Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi
(IICEC) tarafından her yıl düzenlenen IICEC Uluslararası Enerji ve
İklim Forumu’nun 8’incisi bu yıl “Global enerji yatırımları? Sırada ne
var?” temasıyla yapılıyor.
Forumun açılış konuşmasını yapan Sabancı Üniversitesi Kurucu
Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı IICEC 8. Uluslararası Enerji
ve İklim Forumu’nda enerji sektörüne global mesajlar verdi. Foruma ev
sahipliği yapan IICEC’in “Küresel enerjinin birleştiği yer” mottosu
ile küresel olarak tanınmış bir merkez olmasından mutluluk duyduğunu
belirten Güler Sabancı, şunları söyledi:
“Hepinizin bildiği gibi, enerji sektörü ekonomik büyüme ve
teknolojik gelişimin belkemiği toplumların yaşamı sürdürülebilir
kılması için kilit rolde. Enerji, küresel emtialar, bir çok endüstri
alanı, jeopolitik ve toplumların günlük yaşamsal ihtiyaçlarıyla olan
bağı ile küresel alanda en stratejik sektörlerden biri. Sürdürülebilir
enerji çözümleri geliştirmediğimiz sürece, toplumların refah
içerisinde sağlıklı büyümesini başaramayız. Geçen yıl düzenlenen IICEC
Forumu’nda “küresel enerji sisteminin sunduğu önemli fırsatların yanı
sıra çeşitli zorlukları da beraberinde getirdiğinin” altını çizmiştim.
Bu zorluk ve fırsatlar bugünün dinamik dünyasında bazı farklı önemli
küresel trendler çerçevesinde gelişiyor: Kentleşme, dijitalleşme,
enerji güvenliği, elektrikleştirme ve iklim değişmini hafifletme.
Bunların herbiri bugünün enerji sektörünün kendini nasıl ve hangi
yönde dönüştüreceğine yeni bir boyut kazandırıyor. İşte tam da bu
bakış açısıyla bugünün temasını “Küresel Enerji Yatırımları: Sırada Ne
Var?” şeklinde belirledik.”

KÜRESEL ENERJİ YATIRIMLARININ %90’INDAN FAZLASI ÖZEL SEKTÖRÜN

Küresel anlamda enerji yatırımlarının %90’ından fazlası özel
sektör yatırımcıları tarafından finanse edildiğini hatırlatan Güler
Sabancı, şöyle konuştu:
“Bu durum sürdürülebilir endüstri kazanımlarının enerji sektörünü
finanse etmesinin önemini vurguluyor. İşte tam da bu noktada endüstri
eğilimleri, enerji piyasaları, düzenleme ve politikalar kilit rol
oynuyor. Burada anahtar kelimenin “optimizasyon” olduğunu düşünüyorum.
Enerji sektörünün çeşitli stratejik öncelikler, finansal kısıtlamalar,
çeşitlendirilmiş enerji piyasası modellemeleri ve sahip olunan en
gelişmiş enerji teknolojileri kapsamında optimize edilmesi gerekiyor.
Bu bağlamda enerji arz güvenliği, rekabet ile ekonomik verimlilik ve
sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik konularına eşit ağırlık
verilmeli.”
Enerji Bakanlğı’nın elektrik tedarik ağının daha fazla
çeşitililiği amaçlayan yerel ve yenilenebilir enerji kaynaklarına
dayanan stratejisİ ve doğal gaz tedariğinin gelişmiş güvenliği ve
esnekliği konusunda attığı kritik adımların sektör için çok önemli
olduğunu belirten Güler Sabancı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yerel ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artması
için son zamanlarda atılan adımların bir yandan tedarik güvenliğini
artırırken bir yandan da cari açığın azaltılması için büyük önem
taşıyor. İlaveten Türkiye’nin mevcut üretim kapasitesinin etkin
kullanımı ve yerli linyit kaynaklarımızı modern bir tarzda kullanma
çabaları da enerji tedariği güvenliği için kritik öneme sahiptir. Yine
son dönemde atılan FSRU ve depolama yatırımları gibi adımlar elektrik
tedariğinin güvenliğini oluşturan doğal gaz tedariği güvenlik ve
esnekliğinin iyileştirilmesi için doğru zamanda atıldı. Bu kıymetli
girişimleri ilerletmek için şunları beslemeliyiz: Doğal gaz
piyasasının serbestleşmesi, ön görülebilir doğal gaz fiyatlaması ve
küresel ve bölgesel LNG gelişmeleri ile nisbeten avantajlı fiyatların
çeşitliliği artırması. Özetle, Türkiye’nin bölgesel doğalgaz
dinamiğinde oynadığı rolü büyütme vizyonunu kuvvetle destekliyoruz.”

