Cari açıkta iyileşme devam ediyor‏

Tuncay Turşucu

Şubat ayında Cari açık piyasa beklentilerinin altında 1.785 milyon $ seviyesinde oluştu. Beklentiler 2.200 milyon $ seviyesindeydi. Geçtiğimiz yıl Şubat ayında cari açık 3.305 milyon $ düzeyinde oluşmuştu. Geçen yıla göre Şubat ayında cari açık verisinde %46 azalma görülüyor.

YILSONUNDA %3-%3.3 CARİ AÇIK SÜRPRİZ OLMAYABİLİR

Yıllık verilerde ise cari açığımız 30.511 milyon $ düzeyinde oluşurken, geçen yıl aynı dönemde cari açığımız 41.333 milyon $ seviyesindeydi. Yıllık veride ise cari açıkta %26 düşüş gözleniyor. Başka deyişle cari açık verisindeki gerileme devam etmekte. Aynı tempo korunmaya devam ederse 2016 yılsonunda 24-25 milyar $ seviyesinde bir cari açık verisi sürpriz olmaz. Son veri ile birlikte cari açığın GSMH’ye oranı %4 seviyesinde oluşmuş durumda. Aynı temponun korunması durumunda bu oranın yıl sonunda %3-%3.3 bölgesine gerilemesi beklenebilir. Böylece kur üzerinde cari açıktan kaynaklanan baskı ilerleyen dönemlerde iyice azalacak görünüyor.


 
EN BÜYÜK FAKTÖR YİNE DIŞ TİCARET AÇIĞINDAKİ DÜŞÜŞ

Biraz detay bakmaya geçebiliriz. Cari işlemler hesabına bakıldığında cari açıktaki düşüşün en önemli nedeni, her zaman olduğu gibi dış ticaret açığındaki %27 azalma. Dış ticaret açığı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayında göre 1.478 milyon $ azalarak 1.962 milyon $ seviyesine gerilemiş. Ocak-Şubat dönemine göre dış açık ise %27 azalışla 6.535 milyon $’dan 4.795 milyon $ seviyesine gerilemiş. Bu kalemdeki düşüş cari açıktaki azalmanın en önemli nedeni.

TURİZMDE %20 DÜŞÜŞ VAR. SEZON ZAMANI DÜŞÜŞ HIZLANABİLİR

Diğer yandan hizmetler dengesinde yılın ilk ayında geçen yıl aynı döneme göre %27 düşüş gözleniyor. Özellikle Turizm ile ilgili olan Seyahat kaleminde %20 düşüş olması dikkat çekici. Yılın ilk ayında Turizm’de 352 milyon $’lık bir düşüş gözleniyor. Bu kalemdeki %20’lik düşüş ilerleyen aylarda dolu olan sezonlarda daha fazla şiddetlenebilir.

KREDİLER VE PORTFÖY GİRİŞLERİ ŞUBATIN FİNANSÖRÜ

Finansman hesabına bakıldığında ise, cari açığın en büyük finansörü yine bankaların yurtdışından kullandıkları krediler olmaya devam ediyor. Bankalar Şubat ayında 1.903 milyon $ seviyesinde uzun vadeli borçlanma yapmış. Kredilerde uzun vadede kullanıcı, kısa vadede net geri ödeyici olmuş. Ancak geçen aya göre en önemli değişim portföy yatırımlarında. Ocak ayında 1.167 milyon$ portföy çıkışı olurken, Şubat ayında 1.086 milyon $ portföy girişi oluşmuş. Bu rakam aslında TCMB’nin haftalık yayımladığı raporlarda kendisini gösteriyordu. Mart ayı verisinde portföy girişlerinde daha fazla artış görebiliriz. Bu durum cari açığın finansmanında biraz daha kaliteli bir görünüm vermemizi sağlayabilir ve en önemlisi TCMB rezervlerine döviz koymamıza yarayabilir.

DOĞRUDAN YATIRIMLAR VAR AMA ZAYIF

Doğrudan yatırımlar ise Ocak-Şubat döneminde 420 milyon $ seviyesinde olmuş. Geçen yıl aynı dönemde 2.31 milyon $ seviyesinde doğrudan yatırım elde etmiştik. Bu kalemdeki düşük performans devam ediyor.

Son olarak ise TCMB rezerv varlıklarında Şubat ayında 646 milyon $ artış var. Başka deyişle cari açığı finanse etmişiz üzerine de TCMB’ye 646 milyon $ katkı sağlamışız.

USDTRY’DE 2.80 ALTI İÇİN GLOBAL FON AKIŞINA İHTİYAÇ VAR

Gelen veri USDTRY kuru üzerinde baskıları azaltan bir veri. Ancak USDTRY’nin 2.80 seviyelerinin altına düşürecek bir veri değil. En azından ilerleyen dönemde cari açık kaynaklı baskıların olmayacağını söyleyebiliriz. 2011 yılını iyi hatırlarsak %11 seviyelerine yükselen cari açığın kurda nasıl bir stres yarattığını iyi hatırlarız. Böyle bir riskimiz şimdilik yok diyebiliriz. TL’de daha ileri düzeyde bir değerlenme için küresel fon akışlarına ihtiyacımız var görünüyor. Global fon akışlarında ise geçtiğimiz Mart ayında en şiddetli seviyeyi görmüş olabiliriz. Başka deyişle USDTRY üzerinde Mart ayındakinden daha şiddetli bir fon girişi olmalı ki 2.80 seviyelerinin altını görebilelim.




Tuncay Turşucu/ İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü
www.integralmenkul.com.tr
www.integralforex.com.tr 
www.borsaintegral.com