Doğalgaz ve elektrik zammının arkası gelecek

Güngör Uras

Doğalgaz zammı kaçınılmazdı. Son iki yılda dolar fiyatındaki yüzde 25 artış gaz fiyatına yansıtılamamıştı. Doğalgazın alım ve satım fiyatları arasındaki farkı bütçeden karşılama imkânı kalmamıştı.
Dün açıklanan zam oranı yapılması gereken zammın yarısıdır. Bu nedenle önümüzdeki günlerde yeni zamlar gelecektir.
Bütün mesele doğalgazın dolarla alınarak TL ile satılmasındadır. Dünyada doğalgaz fiyatı gerilese de bizde dolar fiyatı artıkça doğalgaza zam geliyor, gelecek.
Doğalgazın yüzde 45’ini elektrik santralleri, yüzde 25’ini sanayi, yüzde 20’sini konutlar kullanıyor.
Doğalgaza zam yapılınca, üretiminin yarısı gaz ile yapılan elektriğe de zam yapılıyor. Gaz, kömür, su, rüzgâr ayrımı yapılmadan hangi kaynağa dayanırsa dayansın elektrik de benzer ölçüde zamlanıyor.

Elektriğin %24’ü...
Şimdilerde 69 ilde 9.5 milyon hane gaz yakıyor. Hane halkının sadece doğalgaz ve elektrik faturası büyümeyecek. Ardından tüm mal ve hizmetlere zam gelecek.
Dünyada elektriğin ortalama yüzde 24’ü doğalgazdan üretilirken, bizde elektrik üretiminde doğalgazın payı yüzde 45 oranında.
İşte bunun için doğalgaz zammının hemen ardından elektriğe zam geliyor.
Sanayi kuruluşları hem doğalgaz hem de elektrik fiyatındaki artıştan etkilenerek maliyetlerini yükseltecek.
Özetle, kışa girerken, iç talepteki duraklamaya rağmen, genelde tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarında artış olacak. Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi gene tutmayacak.
Döviz fiyatları artsın da ihracatımız artsın istiyoruz ama döviz fiyatları artınca ithalat fiyatları da artıyor.
(1) Cari açık verdiğimiz
sürece (2) Ekonomi, TL ve dövize dayalı ikili para sistemine dayalı olarak işlediği sürece, Türk parası istikrar kazanamayacaktır. Döviz
fiyatı artışları ithalatın TL karşılığını yükseltmeye, enflasyonu körüklemeye devam edecektir.

Niyet iyi... Logo ‘benzer’ 
TİM iyi niyetle “Made in Turkey” logosu yerine geçecek yeni bir logo hazırlattırdı. Niyet iyi ama, yeni “Turkey” logosu, Unilever logosunun benzeri. Ve de kullanımı güç, hatta imkânsız.
Gıda ve temizlik malzemesi üreticisi Unilever’in logosu tek bir harf “U” harfi. Harfin içinde şirketin üretim alanındaki 26 maddenin simgesi var. Kuş, kalp, balık, çiçek, fincan, palmiye ağacı gibi...
Bizim yeni “Turkey” logomuz 6 harfli. Harflerin biri büyük, diğerleri küçük. Her harfte Unilever benzeri farklı figürler var. Logoyu tasarlayanların anlatımına göre, harflerin içine yerleştirilen  kilim, halı, el sanatları ve mimari alanlardan seçilen 8 desen, Türkiye’nin gücünü simgeliyor.
Ünlü tasarımcımız Bülent Erkmen’den yeni logoyu değerlendirmesini rica ettim. ”Turkey logosu sadece büyük ölçekli, sadece renkli olarak kullanılmayacak. Logonun küçültülmesi, hele hele tekstil ürünleri gibi ürünlerin etiketinde ‘Made in Turkey’ yerine kullanılması imkânsız” dedi.