Virüs sürecinin getirdiği riskler ve piyasalar

Virüs süreci Çin’de başlayıp önce Avrupa’ya ve sonrasında dünyanın dört bir yanına ulaşıp DSÖ’nün anlaşılmaz ve kabul edilemez özrü paralelinde Pandemi olarak ilan edildiği günden beri piyasalar olağandışı günlerden geçiyor.

Piyasalarda birincil refleks fiyatlamalarda özellikle borsalarda şubat ve mart aylarında olağandışı sert düşüşler izlenirken ,Güçlenen Dolar Endeksi paralelinde gelişmiş-gelişen bütün önemli ülke kurlarında dolara karşı ciddi değer kayıplarının oluştu. Altın tarafında da bu süreçte güvenli liman odaklı önemli bir yükseliş yaşanırken , petrol tarafında kendi özel hikayesine bağlı gelişen ekstra fiyat çöküşü yanında diğer emtia gruplarında ciddi gerilemeler yaşandığını gözlemledik.

Bu olağandışı günlerin getirdiği kapanma ve belirsizlik sürecinin sonucu olarak karşımıza çıkan risklere bağlı oynaklık ve Volatilite ortamı ile baş edebilmek, oluşabilecek likidite krizlerini önlemek , piyasalarda komple global bir çöküşe gidişi engellemek ,virüs sürecinin getirdiği kapanma süreçlerinden çabuk çıkabilmek ve oluşacak hasarın olabildiğince düşük kalması için Fed, ECB ve bütün majör merkez bankaları sıra dışı ve sınırsız adımlarla masaya geldiler ve hala bu yönde ilerliyorlar.

Merkez bankalarının olağandışı önlemlerine 2008’de çok fazla devreye girmeyen kamusal otorite ve Hükümetlerin de güçleri nispetinde oldukça büyük ölçekli sayılabilecek paketlerle katılması ciddi bir parasal genişleme ortamını da beraberinde getirdi.

Virüsle mücadele sürecinin tepe yapma olasılığı ve yeni dalgalar getirip getirmeyeceği henüz bilinmezliğini korurken, ekstra genişleme adımlarının da bir sonucu olarak  piyasalar nisan ve mayıs aylarında yaşanan geri dönüşün devamı olarak  mevcut durumda dolar endeksi’nin de bir miktar  gerilemesine paralel  kademeli açılışları ve en kötünün göründüğüne dair beklentileri satın almaya devam ediyor.

Özellikle risk iştahının artması ile birlikte  ABD borsaları merkezli küresel borsalarda yaşanan ciddi pozitif geri dönüşlerin kalıcı olup olmayacağının sorgulanacağı önemli günlere de girmiş bulunuyoruz. Bu süreç bir çok kriter ile birlikte sorgulanacak.

Bu süreçte izlenecek başlıca kriterler ; Virüs grafikleri ve yeni dalga ihtimallerine bağlı olarak kademeli açılışların normalleşme sürecine doğru ilerleme potansiyelleri , ABD-Çin gerginliği ve boyut değiştirerek etki alanı genişleyen ticaret savaşları süreci , Artan işsizlik ve refah kaybına paralel ilerleyen ABD ‘de başlayan ve başta Avrupa bölgesi olmak üzere dünyaya yayılma ihtimali taşıyan sosyal tepkiler , gelecek makro ve mikro veriler ve buna bağlı hasar tespitleri ,jeopolitik risk başlıkları olacak.

Piyasalar bu saydığımız risklerden ziyade olumlu senaryoya bağlı gelişmeleri satın almaya devam ederken, bu tepkilerin arkasında daha fazla Fed ve diğer majör merkez bankalarının masada tuttuğu parasal genişlemenin katalizör olduğunu ve ara ara risk aşlıklarına bağlı yeni sert satışların gelme riskinin ve oluşan yükselişte oluşan karın realizasyonuna bağlı sindirme-soluklanma süreçlerinin de masada kalacağını belirtmek isteriz.

Bu süreçte gözler ilk satış refleksinde ciddi güvenli liman olan Dolar Endeksi ve Altın grafiklerinde olmaya devam ederken ,mevcut  ekstra düşük faizlere paralel tahvil tarafında ki faiz ve fiyat hareketleri de piyasaların radarında kalmaya devam edecek.

Amiral borsalar olarak görülen ABD borsaları küresel borsaların seyri adına yakından izlenecek.Bu süreçte özellikle  SP500 Endeksi seyri kuvvetli tepki dönüşlerinin kalıcılığı açısından oldukça önemli olacak.

Özetle Virüs süreci dünyada ekonomik, siyasal ve sosyal açıdan bütün dengeleri yerinden oynatırken her alanda oluşacak yeni normallerin ilerleme seyri , eski normallerin devam edebilme potansiyelleri geleceğe dönük etki analizlerinin en önemli dayanak kriteri olacağa benziyor. Bu süreçte piyasaların seyri, güçlü bir şekilde ayakta kalma refleksleri hem yatırım alışkanlıkları ve yönelimleri adına hem de ekonomilerin geleceği adına oldukça önemli belirleyicilerden biri olacak.

Yeni dönemde bazı önemli grafikleri haber akışlarına verdiği fiyat refleksleri ve önemli seviyeleri ile analiz ederek önümüzde ki günlerde oluşacak  süreci yeni normalleri ve yeni ezberleri ile  yakından izlemek ve yorumlamaya çalışmak  oldukça önemli olacak.