Piyasaları şimdi de Avrupa bankaları çökertti!

Berkay Ören

Küresel piyasalarda Avrupa banka hisseleri öncülüğünde sert satışlar Çin piyasalarının tatil olduğu haftada da ara vermeden devam etti. Böylece Avrupa’da borsalarda sekiz gün üst üste değer kayıpları meydana geldi. Bu hafta yaşanan satış dalgasına piyasaların önceden yaşadığı gelişmelerin tetiklediğini söyleyebiliriz. Son dönemde yaşanan gelişmeleri ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

FED yetkilileri geçen Aralık ayında yaklaşık 10 yıl aranın ardından ilk kez faiz artışı gerçekleştirmiş ve 2016 yılında 4 faiz daha olabileceğinin sinyallerini vermişti. Fakat Ocak ayında Çin ekonomisinde yaşanan tedirginlik ve petrol fiyatlarında yaşanan sert zayıflama FED yetkililerinden faiz artışı ile ilgili olumsuz açıklalar gelmesine neden oldu. Bu açıklamaların en önemli olanları FOMC üyelerinden Stanley Fischer ve William Dudley’den geldi.

ABD Merkez Bankası (FED) Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, Çin’deki yaşanan belirsizlik ve küresel ekonomideki endişelerin artmasından dolayı FED ’in faiz konusunda bir sonraki adımın ne zaman atılacağı konusunda net olmadığını söyledi. FOMC’de oy hakkı bulunan New York FED Başkanı William Dudley ekonomiyle alakalı önemli açıklamalarda bulundu. Dudley, piyasaların kötüye gittiğini ve politika yapıcıların bu durumdan ABD’nin büyüme görünümünü değiştirebileceğini kabullendiğini dile getirdi. İleriye dönük büyüme görünümünde risk altında olduğunu söylemesi konuşmasının önemli başlıkları arasında yer aldı. Yapılan açıklamalar piyasalarda FED’in faiz artırımını erteleme olasılığının yüksek olduğu şeklinde algılandı ve Dolar endeksinde 95.60 kademelerine kadar geri çekilme görüldü.

FED yetkililerinin hedefleri arasında yüzde 2 olan enflasyonu söyleyebiliriz. Fakat petrol fiyatlarında devam eden zayıf seyir fiyatlarda aşağı yönlü etki yaratabilir. Yaşanan bu durum enflasyon hedefinin yüzde 2’nin altında kalmasına neden olabilir. Enflasyon verisi FED’in faiz kararı için büyük önem taşımaktadır. Dört adet faiz artırımı olacağı açıklamaları yaşanan küresel gelişmelerin etkisi ile zor olacağı gözüküyor. Fakat iş gücü piyasasında yaşanan iyileşme ve ücretlerde meydana gelen artışların ABD’deki olumlu gelişmelerin arasında olduğunu söyleyebiliriz. Piyasalar ise FED’in 15-16 Mart ayında gerçekleştirecek toplantıda faiz artışı kararı çıkmasının zor olduğunu öngörüyorlar. Fed fund futures lara da baktığımızda Mart ayı faiz artırım ihtimali %2 seviyesine kadar gerilemiş durumda. Haziran ayı için ise %15 ihtimal bulunuyor.

Genel küresel piyasalardaki oynaklığın temel sebebi olarak söyleyebileceğimiz Çin’de yaşanan ekonomik durgunluğun etkisiyle Çin Merkez Bankası Kasım 2014’ten bu yana en sonuncusu Ekim ayında olmak üzere gösterge faizinde 6 kez indirim gerçekleştirdi. Ayrıca büyük bankalar için zorunlu karşılık oranını düşürürken Çin’in hisse senedi piyasalarına müdahalesi ve Yuan’ın referans kurunu düşürmesi küresel piyasalarda satış dalgasının yaşanmasına neden oldu. Son döneme Yuan’da yaşanan sert değer kayıpları Çin’den sermaye çıkışları yaşanmasına neden oldu.

