Cari açıkta düşüş dış açık öncülüğünde sürüyor

Tuncay Turşucu

Cari işlemler açığı Mayıs ayında beklentilere paralel 2.863 milyon $ düzeyinde oluştu. Beklentiler 2.720 milyon $ seviyesindeydi. Bu sonuçla birlikte 2016 yılında ilk beş aylık açık geçen yıl aynı döneme göre %26.7 düşüşle 13.679 milyon $ seviyesinde oluştu. Yıllık cari açık verisi ise 27.249 milyon $ seviyesinde oluştu. Bilindiği gibi 2015 yılını 32.238 mn $ seviyesinde bir cari açık ile kapatmıştık.

Cari açık verisinin düşmesindeki en önemli neden dış ticaret açığındaki azalma. Dış açık Mayıs ayında geçen yıl aynı döneme göre 1.724 milyon $ azalarak 3.764 milyon $ oldu. Yılın ilk beş ayındaki dış açık verisi ise geçen yıl aynı döneme göre %27.1 düşüşle 14.968 milyon $ seviyesinde gerçekleşti. Dış açıktaki düşüş, cari açıktaki düşüşün birinci faktörü olmaya devam ediyor.

Seyahat kalemine bakıldığında ise yılın ilk beş ayındaki gerileme geçen yıla göre %32 seviyesine ulaşmış durumda. Turizm gelirlerindeki gerilemenin şiddetini buradan daha net görebiliriz. Bu verinin Mayıs verisi olduğunu unutmamak gerekli. Haziran verisinde bu düşüş daha fazla olabilir.

MAYIS AYINDA PORTFÖY GİRİŞLERİNDE YAVAŞLAMA OLDU

Finansman tarafına bakıldığında ise doğrudan yatırımlardan 587 milyon $ giriş, portföy yatırımlarından 947 milyon $ ve Diğer yatırımlardan 1.731 milyon $ giriş oluşmuş görünüyor. Doğrudan yatırımlarda ilk beş ayda 2.285 milyon $ giriş almışız. Ancak bu geçen yıl aynı döneme göre %51 gerilemeyi işaret ediyor. Portföy yatırımlarında ise Mayıs ayında 947 milyon $ portföy girişi oluşmuş durumda. Portföy yatırımlarında geçtiğimiz Mart ve Nisan aylarına göre ciddi bir yavaşlama olmuş. İlk beş ayda oluşan portföy yatırımı 7.329 milyon $ seviyesine ulaşmış görünüyor. Geçen yıl aynı dönemde 3.162 milyon $ portföy çıkışı oluşmuştu. Diğer yatırımlarda ise 1.731 milyon $ giriş görülüyor. Bunun içinde yurtdışından sağlanan krediler önemli bir yere sahip.

REZERVLERE KATKI SÜRÜYOR

Sonuç olarak iyi bir Mayıs ayı geçirmişiz. Finansman konusunda sıkıntı görülmüyor. Hatta üstüne Merkez Bankası rezervlerine 2.257 milyon $ katkı bile oluşmuş. Yılın ilk beş ayında MB rezervlerinin 4.781 milyon $ arttığını görmekteyiz.

YILIN İKİNCİ YARISINDA DIŞ AÇIK VE ENERJİ MALİYETİ ETKİLİ OLACAK

Dış ticaret açığındaki düşüşün devamı durumunda ve küresel algıların mevcut halini koruması halinde cari açık verisinde 2016 yılını 23-25 milyar $ arasında kapatacak görünüyor. Bu GSYH’ın yaklaşık %3.5’una karşılık geliyor ve oldukça iyi bir seviye. Başka deyişle böyle bir gelişme TL üzerinde cari açıktan kaynaklı baskıların oluşmasını engelleyebilir. Buna karşın ihracat pazarımızın önemli aktörlerinden Rusya ve Irak’taki olumsuz görünümler dış ticaret açığındaki düşüşü durdurabilir ve bu da cari açıktaki düşüşün sonuna geldiğimizin işareti olabilir. Ayrıca petrol fiyatlarının yeniden yükselmiş olması yılın ikinci yarısında cari açığı zorlayacak diğer bir önemli faktör. Bu nedenle bu gelişmelerin yıl sonunda cari açığı yeniden 30 milyar $ seviyelerine yükseltmesi beklenebilir. Bu durumda cari açığın GSYH’a oranı yeniden %4-4.2 seviyelerine yükselebilir. Böyle bir gelişme TL üzerinde çok güçlü olmasa bile baskı yaratabilir.

TUNCAY TURŞUCU
İNTEGRAL MENKUL DEĞERLER ARAŞTIRMA DİREKTÖRÜ