11.07.2018 13:00
Cari işlemler dengesi mayıs ayında 5.885 milyon $ olarak açıklandı. Piyasada oluşan beklenti 5.369 milyon $ yönündeydi. Bu açıdan bakıldığında olumsuz bir veri diyebiliriz. Yıllık cari açık rakamımız 57.637 milyon $ oldu. Ocak – Mayıs ayında ise cari açık 27.724 milyon $ olarak görünüyor. Cari işlemler dengesinin ilk fotoğrafını çektiğimizde mayıs ayı cari açık geçen yılın aynı ayına göre %10 yükselmiş. 2018 yılı beş ayın cari açığı geçen senenin ilk beş ayına göre %58 ve yıllık cari açık % 59 artmış görünüyor. Bir ekonominin en önemli göstergelerinden bir olan cari açığın GSYH’ya oranı %6.6 seviyesinde. Bu rakamın giderek artmasını olumlu bulmamaktayız. Mayıs ayı cari işlemler dengesi 2018 yılı Ocak ayı rakamından sonra en yüksek seviye olarak açıklandı.
Doğrudan yatırım girişleri yeterli değil
Mayıs ayında doğrudan yatırımlarda girişler olmuş ancak cari açığın finansmanına yönelik katkıda oldukça düşük kalmış. Doğrudan yatırımlar mayıs ayında 429 milyon $ giriş olmuş. Ocak – Mayıs arasında toplam doğrudan girişler 2.181 milyon $ seviyesinde. Geçen senenin aynı dönem aralığında yatırım girişleri 3.857 milyon $ idi. Bu açıdan bakıldığında geçen seneye kıyasla doğrudan yatırımlarda yavaşlama var. Yıllık bazda doğrudan yatırımlar 2017 yılı başından bu yana kıyaslandığında 6.528 milyon $ ile en düşük seviyede. Cari açığın finansmanında doğrudan yatırımlarda giriş olması nedeniyle olumlu ancak cari açığın finansmanı açısından bu rakamı olumsuz buluyoruz.
Portföy yatırımlarında çıkışlar dikkat çekiyor
Mayıs ayında portföy yatırımlarında 1.015 milyon $ çıkış var. Bu rakam mayıs ayı finansmanı açısından oldukça olumsuz. 2018 yılı içerisinde mart ayından sonra en yüksek çıkış. 2018 yılı ilk beş ayında portföy girişi 1.022 milyon $ seviyesinde. Ocak ayında 5 milyon $’lık portföy girişi halen daha olumlu etkisini sürdürüyor. 2017 yılının ilk beş ayında 13.209 milyon portföy girişi ile kıyasladığımızda sıcak para akışında durma noktasına gelecek kadar ciddi bir yavaşlama var. Yıllık bazda 12.266 milyon $ portföy girişi 2017 yılı Mayıs ayıyla kıyaslandığında hemen hemen benzer bir tabloyu yansıtmış ancak 2017 yılının geri kalanı ve 2018 yılı nisan ayına kadar ki olan dönem dikkate alındığında en düşük yıllık portföy girişini oluşturuyor.
Mayıs ayında 10.9 milyon $ ile oldukça yüklü özel sektör dış borç ödemesi dikkate alındığında portföy çıkışlarının olmasını normal karşılamaktayız. Bu noktada iyi haber geri ödeme yükü haziran ayında hafifliyor. Haziran ayı 5.6 milyar $ özel sektör dış borç ödemesi var. Bu açıdan mayıs ayında yaşanan yükün hafiflemesi beklenebilir.
TCMB’nin kur ve fiyat hareketlerinden arındırılmış verilere göre yabancılar mayıs ayında hisse senedi ve DİBS’lerde toplam 1.103 mn $ satıcılı oldular. Bu açıdan bakıldığında da mayıs ayı finansmanında olumlu bir beklentimiz yoktu. Buna karşın Haziran ayında yabancılar toplam 274 mn $ alıcılı görünüyor. Şu ana kadar mayıs ayı cari açık finansmanında baskı yapan göstergelerin haziran ayında yavaşlamasını beklemekteyiz. Bu açıdan bakıldığında haziran ayı finansmanı daha iyi olabilir.
Turizm gelirlerinin katkısı arttı
Normal şartlar altın turizm gelirleri mayıs ayında artmaya başlar ve yaz aylarında cari açık içerisinde olumlu katkısını en üst seviyeye çıkartır. Mayıs ayı turizm gelirleri beklediğimiz üzere 2018 yılında 1.7 milyar $ ile en yüksek seviyeye ulaşmış. Türk Lirasının küresel piyasada gerilemesi turizm gelirlerinin daha da artmasına katkıda bulunabilir. Haziran ayında da turizm gelirlerinin artarak cari işlemler dengesinde önemli bir katkı bulunmasını bekliyoruz. Turizm gelirleri yıllık olarak 19.208 milyon $ ve geçen yılın aynı dönemine kıyasla %35 artış sağlamış.
Özetle, Doğrudan yatırımlarda 429 milyon dolar giriş, portföy yatırımlarında 1.015 milyon dolar çıkış ile diğer yatırımlarda 255 milyon dolar eklendi. Buna net hata noksan kaleminden gelen 3.383 milyon dolar eklendiğinde toplam finansman 3 milyar 714 milyon dolar olmuş ve cari açığı finanse edememiş. Bu rakamı mayıs ayı cari açık rakamından çıkardığımızda geriye kalan 2 milyar 883 milyon doları TCMB rezervlerinden karşılamışız.
Genel değerlendirme olarak mayıs ayında yaşanan portföy çıkışlarını umut kırıcı olarak görmekle birlikte mayıs ayına has gelişmelerden kaynaklandığını ve haziran ayında daha olumlu bir tablo ile karşılaşacağımızı düşünüyoruz. Doğrudan yatırımlardaki girişleri olumlu ancak katkısını sınırlı görüyoruz. Petrol fiyatlarındaki yüksek seviyelerin cari açık üzerinde baskı yapmasını beklemekle birlikte artmaya devam eden altın ithalatını olumsuz görmekteyiz. Turizm gelirlerindeki artış cari açığın kapanmasın önemli bir katkı verse de finansman kalitesinin düşük olması bu etkiyi sınırlıyor. Cari açığın GSMH’ya oranı %6.6 seviyesinde bulunuyor ancak bu oranın yükseliş içerisinde olması TL için negatif.
ÖNE ÇIKAN HABERLER
-
Kartlarla yapılan toplam ödeme tutarı arttı
Kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile mart ayında yapılan toplam ödeme tutarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 126 artarak 1.181,4 milyar TL oldu.
-
Piyasa katılımcıları anketi yayımlandı
Piyasa katılımcıları anketinde cari yıl sonu dolar kuru beklentisi bir önceki anket döneminde 40,53 TL iken, bu anket döneminde 40,01 TL oldu.
-
Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı
Şubat sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2023 yıl sonuna göre 394 milyon ABD doları azalarak 163,4 milyar ABD doları oldu.
-
Ücretli çalışan sayısı arttı
Ücretli çalışan sayısı şubatta yıllık %4,1 arttı.
