Dolar ne kadar daha ucuzlar?

Güngör Uras

Bir süre önce “Dolar neden pahalanıyor? Acaba dolar fiyatı 4 TL olur mu?” diye dertleniyorduk. Şimdilerde de “Dolar neden ucuzluyor, daha ne kadar ucuzlar, yoksa gene fiyatı artar mı?” derdine düştük.

Doların değerini ABD ekonomisinin gücü belirliyor.

- ABD Başkanı Trump’ın başarısızlıkları, ne yapacağının belli olmaması dolara güveni azalttı.

- ABD Merkez Bankası’nın, sıkı para politikası ve faiz artırımı konusunda aceleci olmayacağının anlaşılması doların cazibesini azalttı.

Dolar dünya piyasalarında değer kaybetmeye başladı.

Doların dünya piyasalarındaki değeri, “Dolar Endeksi”nden izleniyor.

Dolar endeksi, doların dünyada en çok işlem gören 6 adet yerel para biriminin (Euro, Japon Yeni, İngiliz Poundu, Kanada Doları, İsveç Kronu, İsviçre Frangı) karşısındaki değerini gösteren endekstir.

Dolar endeksi Trump başkan olduğunda 100’ün üzerine çıkmıştı. Yılbaşında 99.48 olmuştu. Şimdilerde 92.00’lerde.

Yılbaşından bu yana dolar yüzde 7’nin üzerinde değer kaybetti.

EURO YÜKSELİYOR

Dolar endeksinde euro’nun ağırlığı yüzde 57 oranında. Dolar değer kaybederken euro’nun değeri yükseliyor.

Yılbaşında euro/dolar kuru 1.04 idi. Şimdilerde 1.20’lerde. Yılbaşından bu yana euro yüzde 15 dolayında değer kazandı.

Yılbaşında bizde dolar fiyatı 3.58 TL idi. Geçtiğimiz günlerde 3.40 TL’nin altına iner gibi oldu. Şimdilerde 3.43 TL.

Bizde doların TL fiyatı, doların dünya piyasalarındaki değer artışının üzerinde artmıştı. TL’nin değer kaybı bize benzer ülkelerin değer kaybının üzerine çıkmış, dolar pahalı hale gelmişti. Yılbaşından bu yana bize benzer ülkelerin para birimleri dolara karşı yüzde yüzde 7 dolayında değer kazandı.

TL’nin değer kazanması, doların fiyatının gerilemesi, bize benzer ülkelerin para birimlerindeki ölçüye henüz ulaşmadı.

DOLAR GİRİŞİ DEVAM EDİYOR

Dış piyasalarda doların fiyatı ne olursa olsun, bizde doların TL fiyatı üç önemli rüzgârdan etkilenir: (1) TL faiz oranları. (2) Ülkeye sıcak para (döviz) girişi. (3) Doların bulunabilirliği.

Bizim faiz oranlarımız, bize benzer ülkelerdeki faiz oranlarının üzerinde. Faiz oranlarının yüksekliğinin cazibesinde yılbaşından bu yana yurt dışından döviz girişi arttı.

Bu sayede piyasada döviz kıtlığı diye bir şey yok. Halkımızın ucuzladıkça dolar satın almasına, dolar mevduatının 6 ayda 11 milyar dolar artmasına rağmen dolar arzı dolar talebini karşılıyor.

Türk ekonomisinde de doların TL fiyatındaki köpüğü alacak gelişmeler oluyor. İhracat gelirlerinde, turizm gelirlerinde artış başladı. Ekonominin büyüme göstergeleri dışarıda ülkeye güveni, içeride morali artırıyor.

Önümüzdeki dönemde, dolar fiyatının içeride ne olacağını dünya piyasalarında doların değerindeki değişim belirleyecek. Dolar endeksinin daha fazla gerilemesi beklenmiyor. Ama bizde doların TL fiyatında hâlâ “köpük” var. Dolar fiyatı ucuzlayabilir ama piyasanın beklentisi yıl sonunda fiyatın 3.63 TL olacağı şeklinde.