Küresel piyasaların diğer bir büyük probleminin Japonya olduğunu söyleyebiliriz. Asya hisse senetleri küresel piyasalarda yaşanan oynaklığın etkisiyle, Japon hisse senetleri 9 Şubat’ta, Ocak ayından beri en büyük günlük düşüşünü gerçekleştirdi. 10 yıl vadeli Japonya tahvillerinin faizi, kredi risk ölçümlerinin yükselmesiyle birlikte ilk kez negatif bölgeye geriledi. Japonya hisse senetlerinde, yatırımcıların güvenli varlık talebiyle Yen’e yönelmesi sonrasında satışlar devam etti. Yatırımcıların güvenli varlık talebinin artmasıyla birlikte Japonya 10 yıllık gösterge tahvil faizi ilk kez sıfır seviyesinin altına geriledi.

Yaşanan son gelişme ise bankacılık sisteminde gerçekleşti. Yunanistan Bankası Eurobank Ergasias’ta yaşanan yüzde 12’lik düşüş bankacılık hisselerinde kayıpların yaşanmasına neden oldu. Credit Suisse hisseleri yüzde 8.4 azalırken, Commerzbank’ta ise yüzde 4.4 düşüş görüldü.

YUNANİSTAN’DA ASE ENDEKSİ

1989’dan beri en düşük seviyeye geriledi. Çin’deki olumsuz ekonomik görünüm ve petrol fiyatlarındaki sert düşüş baskısının sürmesi küresel piyasalarda ekonomik yavaşlama endişelerini artırırken bankaların bu endişelerden dolayı borçlarını ödeyememe riskiyle karşı karşıya kalabileceği algısı banka hisselerinin art arda satışlarla karşılaşmasında etken oluyor diyebiliriz. Yunanistan’da kreditörlerle yaptığı reform görüşmelerinin halen sonuçlanmaması ve devam eden siyasi belirsizlik sert düşüşlerin nedeni olarak söylenebilir. Finansal piyasalardaki istikrarsızlıktan Deutsche Bank’ın da etkilendiğini söyleyebiliriz. Avrupa borsalarında devam eden satış baskısı bankanın hisselerinin tarihi düşük seviyelere geriledi. Deutsche Bank, bu yıl ve 2017 yılında en riskli tahvillerin kupon ödemelerini yapmak için gerekenden fazla parası olduğu belirtildi.

Son olarak, FED Başkanı Janet Yellen’ın ABD kongresinde yapacağı konuşmanın metni yayınlandı. Yellen, risklerin devam etmesine rağmen faiz artışı beklentisini değiştirmedi. ABD dışındaki olumsuz ekonomik gelişmelerin büyüme için risk teşkil ettiği belirtildi. Metinde istihdam ve ücretlerdeki artışın gelir ve harcamaları desteklediği belirtilirken, enflasyon hedefinin yüzde 2 olduğu açıklandı. Ayrıca, ABD’deki finansal koşulların büyümeyi az desteklediği söylenirken, küresel risklerle alakalı Çin ekonomisine vurgu yapıldı.

Avrupa bankacılık sisteminde takipteki kredi oranlarının başta İtalya olmak üzere İspanya ve Fransa’da yüksek seviyelere ulaşmış olması yanında Avrupa bankalarının karlılıklarında düşüş beklentisi Avrupa bölgesinin sorunlarının küresel ekonomik yavaşlama endişeleri ile birlikte değerlendirildiğine kısa vadede devam edeceğinin göstergesi niteliğinde. Çin ekonomik görünümündeki olumsuzlukların yanında petrol fiyatlarındaki düşüşlerin devam etmesinin de yarattığı tedirginlik de eklendiğinde küresel boyutta ekonomik sorunların halen derin olduğunu görmekteyiz. 2016 yılı başından bu yana piyasalarda görülen aşırı sert hareketleri Çin piyasaları tatilde olsa bile yaşıyor olmamız bize bu durumu kanıtlar nitelikte.

BERKAY ÖREN, VENBEY YATIRIM
http://www.venbeyyatirim.com/