İran ile Güney Kore euro ile ticaret yapacak!

İran’a uygulanan ambargonun kademe kademe kaldırılması ile bu ülkenin ticaret hayatında da her geçen gün yeni bir gelişme yaşanıyor. İran ve Güney Kore'nin 29 Ağustos'tan itibaren euro üzerinden ticaret yapacağı bildirildi. Karar'dan Güven Adalı'nın haberine göre İran’dan duyurulan haberlere göre, İran Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Siyasi İşler Genel Müdürü Hamid Baidinejad, Tahran ve Seul arasındaki ticarette Güney Kore'nin para birimi wonun euoya çevrilmesinin önündeki engellerin kaldırıldığını belirtti.

ABD ONAYLADI

Baidinejad, bunun nükleer anlaşma çerçevesinde ve Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) onayıyla gerçekleştiğini vurgulayarak "Bu karara göre, iki ülke ticareti dolar kullanılmadan sadece euro ile yapılacak" değerlendirmesini yaptı. Bu karar euronun dünya ticaretindeki payını artırmasına da yardımcı olacak. Nükleer anlaşma çerçevesinde İran ve Güney Kore arasındaki ticarette sorunları çözmek amacıyla İran'ın baskısıyla Seul ve Washington yetkililerinin müzakereler yürüttüğünü aktaran Baidinejad, "Güney Kore, ABD'nin onayıyla doların aracılığı olmadan wonu euroya dönüştürme yolunda teknik bir çözüm sağladı" dedi.

Baidinejad, "Bununla birlikte diğer para birimlerinin de euroya çevrilme işlemindeki engellerin tamamen  kaldırılmasının önü açıldı" ifadelerini kullandı. Güney Kore Ekonomi Bakanı da İran ve Güney Kore'nin euro üzerinden ticarete başlayacaklarını açıkladı.

İNGİLTERE 2013’TE YAPTI

İran ve Güney Kore arasında 2011 yılında 17 milyar dolar olan ticaret hacmi, 2012'de İran'ın nükleer programından kaynaklı petrol yaptırımı nedeniyle büyük düşüş yaşamıştı. İki ülke arasındaki ticaret hacmi geçen yıl 6,1 milyar dolar seviyesindeydi.       2013 yılında İngiltere’de dönemin Hazine Bakanı George Osborne, Çin parasını rezerv para olarak hazırlamak için ilk anlaşmayı imzaladı ve yuan-sterlin doğrudan ticaretinin yolunu açtı.

TL 15 YILDA 4 KAT ARTTI

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, TİM olarak, yerel para birimleri ile ticaret yapılmasını önemsediklerini, son dönemlerde TL’nin dış ticarette kullanımında önemli oranlarda artış görüldüğünü ifade etti.  Büyükekşi, 2001 yılında TL'nin ihracattaki payının yüzde 1 iken, bu oranın 2015’te yüzde 4,2’ye yükseldiği belirtti.

PİYASANIN SEYRİ DEĞİŞİYOR

Amerikan doları, dünya ticaretinde en yaygın kullanılan para birimi. Uluslararası ticaretin yaklaşık yüzde 60’ı dolar ile, yüzde 20’si euro ile yapılıyor. Geri kalan oran ise diğer ülke para birimlerine ait. Fakat 1999 yılında kullanılmaya başlanan euronun dünya ticaretindeki payı yüzde 17.8 olarak hesaplanıyordu. İlerleyen yıllarda euroya talep hızlı bir artış gösterdi ve doların payı geriledi. Bugün tüm dünyada yaklaşık olarak 7 trilyon dolar değerinde döviz, yaklaşık 4 trilyon dolar değerinde altın rezervi tutuluyor.

DOLAR NEDEN LİDERLİK TAHTINDA?

Doların bu kadar yaygın kullanılmasının en önemli nedeni, 1944-1971 yılları arasında geçerli olan Bretton-Woods para sistemidir. 2. Dünya Savaşı sonrasında 44 müttefik ülkenin ABD liderliğinde kurdukları, ABD dolarının altına, diğer para birimlerinin de dolar üzerine altına sabitlendiği bu sistemin önemli bir özelliği, sistemdeki paralardan sadece doların altına dönüştürülebilir olmasıydı. Bu da, elinde dolar biriken ülkelerin, nasıl olsa istedikleri zaman bunu altınla değiştirebilecek olmalarının getirdiği rahatlıkla, dolar tutmaya devam etmeleri gibi bir alışkanlık yarattı. 1971’de sistemin çökmesine rağmen, dünya ticaretinin çok büyük bölümünü yapan bu ülkeler doları kullanmaya ve rezerv para olarak tutmaya devam ettiler. Daha çok ülke bu parayı rezerv olarak kullanmaya başladıkça, bu trend güçlenerek devam etti. Dolayısıyla bunun psiko-sosyal bir etkisi de var. Diğer nedeni ise ABD dünyanın en büyük ekonomisi olarak ve büyük bir dış ticaret hacmine de sahip olmasıdır.