İhracatı büyük ölçekli girişimler sırtlıyor
25.09.2018 11:02Son güncelleme : 26.09.2018 09:27
İhracatın yüzde 43,8’ini, ithalatın ise yüzde 61,1’ini büyük ölçekli girişimler yaptı.
İHA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 yılı girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri açıklandı. Buna göre; toplam ihracatın yüzde 22,2'sini, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İhracatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,9, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,1, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 43,8 oldu. Toplam ithalatın yüzde 9,1'ini, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İthalatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 12,1, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,6, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 61,1 oldu.
DIŞ TİCARETİN YARISINDAN FAZLASINI SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLER GERÇEKLEŞTİRDİ
Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 56,6’sı, ithalatın ise yüzde 52,1’i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 40, ithalattaki payı ise yüzde 34,1 düzeyinde gerçekleşti. Sanayi sektörünün ihracatının yüzde 69,3’ü 250+ kişi çalışan büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatının yüzde 92’sini 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi. Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta 250+ kişi çalışan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 78,4 olurken, ticaret sektörü tarafından yapılan ithalatın yüzde 69,1’ini 1-249 kişi çalışan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi.
SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLER İHRACATININ YÜZDE 53,1’İNİ AB ÜLKELERİNE YAPTI
Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, 2017 yılı ihracatlarının yüzde 53,1’ini AB ülkelerine, yüzde 16,5’ini Yakın ve Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. AB 28 ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 63,8’ini sanayi, yüzde 34,4’ünü ise ticaret sektöründeki girişimler yaptı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 39,9’unu AB’den, yüzde 23,4’ünü diğer Asya ülkelerinden, yüzde 11,3’ünü ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 37,1 pay ile AB, yüzde 30,9 ile diğer Asya ve yüzde 11,2 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.
İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACATININ YÜZDE 58,1’İNİ SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLER YAPTI
İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 58,1'ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 38,9'unu ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 96,3’ünü imalat sanayi ürünleri, yüzde 1,9’unu tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.
İmalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 49,8’ini sanayi, yüzde 38,5’ini ticaret ve yüzde 11,7’sini diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 78,2’sini imalat sanayi ürünleri, yüzde 11,8’ini madencilik ürünleri, yüzde 4,3’ünü ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.
İTHALATIN YÜZDE 56,5’İ İLK 100 GİRİŞİM TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLDİ
İhracatın yüzde 46’sını, ithalatın ise yüzde 56,5’ini ilk 100 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde 18,6’sını, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 21,9’unu gerçekleştirdi. Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 21, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı ise yüzde 14,7 oldu. Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 18 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı yüzde 14 oldu.
GİRİŞİMLERİN YÜZDE 50,1’İ TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI
Girişimlerin yüzde 44,2’si tek ülkeye ihracat yaparken, yüzde 16,6’sı iki ülkeye ihracat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,5 iken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 58,3 oldu. Girişimlerin yüzde 50,1’i, tek ülkeden ithalat yaparken, yüzde 16,3’ü iki ülkeden ithalat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,1 iken, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 54,7 oldu.
Dış ticaret verileri, iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileri ile eşleştirilerek, dış ticaret yapan girişimlerin özellikleri elde edildi. Dış ticaret istatistikleri ve iş kayıtları sistemi kullanılarak elde edilen verilere göre, 2017 yılında 71 bin 140 girişim ihracat, 72 bin 58 girişim ithalat yaptı. Yapılan eşleştirmede, ihracat yapan girişimlerin yüzde 99,9'unun, ithalat yapan girişimlerin ise yüzde 93,4'ünün bilgilerine ulaşılmıştır. Bu girişimler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 100'ünü ve ithalatın yüzde 99,8'ini gerçekleştirmiştir.
