İhracat 2021’in lokomotifi olacak

11.05.2021 09:37
Kovid-19 ile birlikte küresel ekonomi ve ticaret şimdiye kadar görülmemiş daralmaları yaşamaktadır. Hatta daralmanın da ötesinde dünyada birçok ekonomi kapanma aşamasına gelmiştir. Emtia ve lojistik fiyatları %50’lere varan oranlarda artmış ve tüm dünyada tedarik zincirlerinde önemli aksamalar yaşanmıştır. Gelişmiş ülke ekonomilerinin açılmasıyla birlikte hammadde taleplerinin yeniden artması emtia ve hammadde fiyatlarında yeniden yukarı yönlü baskıyı artırabilecektir. Başta sağlık ürünleri olmak üzere ülkeler uluslararası ticaret kurallarına aykırı olarak diğer ülkelerin mallarına el koymalara kadar giden birçok olağanüstü uygulamalar gerçekleştirmişlerdir. 2020 yılında küresel ekonomi ortalama %3.3 oranında daralmıştır. Yani pandemi sadece bazı ekonomileri kapanma noktasına getirmemiş aynı zamanda tüm küresel ekonomiyi önemli ölçüde küçültmüştür. Pandemi, aşılama ve alınan önlemler çerçevesinde kontrol altına alındıkça küresel ekonomi hızlı bir şekilde büyüyecek ve küresel çaplı hızlı bir talep artışı gerçekleşecektir. Nitekim, IMF ve Dünya Bankası tahminlerine göre 2021 dünya ekonomisi için toparlanma ve büyüme yılı olacaktır. IMF küresel büyümenin %6, Dünya Ticaret Örgütü küresel ticaret büyümesi tahminini  %8 olarak açıklamıştır. Dünya Bankası ise küresel ekonomi için 2021’de % 4’ün üzerinde bir büyüme öngörüsünde bulunmaktadır.

HEDEFLERİN ÜZERİNDE İHRACAT

Küresel tedarik zincirlerindeki aksamalar, lojistik ve hammadde girdi maliyetlerindeki artışlara rağmen Türkiye son 7 aylık dönemin 6 ayında ihracatta rekor kırmaya devam etmektedir. Hatırlanacağı gibi Mart 2021 de 18,9 milyar dolar ile aylık bazda Cumhuriyet tarihinin ihracat rekoru kırılmıştır. Yeni açıklanan Nisan ihracat rakamları (18,8  milyar $) ise en yüksek Nisan ayı ihracatını göstermektedir. Diğer sevindirici yönü ise 2021 yılı Ocak-Nisan döneminde ihracatımızın %33,1’lik artış ile 68,8 milyar dolara ulaşmasıdır. Eğer, gidişat bu şekilde devam ederse sene sonunda hedef olan 184 milyar dolar aşılarak 200 milyar dolar ile tüm zamanların en yüksek yıllık ihracat değerine ulaşılması sürpriz olmayacaktır. İhracatımızın öncü illeri her zamanki gibi İstanbul, Bursa, Kocaeli olurken İzmir, Gaziantep, Ankara, Manisa onları takip etmiştir. Anadolu’da ihracat yapan iller arasına yenilerinin katılması ise sanayileşmenin tüm ülkeye dağılımı açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, her ay yeni firmaların ihracat kervanına katılımı sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşımaktadır. Nisan ayı içerisinde 2 bin 444 firmanın ilk kez ihracat yapması Türkiye’nin tedarik zincirinde önemli bir yer edinmeye başlamasının göstergesidir.

Türkiye’nin ihracatı Nisan ayında 18,8 milyar dolar ile güçlü bir artış gerçekleştirirken, ithalatı ise 21,9 milyar dolar ile artışını devam ettirmiştir. İthalatın ihracattan fazla olması dış ticaret yapımızın en önemli zayıf yönüdür. Nisan ayı dış ticaret açığımızın 2020 yılına göre %31,9 azalması ise cari açık için pozitif bir göstergedir.

