmadığını vurguladı. Yeni denklemde Borsa İstanbul ise 63 binli seviyelere kadar inecek.

İKİNCİ YARIDA FAİZ ARTABİLİR

Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre,  Türkiye’de ekonominin temel belirleyicisinin dolar kuru olduğunu dile getiren Aral, kurun yukarı gitmesinin tüketici güvenini, dövize endeksli fiyatlar kanalıyla enflasyonu ve bankaların sermaye yeterlilik rasyosunu (SYR) olumsuz etkilediğini kaydetti. Yılbaşından bu yana Türkiye ve Brezilya’nın, borçları ödenmeme riskine karşı sigorta maliyeti anlamına gelen CSD’sinin yükseldiğini hatırlatan Aral, TL faizler ve Euro/dolar paritesinin de yukarı gitmesi halinde Merkez Bankası’nın yılın ikinci yarısında faiz artırmak zorunda kalabileceğini savundu.

İNGİLTERE’NİN EKSİ FAİZİ TÜRK BANKALARINA YENİ KAYNAK YARATTI

Türk yatırımcısının şu anda uzun vadeli yatırımdan kaçtığına ve kısa vadeyi tercih ettiğine dikkat çeken Aral, 2007’de faiz oranları yüksekken yüzde 75 olan kısa vadeli TL mevduat oranının şu anda yüzde 78.5 olduğunu bono tahvil ve yatırım fonu araçlarında da kısa vadenin tercih edildiğini ifade etti.

Ancak Türk bankalarının şimdi yeni bir kaynak bulduğunu kaydeden Aral, “Yurtdışında faiz negatif olduğu için Londra kaynaklı yabancı bankalar Türk bankalarında mevduat yapıyor. Bankalar ve ekonomi için gerekli yeni bir kaynak bulunmuş durumda. Bu rakam Ödemeler Dengesi rapor 4.5 milyar dolar olarak kendisini gösteriyor.

KÜÇÜLMEYİ GÜNDEME ALIN

Piyasaların şu anda riskten korunmayan miyopik bir yapıda olduğunu bunun da makro ekonomik yapıyı bozduğunu anlatan Aral, içinde bulunduğumuz dönemde şirketlerin gerekirse küçülmeyi de gündemine alması gerektiğini bildirdi. Aral, kurun yükselmesinin Türkiye’ye koyduğu sermayeyi dolar bazında hesaplayan yabancı şirketlerin çıkmasını engellediğini, giriş için ise şirketlerin yeterince ucuzlamasını bekleyen yabancı yatırımcının kurun daha da yükselmesinden endişe ettiğini belirtti.

Makro ekonomik verilerin şu anda neresinden bakarsak bakalım iyi olmadığını savunan Aral, bunda kur hareketleri ve siyasi riskin fiyatlanmasının yanı sıra yabancı yatırımcının kendi ülkesininin düzelmesi nedeniyle Türkiye’yi tercih etmemesinin de etkili olduğunu kaydetti.