Türkiye Kabil Ticaret Müşaviri Ahmet Altuğ Leblebicier, Türkiye-Afganistan ticari ilişkileri hakkında AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin potansiyelini yansıtmadığına dikkati çeken Leblebicier, bunun en büyük sebebinin yüksek taşımacılık maliyetleri olduğunu ifade etti.
Leblebicier, yatırımcılara Kabil Ticaret Müşavirliği olarak, Türk iş dünyasının Afganistan'daki temsilcisi sıfatıyla, ülkedeki yasal düzenlemeler, yatırım ortamı, karşılaşılabilecek sorunlar, izlenebilecek yollar ve Afgan iş dünyası hakkında bilgi sağladıklarını dile getirdi.
Ticaret hacmimizi artırmak için iş forumları, fuarlar, alım heyeti ziyaretleri düzenlediklerini aktaran Leblebicier, "Geçen ay, otuz kişilik bir Türk iş heyetini Kabil'de ağırladık. Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin heyetimizi kabulü sırasında iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım hususlarında öncelikli sektörler belirlendi. Ziyaret süresince çok sayıda Afgan kurumuyla görüşmelerde bulunduk. Oldukça verimli geçen toplantılardan hem heyetimiz hem de muhataplarımız çok memnun kaldılar." diye konuştu.
Leblebicier, söz konusu ilişkileri geliştirmek için yakın zamanda Ankara'da Türkiye-Afganistan II. Dönem Karma Ekonomik Toplantısı gerçekleştirileceğini hatırlatarak, "Lapis Lazuli Transit Taşımacılık Koridoru gibi ülkemizin
taraf olduğu çeşitli projelerin faaliyete geçmesiyle ticaret hacmimizin hızlı ve belirgin bir şekilde artacağını umuyorum. Afgan halkının her daim Türk ürününü tercih ve talep etmeleri bizleri gururlandırıyor." ifadelerini kullandı.
Türk iş insanlarının Afganistan'da son 16 yılda yaklaşık 7 milyar
dolar değerinde proje gerçekleştirdiğini belirten Leblebicier, "Önümüzdeki dönemde, mega projelerle birlikte birçok yol, baraj, elektrik iletim hattı ve yenilenebilir enerji projesi ihaleye çıkacak. Ek olarak, tarım, sağlık, çimento, telekomünikasyon ve maden sektörleri de yatırım için dikkat çekiyor." dedi.
"AFGANİSTAN'I VATANIM OLARAK GÖRÜYORUM"
Leblebicier, Afganistan'da görev yapmanın zorlukları ve Afgan halkının Türk yetkililere yaklaşımı hakkında da bilgi verdi.
Afganistan'ın terörle mücadelesinin halen sürdüğüne işaret eden Leblebicier, şunları kaydetti:
"Ülkedeki söz konusu karışıklıklar hem
bizim hem de Afgan halkının gündelik yaşamını oldukça etkilemektedir. Buna rağmen, Afganistan'da iki buçuk yıldır görev yapan bir Türk diplomat olarak yaşadığım sıkıntıların boyutunu diğer yabancı diplomatların karşılaştığı problemlerden ayırmam gerek. Çünkü burayı başka bir ülke toprağı olarak değil, kendi vatanım olarak görüyorum. Afgan halkı ve devlet çalışanları her fırsatta bize verdikleri değeri hissettiriyorlar. Afganistan, hem Asya'nın hem de Türk insanının kalbindedir."
"TÜRKLER ÖZEL BİR KONUMA SAHİP"
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Afganistan İş Konseyi Başkanı Süleyman Ciliv, Afganistan'ın yabancı yatırımcılara her türlü kolaylığı göstermeye çalıştığını belirterek, "Uzun süredir çatışma ortamında bulunduklarından attıkları her adımda çok temkinliler ve açıkçası bu durum ilk başta bazı problemlerin yaşanmasına sebep olabiliyor. Fakat iş dünyasının yaşadığı bu zorluklar ilerleyen süreçte desteğe dönüşüyor. Afganistan'da iş yapmayı planlayan şirketlerimize bu sürecin başında sabırlı olmalarını tavsiye ediyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Ciliv, iki ülke arasındaki dış ticarette dengenin Türkiye'nin lehine olduğunu vurgulayarak, geçen yıl Türkiye'nin Afganistan’a 172,3 milyon dolarlık ihracata karşılık 9 milyon dolar seviyesinde ithalat gerçekleştirdiğini söyledi.
Türk iş dünyası temsilcilerinin Afganistan'ı ziyaret ederek ön yargılarından kurtulabileceğini söyleyen Ciliv, "Ben 2009'dan beri Afganistan'da başta enerji alanında olmak üzere çeşitli projelerle faaliyette bulunuyorum. Özellikle müteahhitlerimizin hem dünya çapında hem de Afganistan'da başarıyla teslim ettiği projeler burada referans gösteriliyor. İşini düzgün yapan insanlara kapıların her zaman açık tutulduğu Afganistan'da halk tarafından sevilip sayılan Türkler özel bir konuma sahip." ifadelerini kullandı.
Ciliv, Afganistan'da çimentonun yurt dışından temin edildiğine dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Çimento fabrikası kurmaya hazır girişimciler var, müteahhitlerimiz için çeşitli ölçeklerde projeler var. Örneğin, parlamentonun ve tüm bakanlık binalarının tek bir yerleşkede konumlandırılması gündemde. Afganistan'da enerji projeleri, ulaşımla ilgili şehir içi ve şehirler arası yol projeleri ihaleleri sürekli açılıyor. Ayrıca, tarım ürünlerinin işlenmesi için fabrikalara, saklanması için de soğuk hava depolarına ihtiyaç duyuluyor. Uluslararası kuruluşların çeşitli projelere önemli miktarlarda fon ayırdığını da düşünürsek Afganistan'da milyarlarca dolarlık fırsatlardan bahsedebiliriz."
