MERKEZ BANKASI`NIN ILK CEYREK ODEMELER DENGESI RAPORU YAYIMLANDI.


CARI ISLEMLER ACIGI, 2014 YILI ILK CEYREGINDE AZALMISTIR. DIS TICARET DENGESINDEKI IYILESME, CARI ACIKTAKI AZALISIN TEMEL NEDENINI
OLUSTURMUSTUR. ALTIN DIS TICARETI DE UZUN BIR ARADAN SONRA FAZLA VEREREK CARI ISLEMLER DENGESINE OLUMLU KATKI SAGLAMISTIR. NET
TURIZM GELIRLERINDE GORULEN YATAY SEYRE RAGMEN, ULASTIRMA GELIRLERINDE DEVAM EDEN YUKSELIS ILE HIZMETLER DENGESI ARTIS EGILIMINI
SURDURMUSTUR

ALTIN HARIC TUTULDUGUNDA, IHRACAT YILIN ILK CEYREGINDE ARTIS EGILIMINDE OLMUSTUR. AVRUPA BIRLIGI (AB)
ULKELERINDE KRIZIN ETKILERININ HAFIFLEMESI ILE BIRLIKTE IC TALEBIN TOPARLANMA EGILIMI GOSTERMESI, REKABETCI
SEYREDEN KUR DUZEYI BU DONEMDE IHRACAT ARTISINA KATKI YAPAN TEMEL FAKTORLER OLMAYA DEVAM ETMISTIR.
ALTIN IHRACATI DA UZUN BIR ARADAN SONRA BIRINCI CEYREKTE YUKSELEREK, IHRACAT ARTISINA OLUMLU KATKI
YAPMISTIR. OTE YANDAN, BAVUL TICARETI GELIRLERI DE BU CEYREKTE TOPARLANARAK ODEMELER DENGESI TANIMLI
IHRACAT KALEMINDEKI ARTISA KATKIDA BULUNMUSTUR.

ALTIN HARIC TUTULDUGUNDA, ITHALAT HARCAMALARINDA SON BIR YILDIR GORULEN SINIRLI ARTIS EGILIMININ YILIN ILK
CEYREGINDE DE DEVAM ETTIGI GOZLENMEKTEDIR. BU DONEMDE, IC TALEP UNSURLARININ ILIMLI BIR TOPARLANMA
GOSTERMIS OLMASI VE HAVA SICAKLIGININ MEVSIM NORMALLERININ UZERINDE SEYRETMESI NEDENIYLE ENERJI
ITHALATININ YAVASLAMASI ITHALAT ARTIS HIZINI SINIRLAYAN TEMEL FAKTORLER OLMUSLARDIR. OTE YANDAN, ALTIN
ITHALATI BU CEYREKTE TARIHSEL ORTALAMALARININ ALTINDA SEYRETMISTIR.

CARI ISLEMLER DENGESININ DIS TICARETTEN SONRA EN ONEMLI BELIRLEYICISI OLAN HIZMETLER KALEMI, YILIN ILK
CEYREGINDE CARI DENGEYE YAPTIGI OLUMLU KATKIYI SURDURMUSTUR. GELEN TURIST SAYISINDAKI ARTISA BAGLI
OLARAK TURIZM GELIRLERINDEKI YUKSELISE RAGMEN TURIZM GIDERLERININ ARTMASI NET TURIZM GELIRLERININ BIRINCI
CEYREKTE YATAY SEYRETMESINE NEDEN OLMUSTUR. OTE YANDAN, DIGER TASIMACILIK GELIRLERINDEKI ARTIS
TOPLAM HIZMET GELIRLERININ BIRINCI CEYREKTE DE BUYUMESINE NEDEN OLMUSTUR.

CARI ISLEMLER DENGESININ FINANSMANI

2014 YILININ ILK CEYREGI KURESEL RISK ISTAHININ DALGALI SEYRETTIGI VE IC GELISMELERIN DE ETKISI ILE SERMAYE
GIRISLERININ ONEMLI OLCUDE YAVASLADIGI BIR DONEM OLMUSTUR. ODEMELER DENGESI FINANS HESAPLARINA ANA
BASLIKLAR ITIBARIYLA BAKILDIGINDA, BIR SUREDIR TARIHSEL ORTALAMALARINA GORE DUSUK DUZEYDE SEYREDEN
DOGRUDAN YATIRIMLAR 2013 YILININ SON CEYREGINDE BASLADIGI ARTIS EGILIMINI BU CEYREKTE DE DEVAM
ETTIRMISTIR. PORTFOY YATIRIMLARI ISE OZELLIKLE TL CINSI ENSTRUMANLARDAKI AZALISIN ETKISI ILE CIKIS YONLU
GERCEKLESMISTIR. DIGER YATIRIM GIRISLERINDE ISE GEREK BANKACILIK GEREK DIGER SEKTORUN BORC CEVIRME
ORANLARI 100 DUZEYININ USTUNDEKI SEVIYELERINI KORUMUSTUR. OTE YANDAN, YUKUMLULUK AYAGINDA YER ALAN
MEVDUATLARDA GECEN YILIN UCUNCU CEYREGINDE BASLAYAN CIKIS BIRINCI CEYREKTE DE DEVAM ETMISTIR.
FINANSMAN UNSURLARININ KALITESI YONUNDEN BAKILDIGINDA, YILIN ILK CEYREGINDE DIGER SEKTORUN BORC
CEVIRME ORANI VE PORTFOYUN VADE YAPISI BIR ONCEKI CEYREGE VE BIR ONCEKI YILIN AYNI DONEMINE GORE
IYILESME GOSTERIRKEN, GELISMEKTE OLAN ULKELERE YONELEN SERMAYE AKIMLARINDAN TURKIYE’NIN ALDIGI PAY
VE REZERV YETERLILIK ORANLARI HER IKI DONEME GORE GERILEME GOSTERMISTIR. DIGER GOSTERGELER DE BIR ONCEKI
CEYREGE GORE ONEMLI BIR DEGISIKLIK GOZLENMEMISTIR