Bir süre önce “Dolar neden pahalanıyor? Acaba dolar fiyatı 4 TL olur mu?” diye dertleniyorduk. Şimdilerde de “Dolar neden ucuzluyor, daha ne kadar ucuzlar, yoksa gene fiyatı artar mı?” derdine düştük.

Doların değerini ABD ekonomisinin gücü belirliyor.

- ABD Başkanı Trump’ın başarısızlıkları, ne yapacağının belli olmaması dolara güveni azalttı.

- ABD Merkez Bankası’nın, sıkı para politikası ve faiz artırımı konusunda aceleci olmayacağının anlaşılması doların cazibesini azalttı.

Dolar dünya piyasalarında değer kaybetmeye başladı.

Doların dünya piyasalarındaki değeri, “Dolar Endeksi”nden izleniyor.

Dolar endeksi, doların dünyada en çok işlem gören 6 adet yerel para biriminin (Euro, Japon Yeni, İngiliz Poundu, Kanada Doları, İsveç Kronu, İsviçre Frangı) karşısındaki değerini gösteren endekstir.

Dolar endeksi Trump başkan olduğunda 100’ün üzerine çıkmıştı. Yılbaşında 99.48 olmuştu. Şimdilerde 92.00’lerde.

Yılbaşından bu yana dolar yüzde 7’nin üzerinde değer kaybetti.

EURO YÜKSELİYOR

Dolar endeksinde euro’nun ağırlığı yüzde 57 oranında. Dolar değer kaybederken euro’nun değeri yükseliyor.

Yılbaşında euro/dolar kuru 1.04 idi. Şimdilerde 1.20’lerde. Yılbaşından bu yana euro yüzde 15 dolayında değer kazandı.

Yılbaşında bizde dolar fiyatı 3.58 TL idi. Geçtiğimiz günlerde 3.40 TL’nin altına iner gibi oldu. Şimdilerde 3.43 TL.

Bizde doların TL fiyatı, doların dünya piyasalarındaki değer artışının üzerinde artmıştı. TL’nin değer kaybı bize benzer ülkelerin değer kaybının üzerine çıkmış, dolar pahalı hale gelmişti. Yılbaşından bu yana bize benzer ülkelerin para birimleri dolara karşı yüzde yüzde 7 dolayında değer kazandı.

TL’nin değer kazanması, doların fiyatının gerilemesi, bize benzer ülkelerin para birimlerindeki ölçüye henüz ulaşmadı.

DOLAR GİRİŞİ DEVAM EDİYOR

Dış piyasalarda doların fiyatı ne olursa olsun, bizde doların TL fiyatı üç önemli rüzgârdan etkilenir: (1) TL faiz oranları. (2) Ülkeye sıcak para (döviz) girişi. (3) Doların bulunabilirliği.

Bizim faiz oranlarımız, bize benzer ülkelerdeki faiz oranlarının üzerinde. Faiz oranlarının yüksekliğinin cazibesinde yılbaşından bu yana yurt dışından döviz girişi arttı.

Bu sayede piyasada döviz kıtlığı diye bir şey yok. Halkımızın ucuzladıkça dolar satın almasına, dolar mevduatının 6 ayda 11 milyar dolar artmasına rağmen dolar arzı dolar talebini karşılıyor.

Türk ekonomisinde de doların TL fiyatındaki köpüğü alacak gelişmeler oluyor. İhracat gelirlerinde, turizm gelirlerinde artış başladı. Ekonominin büyüme göstergeleri dışarıda ülkeye güveni, içeride morali artırıyor.

Önümüzdeki dönemde, dolar fiyatının içeride ne olacağını dünya piyasalarında doların değerindeki değişim belirleyecek. Dolar endeksinin daha fazla gerilemesi beklenmiyor. Ama bizde doların TL fiyatında hâlâ “köpük” var. Dolar fiyatı ucuzlayabilir ama piyasanın beklentisi yıl sonunda fiyatın 3.63 TL olacağı şeklinde.