Petrol düzeltiyor dolar bozuyor

Gizmen Nalbantlı

Temmuz ayında açıklanan ticaret açığı 7.03 milyar dolar ile 2014 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Türkiye’nin ihracatı Temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16.2 azalarak 11 milyar 181 milyon dolar, ithalatı ise yüzde 8.7 düşüşle 18 milyar 209 milyar dolar oldu. Ticaret açığında yıllık bazda yüzde 6.5 bozulma görüldü. İhracat verilerini incelediğimizde ise 12 aylık kümülatif ihracat yıllık bazda yüzde 5.7 azaldığını gördük. Böylece son 12 aylık ihracat 947.1 milyon dolara inmiş oldu.

Petrol fiyatlarının düşmesiyle birlikte enerji açığının iyileşmeye devam etmesine rağmen, gerek altın ticaretindeki kötüleşme gerekse enerji-dışı ihracatın gösterdiği kötü performans ile dış ticaret açığının büyüdüğünü gördük. Yurt dışında yaşanan ekonomik durgunluk ile birlikte küresel ticaret hacmindeki düşüş 2008 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıkmış durumda. Bununla birlikte dış talepteki düşüş ve döviz sepetindeki artış ticaret dengemizi olumsuz etkiklemeye devam ediyor. Ayrıca Avrupa’da büyümenin yetersiz olması bizim için diğer olumsuz faktör.



İmalat sanayi daralıyor

Bu yıl beklenen zayıf büyüme gelen veriler ile teyit edilmeye başlandı. Temmuz ayında 50.1 olan imalat PMI 49.3’e düşerken, alınan yeni siparişlerde Ağustos'ta üst üste sekizinci kez daralma görüldü. Siyasi belirsizlik ve zayıf büyümenin siparişler üzerinde baskı yarattığını söyleyebiliriz. Bu gelişmeler firmaların son altı yıl içinde ikinci kez istihdamda kesintiye gitmelerine yol açtı. TL’deki zayıflama ihracat siparişlerinde sınırlı artışa neden olsa da, döviz sepetindeki yükselişin enflasyona olan olumsuz etkisi siprarişlerde düşüşe neden oldu. Ayrıca kurdaki yükselişin maliyet enflasyonunu artırdığı ve ürün fiyatlarının yükseldiğini gördük. Maliyet enflasyonu son 18 ayın en yüksek seviyesine çıkarken, gelen bu verilerin enflasyonu artırıcı etkilerini önümüzdeki TÜFE rakamlarında görebileceğimizi söyleyebiliriz.

Petrol fiyatlarındaki düşüşün etkilerini yüksek kurun bertaraf ettiğini, ticaret açığı, cari açık ve enflasyonun yüksek kur ile daha da bozulabileceğini söyleyebiliriz.

Gizmen Nalbantlı / www.isikfx.com/ 
IşıkFX Araştırma Uzmanı