3 milyon işyeri 14 milyon işçi

Güngör Uras

Türkiye’de 3 mil-yona yakın işyeri var. Bu işyerlerinde 14 milyon kadın ve erkek çalışıyor. 2 milyonu aile işçisi, ücretsiz çalışıyor. Ücretli olarak çalışanlarının sayıları 12 milyon.

2015 yılında ücretle çalışanlara yapılan ödemelerin toplamı 335 milyar TL. Ödeme çalışan sayısına bölünürse, kişi başı ortalama yıllık ödemenin 28 bin TL, aylık ödemenin 2 bin 350 bin TL olduğu görülüyor.

Türkiye’de ekonominin üretim, istihdam gücünü, yarattığı katma değeri, işyerlerinin bir yıl içindeki yatırım harcamalarını gösteren bilgiler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından derlenerek yayımlanıyor.

Ülkedeki 3 milyon işletmenin 2015 yılındaki ciroları 4 trilyon TL. Bu ciroyu yapmak için işletmelerin satın almaları ve stokları düşülürse, üretim değerlerinin 2.5 trilyon TL olduğu anlaşılıyor.

Tüm işletmelerin yarattıkları katma değer 625 milyar TL. 2015 yılı yatırımları 2.430 milyar TL.

İşletmelerin yüzde 42’si hizmet işletmesi ama toplam cirodaki payları yüzde 16.

ÖNEMLİ OLAN SANAYİ

İşletmelerin yüzde 13’ünü oluşturan sanayi işletmeleri cironun yüzde 35’ine sahip.

İşletmelerin yüzde 39’unu oluşturan ticaret işletmeleri cironun yüzde 42’sini gerçekleştiriyor.

Tarım dışı ekonominin dinamiğini sanayi üretimi oluşturuyor ama, ciroda ticaret sektörünün ağırlığının büyüklüğü dikkati çekiyor. İşte bu nedenle ekonomideki yavaşlama en çok ticaret sektöründe sarsıntı yaratıyor. Sonra diğer sektörlere yansıyor.

İmalat sanayiinin istihdam yaratma gücü büyük.

İmalat sanayiinde 375 bin işyerinde 3 milyon 600 bin kişi, ticaret sektöründe 1 milyon 150 bin işyerinde 3 milyon kişi çalışıyor. İnşaat sektöründe 250 bin işyeri, 1.5 milyon insana çalışma imkânı sağlıyor.

KONAKLAMA VE YİYECEK

Hizmetler sektörü içinde yüzde 13 ağırlığa sahip olan konaklama ve yiyecek sektörü, ekonomideki daralmadan, yabancı ziyaretçi sayısının azalmasından en fazla etkilenen sektör. Konaklama ve yiyecek sektöründe 250 bin işyeri 1 milyon çalışan var.

Sanayi sektöründe yüzde 82 ağırlığı olan imalat sanayi, ülkedeki işletmelerin toplam cirosunda yüzde 29 ağırlığa sahip. Toplam katma değerin yüzde 36’sını yaratıyor ama bu işletmelerin yüzde 59’u düşük teknolojiyle, yüzde 32’si orta düşük teknolojiyle çalışıyor. İleri teknolojiyle çalışan işletmelerin tüm imalat sanayii işletmeleri içindeki ağırlığı binde 3 oranında. Yüksek teknolojiye dayalı üretim, imalat sanayii cirosunun yüzde 2.8’ini oluşturuyor.

2015 yılında ülkedeki 3 milyon işletmenin işletme başına ortalama üretim değerleri 850 bin TL dolayında. İşletme başına üretim ve imalat sanayiindeki teknolojiyle ilgili veriler işletmelerimizin genelde küçük ve düşük teknolojiye dayalı yapısını sergiliyor.

Rekabetçi ve büyüme gücü olan bir ekonomiye sahip olmak için, ekonomik büyüklükte ve ileri teknolojiyle üretim yapacak işletmelere ihtiyacımız var.