Fortune 500`de TÜPRAŞ ilk sırada
30.06.2014 14:12Son güncelleme : 30.06.2014 15:47
TÜPRAŞ), Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği "Fortune 500"de, 41 milyar 78 milyon lira net satış ile ilk sırada yer aldı.
Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş (TÜPRAŞ), Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği "Fortune 500"de, 41 milyar 78 milyon lira net satış ile ilk sırada yer aldı.
Türkiye'nin en büyük 500 şirketini belirleyen Fortune 500 Türkiye sıralamasının yedincisi, düzenlenen basın toplantısıyla Fortune 500 Türkiye Editörü Kenan Şanlı ve Finar/Dun & Bradstreet (D&B) Türkiye Genel Müdürü Didem Taner tarafından açıklandı.
Toplantıda verilen bilgilere göre, TÜPRAŞ'ın 41 milyar 78 milyon lira net satışla ilk sırada yer aldığı listede, bu şirketi 24 milyar 979 milyon lira net satış geliriyle OMV Petrol Ofisi ve 23 milyar 206 milyon lira net satış geliriyle Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ izledi. Net satış gelirini 18 milyar 776 milyon liraya çıkaran Türk Hava Yolları, dördüncü sırada yer aldı.
17 milyar 845 milyon net satış geliri ile Opet'in beşinci sırada yer aldığı listede, 15 milyar 382 milyon lira net satış gelirine sahip olan Türkiye Elektrik İletim altıncı, Shell&Turcas Petrol ise 13 milyar 997 milyon lira net satış geliri ile listede yedinci sırada yer aldı.
Türk Telekom 13 milyar 190 milyon net satış geliri ile sekizinci sıradaki yerini korurken, bir önceki yıl 13'üncü sırada olan Enka, ciddi bir atak yaparak 12 milyar 459 milyon lira net satış geliri ile 2013 listesine dokuzuncu sıradan girdi.
Fortune 500 Türkiye listesinin en önemli sürprizlerinden birini ise BİM yaptı. Önceki yılki listede 14'üncü sırada olan BİM, 11 milyar 848 milyon lira net satış geliri ile bu yıl ilk 10 arasına girmeyi başardı.
Fortune 500 şirketlerinin net satışları 2013'te yüzde 7,7 artarak 662,3 milyar TL'ye yükselirken, toplam ihracatları da aynı dönemde yüzde 15,3 arttı, toplam çalışan sayıları ise ilk kez 1 milyonu aştı.
Fortune dergisinin ev sahipliğinde ve Finar/Dun & Bradstreet (D&B) A.Ş'nin katkılarıyla hazırlanan "Fortune 500" listesi, düzenlenen basın toplantısında açıklandı.
Toplantıda verilen bilgilere göre, Fortune 500 şirketlerinin net satışları 2013 yılında yüzde 7,7 artarak 662 milyar 316 milyon liraya yükselirken, 2012 yılında 35,4 milyar lira olan Fortune 500 şirketlerinin esas faaliyet karı, 2013 yılında yüzde 25,3 artarak 44,4 milyar liraya çıktı.
Geçen yıl 2013 yılında Fortune 500 şirketlerinin finansman giderleri de yine kur etkisiyle yüzde 51 artarken, 2013 yılında finansman giderlerinin artması ve esas faaliyet dışı gelir gider dengesinin bozulması, Fortune 500 şirketlerinin net karının da erimesine neden oldu.
Fortune 500 şirketleri, geçen yıl ise TL'nin değer kaybetmesi ve faizlerin yükselmesiyle net faaliyet dışı gelirlerinde bir önceki yıla göre azalma ile karşı karşıya kaldı.
Faaliyet dışı toplam giderler yüzde 107,1 gibi rekor seviyede yükselirken, faaliyet dışı toplam gelirleri ise yüzde 30,7 arttı. Böylece net faaliyet dışı gelir gider dengesi 2013 yılında 19,7 milyar liradan 13,7 milyar liraya geriledi.
Bunun sonucunda Fortune 500 şirketlerinin net karları 2013 yılında yüzde 13,2 düşerek 27 milyar 382 milyon liraya geriledi. 2012 yılında zarar eden şirket sayısı 63 iken, 2013 yılında zarar açıklayan şirket sayısı 121'e yükseldi.
- THY, ihracatta lider
Fortune 500 net satışlarından yüzde 29,1 pay alan ilk 10 şirketin altısı, petrol ve enerji sektöründe faaliyet gösteriyor.
Sektörler bazında bakıldığında ise Fortune 500 net satış gelirlerinden en yüksek payı yüzde 19 ile petrol ve türevleri üretimi ve dağıtım sektörü (bu sektörden 20 şirket listeye girdi) alıyor. 56,2 milyar net satış geliriyle Fortune 500 net satışlarından aldığı yüzde 9,8 payla en yüksek orana sahip ikinci sektör enerji olurken, onu yüzde 5,6 ile perakende ticaret mağazaları, yüzde 5,4 ile inşaat taahhüt sektörü izledi.
Fortune 500'de yer alan şirketlerin illere göre dağılımına bakıldığında İstanbul'un 2013 yılında 263 şirketle (2012 yılında 256 şirketle yer aldı) ağırlığını koyduğu görüldü. 377,3 milyar lira net satış geliri bulunan İstanbul şirketleri, toplam satışlarda yüzde 57 paya sahip.