PANDEMİNİN GÜVENİLİR TEDARİKÇİSİ TÜRKİYE

Türkiye jeopolitik konumunu iyi kullanarak Asya, Avrupa, Orta Doğu ve Afrika pazarlarına yakınlığını fırsata dönüştürmek zorundadır. İhracatta artan pazar çeşitliliği, kendi kendine yeten, katma değeri yüksek ürün üreten ülke olma hedefi her geçen gün daha da belirginleşmektedir. Kovid-19 pandemisine, hammadde tedarikinde güçlüklere ve lojistikte yaşanan sorunlara rağmen Türkiye ihracatçısı, güvenli tedarikçi olduğunu tüm dünya pazarına göstermiştir. Ayrıca ciddi bir fırsat döneminin de başında olduğumuz açıktır. Türk ihracatçısı salgın sürecinde ihracatını durdurmayarak, tedarikte yaşanan büyük sıkıntılara göğüs gererek ne derece güvenilir bir tedarikçi olduğunu göstermiştir. Bu kredibilitenin ilerleyen dönemde ihracatçıya yansımaları pozitif olacaktır.

İHRACATTA LİDER UZUN YILLARDIR OTOMOTİV

Her zaman olduğu gibi Nisan ayında da açık ara otomotiv sektörü 2 milyar 465 milyon doları aşan ihracatıyla liderliğini devam ettirmiştir. Kimyevi maddeler, çelik, elektrik- elektronik, tekstil, mobilya, çimento, cam, hububat-bakliyat gibi sektörler ön plana çıkan ve sürekli ihracat artışı gösteren kısımda yer almaktadırlar.



1 Ocak-30 Nisan 2021 döneminde ise otomotiv sektörü ihracatını en yüksek oranlı (%313) artıran sektör olurken, otomotivi halı sektörü (%305), gemi ve yat (%279), tekstil ve hammadde (%186), hazır giyim ve konfeksiyon (%184), mücevher (%178), deri ve mamulleri (%165), süs bitkileri (%126) ve elektrik –elektronik (%103) sektörleri takip etmiştir.

SEKTÖREL İHRACATTA SANAYİ GÜÇLÜ YANIMIZ

1 Ocak-30 Nisan 2021 tarihleri arasında sektörel bazda en yüksek ihracat artışı %40 ile madencilik, %33,7 ile sanayi ve %15 ile tarım alanlarında gerçekleşmiştir.



İHRACATIMIZDA LİDER ÜLKE ALMANYA, SÜRPRİZ ABD

1 Ocak-30 Nisan 2021 tarihleri arasında en fazla ihracat yapılan ülkeler ise 1,5 milyar dolar ile Almanya, 1 milyar dolar ile ABD ve 983 milyar dolar ile Birleşik Krallık’tır. İtalya, İspanya, Irak, Hollanda, İsrail, ve Rusya Federasyonu ise ilk ondaki diğer ülkelerdir. İlk onda ihracat yaptığımız 6 ülke Avrupa’da, ikisi Ortadoğu’da, bir tanesi okyanus ötesinde ve biri de kuzeyde komşumuzdur.



2021 yılı ilk dört ayında Türkiye’nin toplam ihracatının %9,22’si Almanya’ya, %6’sı Amerika Birleşik Devletleri’ne ve %6’sı Birleşik Krallık’a yapılmıştır. Almanya ve ABD dört aydan beri Türkiye ihracatında ilk iki sıradaki yerini korumaktadır. Daha da sevindirici olan ABD ile olan dış ticaretimizde ihracatın ithalatı karşılama oranı hızla yükselmektedir. Almanya’ya ilk dört ayda yapılan ihracat 5,7 milyar doları, ABD ve Birleşik Krallık’a ise 3,7 milyar doları aşmıştır. Son dört aylık dönemde Çin, Mısır, Polonya gibi ülkeler dahil 16 ülkeye ülke bazında toplam ihracat seviyemiz 1 milyar doları aşmıştır.

İşin özü; ihracat ekonomide umutları yeniden filizlendirmiş, 2021’e bakışı pozitife çevirdiğimiz en önemli alan olmuştur. Turizmde de beklentiler artarsa özellikle cari açığın finansmanı anlamında önemli bir katkı yeniden başlamış olacaktır.