Helal İnsani Ücret’in Türkiye ortalaması 1.390 TL’ye çıktı

Güngör Uras

Helal Kazancın Adil Paylaşımı” ilkesine göre (Asgari Geçim Ücreti alternatifi) belirlenen “İnsani Geçim Ücreti”nin Türkiye ortalaması 1.390 TL.  Açık anlatımla, AKP’nin seçim vaadi olan 1.300 TL’lik asgari ücret, “Helal Kazancın Adil Paylaşımı” ilkesine göre hesaplanan İnsani Geçim Ücreti’ne yakın bir rakamı.

İnsani Geçim Ücreti 11 yıldır düzenli olarak İGİAD “Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği” uzmanlarınca hesaplanıyor ve yayımlanıyor.

2003 yılında kurulan, Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği, ahlaki olmayan piyasa şartlarını sorguluyor.

İnsani Geçim Ücreti, “Helal Kazancın Adil Paylaşımı” ilkesine dayalı olarak “Asgari Ücret” uygulaması yerine uygulanması önerilen bir ücret sistemi. açıklamalara göre, İnsani Geçim Ücreti’nin belirlenmesinde piyasa şartları yerine hakkaniyet, yardımlaşma ve ücretin yeterliliği esas alınıyor.

Amaç, çalışanlardan alt gelir grubundakilerin insanca yaşam sürdürmelerine yardımcı olmak.

Uygulama kapsamında ücret tespit komisyonu taban ücretin belirlenmesi için işverenler arasında anket yapıyor. Sonuçlar TÜİK verileriyle de karşılaştırılarak ücretin en az ne olabileceği  belirleniyor.

2015 yılı için yapılan belirlemelere göre, İstanbul’da, kirada oturan, evli ve iki çocuklu bir çalışanın İnsani Geçim Ücreti aylık olarak en az 1.780 TL. Türkiye genelinde 12 bölgeye göre yapılan farklı ücret rakamlarına göre ise İnsani Geçim Ücreti’nin Türkiye ortalaması en az 1.390 TL.

İnsani Geçim Ücreti Ege’de 1.418 TL, Orta Anadolu’da 1.374 TL, Güneydoğu Anadolu’da 1.315 TL.

(Türk-İş, 2015 Ekim ayında, 4 kişilik ailenin açlık sınırını 1.379 TL olarak belirledi.)

Dernek tarafından İnsani Geçim Ücreti ile ilgili açıklamalarda, “Helal Kazancın Adil Paylaşımı” ilkesine gönderme yapılarak, “Özellikle emek arzının yoğun olduğu ülkemizde, piyasa mekanizmasının çalışanlar aleyhine bir durum oluşturduğu açıktır. Ve bu çok yoğun bir şekilde istismar edilmektedir. Burada istismar tek taraflı olmamakla birlikte, işveren tarafı uygulayıcı taraf olarak daha fazla önem taşımaktadır” deniliyor.

İGİAD yetkilileri, gönüllü olarak çok sayıda işverenin, ücret belirlerken İnsani Geçim Ücreti rakamını dikkate aldıklarını söylüyorlar.