DOGRUDAN YATIRIM GIRISLERINDE, UZUNCA BIR SUREDIR DEVAM EDEN DURGUN SEYIRDEN SONRA GECEN SENENIN
SON CEYREGINDE GOZLEMLENEN ILIMLI CANLANMA BU CEYREKTE DE DEVAM ETMISTIR. AVRUPA ULKELERI KAYNAKLI
DOGRUDAN YATIRIMLARIN, OZELLIKLE BIRINCI CEYREKTE SICRAMA GOSTERMESI, BOLGENIN ULKEMIZE YONELIK
DOGRUDAN YATIRIMLARDA EN BUYUK PAYA SAHIP OLMASI NEDENIYLE ONEM ARZ ETMEKTEDIR (GRAFIK 3).
YILIN ILK CEYREGI KURESEL RISK ISTAHININ DALGALI SEYRETTIGI BIR DONEM OLMUSTUR. ULKEMIZ DIGER GELISMEKTE
OLAN PIYASALARA GORE NEGATIF YONDE AYRISMISTIR. ENSTRUMAN BAZINDA BAKILDIGINDA, YURT DISI YERLESIKLERIN
DONEM BOYUNCA DEVLET IC BORCLANMA SENETLERI (DIBS)’NDE SATICI OLDUKLARI, BANKALARIN ISE YURT DISI
TAHVIL IHRACLARINI SURDURDUKLERI IZLENMISTIR. HAZINE’NIN BU DONEMDEKI EUROBOND CINSI IHRACLARI DA, FAIZ
ORANLARINDAKI SINIRLI ARTISA PARALEL OLARAK YUKSEK TALEP GORMUSTUR. DIGER SEKTORUN ISE BU CEYREKTE YURT
DISI TAHVIL IHRACI OLMAMISTIR.

GEREK BANKACILIK SEKTORUNUN GEREK DIGER SEKTORLERIN YURT DISINDAN KREDI TURU BORCLANMALARINDA, 2014
YILI ILK CEYREGINDE DE, ARZ YONLU BIR KISIT GOZLENMEMEKTEDIR. NITEKIM, BANKALARIN TAHVIL CINSI
BORCLANMALARI DÂHIL EDILDIGINDE, BANKACILIK SEKTORU BORC CEVIRME ORANININ 100 SEVIYESININ OLDUKCA
UZERINDE GERCEKLESTIGI GORULMEKTEDIR. DIGER SEKTORUN TEMELDE YATIRIMLARININ FINANSMANI ICIN KULLANDIGI
YURT DISINDAN UZUN VADELI KREDILERI YILIN ILK CEYREGINDE DE -NET BAZDA- GIRIS YONLU OLMUSTUR. DIGER
SEKTORUN BORC CEVIRME ORANININ TOPLAMDA DA 100’UN OLDUKCA UZERINDE SEYRETTIGI GOZLENMEKTEDIR.
TICARI KREDILER IHRACATTAKI ARTIS EGILIMINE PARALEL OLARAK VARLIK AYAGINDA ARTIS GOSTERMISTIR. ITHALATIN
YAVASLAMA EGILIMINDE OLMASI ISE TICARI KREDILERIN YUKUMLULUK AYAGINDA AZALISA NEDEN OLMUSTUR. DIGER
YATIRIM KALEMI YUKUMLULUKLERI ICINDE YER ALAN MEVDUATLARDA GECEN YILIN UCUNCU CEYREGINDE BASLAYAN
CIKIS BU CEYREKTE DE DEVAM ETMISTIR. SOZ KONUSU DONEMDE YERLESIKLERIN YURT ICI DOVIZ MEVDUATININ
ARTIS GOSTERIYOR OLMASI, YURT ICINDE YERLESIK BANKALARIN BIR TERCIH OLARAK BU EGILIMI DESTEKLEDIGINI
DUSUNDURMEKTEDIR.

SERMAYE GIRISLERININ AZALMASI VE OCAK AYI ICINDE MERKEZ BANKASI’NIN PIYASALARA DOGRUDAN SATIS YONLU
DOVIZ MUDAHALESINDE BULUNMASININ ETKISIYLE RESMI REZERVLER BIRINCI CEYREKTE GERILEMISTIR.