50 şirketle ikinci sırada yer alan Ankara şirketlerinin 117,5 milyar lira satış geliri ile toplam satışlardan aldığı pay ise yüzde 17,7.
28 şirketle üçüncü sırada yer alan İzmir, 27,4 milyar lira net satış geliri ile toplam satışlardan yüzde 4,1 pay alıyor. Fortune 500 listesinde Bursa 26, Kocaeli 17, Gaziantep 16, Kayseri 13, Denizli ise 10 şirketle temsil edildi.
Türkiye, küresel kriz sonrasında daralan dış talebi aşmak için pazar çeşitlemesine yöneldi. Geçen yıl özellikle Ortadoğu ve Körfez Bölgesi'nde tüketimin yaşanan siyasi sorunlar nedeniyle daralmasının olumsuz etkilerini ise Avrupa'daki tüketim piyasalarından gelen olumlu gelişmeler dağıttı.
Fortune 500 şirketlerinin toplam ihracatı 2013 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15,3 artarak 155 milyar 717 milyon liraya yükseldi. Fortune 500'ün ilk 100 şirketinin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 19,9 ve son 100 şirketinin ihracatı ise bir önceki yıla göre yüzde 13,7 arttı.
Geçen yıl net satışlarını yüzde 27,2 artırarak 18 milyar 777 milyon liraya çıkaran THY, Fortune 500 listesine bir sıra yükselerek dördüncü sıradan girdi. 2008 yılından bu yana ihracatta lider olan THY, 2013 yılında ihracat gelirlerini yüzde 26,7 artırarak 15 milyar 673 milyon lirayla birinciliğini korudu. THY'yi, 7 milyar 836 milyon lira ihracat geliri elde eden Türkiye Petrol Rafinerileri takip etti.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2013 yılında Türkiye'nin toplam ihracatı dolar bazında yüzde 5,8 artarak 145,4 milyar dolara çıkarken, Türk Lirası bazında yüzde 12,2 civarında artarak 276,5 milyar liraya yükseldi.
TİM'in özellikle TL bazında ihracat verileri ile Fortune 500 Türkiye sonuçları paralellik arz ediyor. Fortune 500 şirketlerinin toplam ihracatının yüzde 15,3 arttığı 2013 yılında, ilk 100 şirketin ihracatı ise yüzde 20'ye yakın artış kaydetti.
Fortune 500 ihracat verilerine göre, ilk 100 şirketin ihracattan aldığı pay 2013 yılında bir önceki yıla göre üç puana yakın artarak yüzde 67,8'e çıktı. Fortune 500 şirketlerinin gerçekleştirdiği toplam ihracatın üçte birine yakınının ilk 100 şirket tarafından yapıldığı görülüyor.
Fortune 500 şirketlerinin 405'i ihracat yaptı, 95 şirketin ise satışlarının tamamını yurt içinden elde etti.
- "1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısı 125"
Fortune 500 Türkiye listesinde son sırada yer alan şirketin net satış geliri 195,7 milyon liraya ulaşırken, listede 1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısı 2013 yılında 125'e yükseldi.
Fortune 500 Türkiye listesinin ilk yayımlandığı yıl olan 2007'de 1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısının 53 olduğu göz önüne alındığında, Türkiye'de 1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısının yedi yılda yaklaşık 2,5 kat arttığı görülüyor.
Geçen yıl 10 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısında da artış yaşandı. 2010 yılında yedi şirket 10 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahipken, 2011 yılında bu sayı dokuza, 2012 yılında 13'e, 2013 yılında ise 14'e çıktı.
Gerek 1 milyar liranın üzerindeki şirket sayısının gerekse 10 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip olan şirket sayısının artması Türk şirketlerinin küresel rekabette var olmaları açısından büyük bir önem taşıyor.
Fortune 500 ABD listesinin zirvesinde yer alan Wal-Mart'ın net satış geliri 476 milyar 294 milyon dolar, ikinci sıradaki Exxon Mobil'in net satış geliri 407 milyar 666 milyon dolar, üçüncü sıradaki Chevron ise 220 milyar 356 milyon dolar. Merkez Bankası 2013 ortalama dolar kurunu (1,9013 TL) baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye'nin toplam satışları 348 milyar 349 milyon dolar.
Bu tabloya göre Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin net satışlarının toplamı Wal-Mart Stores'un yüzde 73'ünü ancak yakalayabiliyor. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin tamamı, Fortune 500 ABD sıralamasına ancak üçüncü sırada girebiliyor.
Ayrıca Fortune 500 şirketleri, 2010 yılından itibaren istikrarlı bir şekilde çalışan sayısını artırıyor.
2012 yılında 974 bin 654 olan Fortune 500 şirketlerinin çalışan sayısı, geçen yıl 74 bin 925 artarak 1 milyon 49 bin 579'a çıktı. Küresel krizin en sert yaşandığı ve faturanın çalışanlara çıkarıldığı 2009 yılı baz alınarak bakıldığında ise çalışan sayısının 322 bin 988 arttığı görülüyor.
Tüketici güven endeksi yükseldi
Tesla, ABD`de satış fiyatlarını düşürdü
`Fed faiz artırımlarına devam etmeli`
`ABD`de teknoloji hisseleri aşırı alım bölgesinde`
`Çin`in büyümesi yüzde 6`ya ulaşabilir`
Ernst & Young, 3 bin çalışanı işten çıkaracak
Goldman Sachs, ECB faiz tahminini yükseltti