İlk gaz geliyor! Tarih verildi...

Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) Genel Müdürü Saltuk Düzyol, projenin Türkiye'ye gaz taşıyacak "Faz 0"  olarak adlandırılan kısmında yüzde 80'lik ilerleme sağlandığını belirterek, "Bu  yıl sonuna kadar söz konusu kısımla ilgili mekanik işlerin tamamının bitirilmesi  planlanıyor. Ardından, devreye alma çalışmaları başlayacak. 2018'in Ocak ayı  itibarıyla ilk test gazı verilecek. İnşallah 2018'in Haziran ayında da ticari gaz  için hazır olunacak." dedi.

Düzyol, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, projenin,  Türkiye-Gürcistan sınırından başlayıp Eskişehir'e kadar uzanacak "Faz 0" kısmının  bin 334 kilometre uzunluğunda olduğunu ve 56 inçlik borulardan oluştuğunu  söyledi.

"Faz 0" içinde birinci ve ikinci ölçüm istasyonlarıyla Eskişehir'deki  kompresör istasyonunun bulunduğunu belirten Düzyol, şöyle devam etti:

"İlk etapta BOTAŞ'a (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ) gaz vermek  üzere kullanacağımız kompresör ünitelerini inşa edeceğiz. Şu ana kadar projenin  Türkiye'ye gaz taşıyacak (Faz 0) dediğimiz kısmında yüzde 80'lik bir ilerleme  var. Diğer taraftan Eskişehir'in batısından başlayarak Avrupa'ya kadar uzanacak  olan karasal boru hattı ve deniz geçişlerinin olduğu kısımda da yaklaşık yüzde  45'lik bir ilerleme kaydedildi. Projenin toplamına bakıldığında yüzde 70'lik bir  ilerleme söz konusu."

Düzyol, projenin Çanakkale deniz geçişinin de bu yaz sonunda  gerçekleştirileceğini, burada çalıştıkları Malezyalı şirketin, kendini akıntıya  karşı dengeleyebilen ve suyun üzerinde hiç hareket etmeden kalabilen bir gemiyi  bölgeye getirerek deniz geçişini inşa edeceğini anlattı.

Çanakkale deniz geçişi için 36 inç çapında ikiz boru hattı  döşeneceğini dile getiren Düzyol, şunları söyledi:

"Yaz içinde o bölgede boru stok sahaları oluşturulacak. Üretimine  başlanan borular, sahaya geldikçe gemi üzerinde kaynak ve indirme işlemleri  yapılacak. Bu yıl sonuna kadar söz konusu kısımla (Faz 0) ilgili mekanik işlerin  tamamının bitirilmesi planlanıyor. Ardından, devreye alma çalışmaları başlayacak.  2018'in Ocak itibarıyla ilk test gazı verilecek. Boru hattı o gazla doldurulacak,  hem BOTAŞ'ın hem de Azerbaycan Gaz Tedarik Şirketi'nin payı olarak gaz alınacak.  O testler yapıldıktan sonra, inşallah 2018'in Haziran ayında da ticari gaz için  hazır olunacak. Operasyon için de çalışmalarımızı başlattık, ciddi miktarda  eleman alımı yapıldı. Şu anda onlarla ilgili eğitimler devam ediyor. Bilindiği  gibi boru hattının başlangıç kapasitesi 16 milyar metreküp olacak ama 31 milyar  metreküpe göre dizayn edildi. İleride Türkiye bu boru hattından 15 milyar  metreküp daha gaz alabilecek."

'BOTAŞ YÜZDE 30 TASARRUF ETTİ'

Düzyol, TANAP'ta revize ettikleri bütçenin 8,5 milyar dolar olduğunu  ve ilk hesaplamalarına göre 3,2 milyar dolar tasarruf sağladıklarını da dile  getirdi.

Bu yatırım tutarının biraz daha düşebileceğine dikkati çeken Düzyol,  "Yatırım dönemi ve bankalarla yapılan müzakereler devam ediyor. Tasarruf edilen  3,2 milyar doların yüzde 30'u BOTAŞ'ın harcaması gereken bir paraydı. Türkiye  açısından ciddi bir tasarruf oldu. Aynı şekilde Azerbaycan için de yüzde 58 pay  sahibi olması sebebiyle ciddi tasarruflar söz konusu. Dolayısıyla herkesin  kazandığı bir noktaya geldik. Şu ana kadar imzaladığımız kontrat miktarı ise 5  milyar doların üzerinde. Uluslarası finans kuruluşlarından sağlanan finansmanlar  da yakın zamanda kullanılmaya başlanacak." ifadelerini kullandı.

'AVRUPA İÇİN 2019'DA HAZIR OLUNACAK'

Takvimlerine göre Avrupa'ya gaz verebilmek için gerekli tüm  çalışmaların 2019'un Temmuz ayı itibarıyla bitirileceğini aktaran Düzyol, şunları  kaydetti:

"Trans Adriyatik Boru Hattı'nın (TAP) da ilk gaz alma tarihi 2020'nin  başı olarak görünüyordu. Yapılan açıklamalar gösteriyor ki, TAP'ta bir miktar  gecikme olacak. O yüzden bizim de bir süre beklememiz gerekecek ama TAP gecikmeli  de olsa tamamlanacaktır, çünkü Türkiye-Yunanistan sınırında bu gazın 9 büyük  alıcısı var. 15 yıllık bir süre için taahhütler verilmiş durumda. Taşı ya da öde  taahhütleri bunlar. TANAP her halükarda hazır olacak. TANAP, Güney Gaz  Koridoru'nu oluşturan boru hatları içinde en iyi ilerleyen, en maliyet etkin  gerçekleştirilen proje. Bu noktada, Türkiye ve TANAP ortakları adına güzel bir iş  çıkardığımızı düşünüyorum."

'DOĞU AKDENİZ GAZININ PİYASAYA GİRMESİ UZUN SÜREBİLİR'

Düzyol, tüm ülkeler için olduğu gibi arz çeşitliliğinin Türkiye için  de çok önemli olduğunu, Doğu Akdeniz ve Kuzey Irak gazı gibi potansiyel  kaynakların çeşitliliğin sağlamasında rol oynayabileceğini dile getirdi. Düzyol,  bir doğalgaz arz zincirinin oluşmasının asgari 5-6 yıl aldığını vurguladı.

Doğu Akdeniz gazı için 2020-2021 tarihlerinin çok iyimser olduğunu  belirten Düzyol, "Doğu Akdeniz ve Kuzey Irak gibi potansiyel arz kaynaklarının  piyasaya giriş yapabilmesi için uzun bir zaman olduğunu düşünüyorum. Akdeniz,  boru hattı döşenebilmesi için de problemli bir bölge, ama bunların hepsi aşılabilir. Bu hem ticari hem de politik bir karardır. Önümüzdeki yıllarda İsrail  gazı için potansiyel olduğunu söyleyebilirim. Bu gaz ilk etapta Türkiye piyasasına arz edilmek üzere BOTAŞ sistemine giriş yapabilir. Avrupa'ya da  taşınması gündeme gelirse TANAP bu konuda bir alternatif oluşturabilir. Bunun  için Türkiye'nin Akdeniz kıyısından Eskişehir'in batısına kadar bir interkonektör  (ara bağlantı) inşa etmek suretiyle Avrupa'ya da verilebilir." değerlendirmesinde  bulundu.

Düzyol, Türkiye'nin Doğu Akdeniz gazını verebilmek için TANAP dışında  seçenekleri bulunduğunu da sözlerine ekledi.