Yatırım ve büyümeye dönük bir program

Güngör Uras

Başbakan Binali Yıldırım 2017 - 2019 yıllarını kapsayan 3 yıllık Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladı.

Türkiye ekonomisinin 2009 yılı dışında, 27 çeyrek boyunca sürekli büyüdüğünü vurgulayan Yıldırım, ekonominin bu sene de aynı şekilde büyümeye devam ettiğini dile getirdi.

“Yüzde 3-4 bandında bir büyüme bizim asla hedeflediğimiz bir büyüme değildir. Ancak ‘el ile gelen düğün, bayram’ derler bizim memlekette. Küresel olumsuzluklar bizi de etkiliyor. Avrupa’da eksi düzeylere veya sıfır düzeylerine giderken, biz yine yüzde 3’ün üzerinde bir büyümeyi 2016’da yakaladık” dedi. OVP, yarın Resmi gazete’de yayınlanacak.

Küresel piyasaların durumu, ülkenin iç ve dış sorunları nedeniyle 2017 - 2019 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program, “cesur-yapısal değişimi hedef alan” bir program olamamış.

“Bugüne kadar ekonomi kazaya belaya uğramadan, yüzde 3 - 4 büyümeyi yakalamış durumda... Önümüzdeki yılları da böyle geçirelim... Yapısal değişimi daha sonra düşünürüz” havasını taşıyor.

3 YILDA NELER OLACAK?

Başbakan’ın verdiği ön bilgilere göre:

 2016 yılı büyüme tahmini, yüzde 4.5’ten yüzde 3.2’ye, 2017 için yüzde 5’ten yüzde 4.4’e çekildi. 2018 ve 2019 için de yüzde 5 oranında büyüme hedefi belirlendi.

- Önceki OVP’de 2016 yılının büyüme tahmini yüzde 4.5 idi. Gelecek yıl için büyüme beklentisi yüzde 5’ten yüzde 4.4’e çekilirken, 2018’de yüzde 5 olarak açıklanan büyüme oranında değişikliğe gidilmedi. Büyüme tahmini 2019 için de yüzde 5 oldu.

- Bu yıl yüzde 7.5 olan yıl sonu enflasyon hedefinde değişikliğe gidilmedi. Enflasyon tahmini 2017’de yüzde 6’dan yüzde 6.5’e revize edilirken, 2018 ve 2019 yıllarında enflasyonun hedefi yüzde 5 olarak belirlendi.

- OVP’de işsizlik oranı bu yıl için yüzde 10.2’den yüzde 10.5’e, 2017’de yüzde 9.9’dan yüzde 10.2’ye, 2018’de yüzde 9.6’dan yüzde 10.1’e yükseltildi. İşsizliğin 2019’da yüzde 9.8 olmasının beklendiği belirtildi.

- Cari işlemler (döviz) açığının gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı bu yıl için yüzde 3.9’dan yüzde 4.3’e, 2017 için yüzde 3.7’den yüzde 4.2’ye, 2018 için de yüzde 3.5’ten yüzde 3.9’a yükseltildi. 2019 için cari işlemler açığının GSYH’ye oranının yüzde 3.5 olması bekleniyor.

- Merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranı da 2016’da yüzde 1.3’ten yüzde 1.6’ya, 2017’de yüzde 1’den yüzde 1.9, 2018’de yüzde 0.8’den yüzde 1.6’ya yükseltildi. Oranın 2019’da yüzde 1.3 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

Dış ticaret hedefleri hakkında da bilgi veren Yıldırım, 2017 yılında ihracatın 153 milyar dolar, ithalatın 214 milyar dolar olarak gerçekleşmesini beklediklerini söyledi.

YATIRIM ÖNEMLİ

Yatırımlara önem verileceğini tekrarlayarak ekonominin geliştirilmesine yönelik politikaları anlatan Başbakan, konuşmasını  “Ben vatandaşa açıklamalarda bulundum. ‘Çok bilmiş ekonomistler’e açıklamaları ise bakan arkadaşlarımız yapacaklar” diyerek tamamladı. Bunun üzerine de bakanlar bilgi verdi:

- Maliye Bakanı Naci Ağbal yıl sonuna kadar 15 milyar, gelecek yıl ise 13 milyar lira özelleştirme geliri hedeflediklerini söyledi. 22 ilde kapsamlı bir yatırım hamlesi başlatıldığını belirterek, “Dolayısıyla 2017 yılında yatırım harcamalarını, başta bu nedenle artırıyoruz. 2017 yılında bütçemizin hem gelir hem de harcama tarafında önemli kararlar alıyoruz ve bütçe açığını bu sayede yüzde 2’nin altında tutmayı sürdüreceğiz” diye konuştu.

- Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli “OVP döneminde işsizlik oranlarında istikrarlı bir düşüş öngörüyoruz. 2016 yılında bir miktar yükseliş olacak. Özellikle tarımdan tarım dışı alana kayışla ilgili bir problem var. Oradan gelen istihdam talebinin karşılanması nedeniyle böyle bir rakam ortaya çıkıyor ama daha sonraki yıllarda OVP hedefleri yakalanacak” dedi.

- Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek OVP’nin mali disiplin esas alınarak hazırlandığını belirterek, “Bence içeride dışarıda güven verecek önemli bir doküman. Önümüzdeki bir yıl içinde, kapsamlı yapısal reformlarla program desteklenecek. Büyümeyi daha yüksek bir patikaya, yani tekrar yüzde 5 patikasına oturtmaya çalışacağız” diye konuştu.

- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu ise, emeklilere promosyon verilmesi konusundaki çalışmaların belli bir noktaya geldiğini belirtti.

- Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan da 2017’de bütçe açığının yüzde 1.9’a çıkmasının temel nedeninin yatırımlardaki önemli artış olduğunu anlattı.

Bunlar Başbakan’ın OVP ile ilgili toplantısındaki açıklamalardan derlenen bilgiler. OVP’nin içeriğini ve rakamlarını perşembe günü Resmi gazete’de yayınlanması ile öğreneceğiz.