15 YILDA 90 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM

Türkiye enerji sektörünün rekabet odaklı enerji politikalarının
yanı sıra, verimlilik, şeffaflık ve enerji sektöründe rekabetçiliğe
ilişkin özel sektörün tabloya ve geleceğe olan güveni neticesindeki 90
milyar doları bulan yatırımı sayesinde geçtiğimiz 15 yılda göze çarpan
bir büyüme gerçekleştirdiğini vurgulayan Güler Sabancı, şunları
söyledi:
“Enerji Bakanlığı’nın liderliği ile Enerji Piyasası Düzenleme
Kurumunun sürekli çabalarının Türkiye’de rekabet odaklı enerji
piyasalarının gelişmesinde etkili birer enstrüman olduğu ifade
etmekten memnuniyet duyuyorum. Bunların hepsi harika gelişmeler.
Finansal sürdürülebilirliği sağlamak ve bu stratejik sektörün yaşaması
ve Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesine katma değer sağlaması için
öngörülebilir, rekabetçi ve geleceğe dönük bir enerji piyasasını
geliştirmeliyiz. Tüm Ekonominin ve enerji müşterilerinin çıkarlarını
destekleyecek şekilde enerji piyasamızın öngörülebilirliği,
rekabetçiliği ve verimliliği yönünde pozitif adımlar atılmaya devam
edilmelidir. Bu bağlamda “öngörülebilir enerji piyasası”nın ilan
edilen 3 enerji politikasından biri olmasından dolayı memnunum.”
Bu konudaki önerilerini sıralayan Güler Sabancı, şunları söyledi:
“Linyit Santralleri için uzun dönem Enerji Satınalma Antlaşmaları
projenin finansmanını sağlamayı mümkün kılar. Rekabetçiliği olumsuz
etkilemeyecek şekilde, farklı ülkelerde kullanılan kapasite
mekanizmalarının kullanımı finansman sağlar. Her iki öneri de doğası
gereği uzun vadeli olan enerji yatırımlarının finansal
sürdürülebilirliği açısından kritik rol oynamakta.Bu tüm dünyada
yaygın ve IEA istatistikleri geçtiğimiz yıl üretim yatırımlarının
%94’ünün benzer mekanizmalar sayesinde kapsandığını gösteriyor. Üçüncü
önerim ise, arz, talep, maliyet, verimlilik ve teknoloji gibi piyasa
dinamiklerine dayalı piyasa fiyatlandırma mekanizmasını kurmalıyız.Bu
bağlamda düzenlenmiş enerji tarifelerini kaldırmayı göz önüne
almalıyız. Bu, hem rekabeti hem de ülkemizin kuvvetli enerji
verimliliği potansiyelini kullanımını sağlayacaktır.”
Enerjiye bağlı problemleri de sadece arza odaklanacak şekilde
sınırlandırmamak gerektiğini dile getiren Güler Sabancı, sözlerini
şöyle sürdürdü:
“Enerji verimliliği çoğunlukla ilk yakıt olarak kote edilmekte.
IEA’ya göre enerji verimliliği aynı zamanda dünyanın ısı artışını 2
derece ile sınırlandırmak için en önemli strateji. Maliyetlerin
altında fiyatlandırmanın enerji verimliliğinin düşmanı olduğunu
unutmamalıyız. Sonuç olarak enerji verimlilik potansiyelinden ancak
işleyen, rekabetçi enerji piyasaları ve herhangi bir sübvansiyon veya
sağlıksız fiyat sınırlarının uygulanmaması sayesinde tam olarak
istifade edebiliriz.Yeni teknolojiler ve inovatif işletme modelleri
gibi geleceğe dönük eğilimler Türkiye için önemli verimlilik ve
sürdürülebilirlik kazanımları sunabilir. Bu çözümler daha güvenli,
verimli ve rekabetçi enerji geleceği için katkı sağlayabilir. Bu
alanlardaki potansiyelimizin daha etkin kullanılması için çaba ve
işbirliğimizi yoğunlaştırabiliriz.”

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey