Sadece KOBİ’lerle büyüyemeyiz

Güngör Uras

KOBİ’siz ekonomi olmaz. Ama sadece KOBİ ile de ekonomi büyüyemez.

KOBİ’lerin istihdama, ekonomiye katkısı küçümsenemez. KOBİ’ler sanayinin fideliğidir. Fideler eğer hızla ve sağlıklı olarak büyüyerek ekonomik büyüklükte sanayi tesisleri haline geliyorsa, fidanlık yararlıdır. Fideler tüm çabalara rağmen aynı boyda kalıyorsa, kaynak kaybına neden olur.

KOBİ nedir? Bizim ölçülerimize göre:

- Mikro KOBİ’ler (Mikro İşletmeler), 10’dan az çalışanı olan, yıllık satış geliri 1 milyon TL’nin altındaki işletmelerdir.

- Küçük KOBİ’ler (Küçük İşletmeler), 50’den az çalışanı olan, yıllık satış geliri 8 milyon TL’nin altında olan işletmelerdir.

- Orta KOBİ’ler (Orta İşletmeler) çalışanları 50’den fazla, 250’den az olan, yıllık satış geliri 40 milyon TL’nin altında olan işletmelerdir.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) işyeri istatistiklerine göre, ülkede 1 milyon 760 bin işletme var.

- Toplam işletmelerin 1 milyon 400 bini 6’dan az çalışanı olan mikro işletmeler. Mikro KOBİ’ler.

- 330 bininde 7-49 çalışan var.

- 30 bini 45-250 çalışanlı işletme.

- 4.500 işletmede 250’den fazla çalışan bulunuyor.

İŞLETMELER KÜÇÜK ÖLÇEKLİ

Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’deki işletmelerin yüzde 95’inin üzerindeki kısmı KOBİ tanımına giriyor. 1 milyon 700 bin dolayında mikro ve orta boy işletmeye sahibiz.

OECD raporuna göre, işletmelerin yarattıkları toplam katma değerin % 68’ini 250’den fazla çalışanı olan büyük işletmeler yüzde 28’ini 10 ile 250 çalışanı olan işletmeler yaratıyor.

Toplam KOBİ’lerin yüzde 12.5’i sanayi kesiminde, yüzde 51.4’ü ticaret kesiminde, yüzde 4’ü tarım kesiminde, kalanı hizmetler kesiminde faaliyet gösteriyor.

ÖLÇEK EKONOMİSİ ÖNEMLİ

İstanbul Sanayi Odası’nın 2016 yılı 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında yer alan ilk 50 sanayi şirketi, toplam 490 milyar liralık üretimden satışların 241 milyar lirasını, yüzde 49.2’sini gerçekleştirdi.

Bu, açıklıkla gösteriyor ki, üretimde ekonomik ölçekli işletmelere sahip olmak çok hem de çok önemli.

Tekrarda yarar var. KOBİ’ler küçümsenemez. KOBİ’ler ilgi ister. Ama bu ilginin KOBİ’leri büyümeye ve üretimlerini artırmaya yönelik ilgi ve destek olması gerekir.

Politikacılarımız, sayılarının fazlalığı ve istihdama katkıları nedeniyle, sanayi ve üretim konuları gündeme geldiğinde sadece KOBi’lerle ilgileniyorlar.

Ekonomik ölçekli sanayi kuruluşlarının yaşaması, büyümesi, yenilerinin kurulması genelde ihmal ediliyor.

Büyümenin, üretimi ve istihdamı artırmanın, dünya pazarlarına çıkmanın yolu ekonomik ölçekli sanayi işletmelerinden geçer. Bunu unutmayalım.