YÜKSEK Seçim Kurulu (YSK), "mühürsüz oyların geçerli sayılması"na
ilişkin kararının gerekçesini yayınladı. Gerekçede, "Yüksek Seçim
Kurulunca üretildiğinden kuşku bulunmayan oy pusulası ve zarf
kullanılarak gerçekleşmesi halinde, sandık kurulunca mühürleme
işleminin yapılmaması tek başına seçmenin oyunun geçersiz sayılması
için yeterli değildir. Aksine bir uygulama, bu hakkı korumak için
getirilen ve araç niteliğinde olan usul kurallarından sadece birinin
ihlalinin, hakkın özünü ortadan kaldıracak şekilde uygulanması
sonucunu doğurur ki bu sonuç, beklenilen amaca aykırıdır. Yüksek
Kurul tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan hallerde, sandık
kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy
pusulası ile seçmene kullandırılan oyların geçerli olduğu kabul
edilmiştir. Sandık seçmen listesinde yazılı herkesin oy kullanma hakkı
bulunmaktadır. Anayasanın 67 ve 90/5. maddesi ile Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesinin Ek 1 No.lu Protokolün 3. maddesi birlikte
değerlendirildiğinde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu
mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile kullandırılan oyların
geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır" denildi. 

MÜHÜRSÜZ PUSULA VE ZARFLARA İLİŞKİN ALINAN KARARIN SÜRECİ 

YSK mühürsüz pusula ve zarflara ilişkin aldığı kararın sürecine
ilişkin, "Halkoylamasının devamı sırasında ilçe seçim kurullarından
bazı sandıklarda sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulası ile oy
kullandırıldığı bilgisinin Yüksek Seçim Kuruluna şifahi olarak
ulaşması ve AK Parti Yüksek Seçim Kurulu Temsilcisi Recep Özel
tarafından Kurulumuz Başkanlığına verilen 16/04/2017 tarihli
dilekçede 16 Nisan 2017 tarihinde yapılmakta olan Halkoylamasında
bazı sandıklarda oy zarflarının veya oy pusulalarının ilçe seçim
kurulu ve sandık kurulu mührü ile mühürlenmediği yönünde bilgiler
alındığı, ancak söz konusu olayda seçmenin hiçbir kusurunun
bulunmadığı, seçmenin iradesinin tam bir şekilde yansıması için sandık
kurulları tarafından yapılan bir eksikliğin giderilmesi ve söz konusu
oy pusulalarının ve oy zarflarının sandıklar açılmadan ve sayıma
geçilmeden önce herhangi bir karışıklığa sebebiyet verilmemesi
açısından geçerli sayılıp sayılamayacağı yönünde ivedilikle bir karar
verilmesi istenilmiş" ifadelerini kullanarak 16 Nisan'da aşağıdaki
kararların alındığını açıkladı. 

"SANDIK KURULUNUN İHMALİ VEYA HATASINDAN KAYNAKLANDIĞI ŞİFAHİ
OLARAK İLETİLDİ" 

YSK'ya, mühürsüz pusula ve zarfların sandık kurulunun ihmali veya
hatasından kaynaklandığının bazı ilçe seçim kurulları tarafından
şifahi olarak iletildiği belirtilen açıklamada, "16 Nisan 2017
tarihinde gerçekleşmekte olan oy verme işlemleri sırasında, münferit
de olsa bazı sandıklarda, Yüksek Seçim Kurulunca gönderilen ve sahte
olarak benzerlerinin üretilmesinin engellenmesi amacıyla sandık
kurullarına filigranlı olarak teslim edilen oy zarfları ve
pusulalarının sandık kurullarınca mühürlenmeden seçmenlere verildiği,
kullanılan oy zarfları ve pusulalarının Yüksek Seçim Kurulunca
gönderilen filigranlı oy pusulası ve zarfları olduğu, oy pusulası ve
zarflarının mühürlenmemesinin sandık kurulunun ihmali veya hatasından
kaynaklandığı, bu sorunun yaşandığı sandıkların bağlı olduğu bazı ilçe
seçim kurulları tarafından Kurulumuza şifahi olarak iletilmiştir"
denildi.  

"MÜHÜRLEME İŞLEMİNİN YAPILMAMASI TEK BAŞINA SEÇMENİN OYUNUN
GEÇERSİZ SAYILMASI İÇİN YETERLİ DEĞİLDİR"

YSK açıklamasında "mühürleme işleminin yapılmaması tek başına
seçmenin oyunun geçersiz sayılması için yeterli değildir" diyerek,
"Münferit de olsa bazı sandık kurullarının 298 sayılı Kanunun 77.
maddesinin dördüncü fıkrasındaki görevini yapmaması, netice itibariyle
yukarıda özetlenen usule uygun olarak sandık kurullarına ulaştırılan
oy pusulası ve zarf kullanılmak suretiyle gerçekleşen oylamada,
seçmene yüklenebilecek bir kusur olmamasına rağmen Anayasal hakkını
kendisinden beklenen yükümlülüklere uygun olarak kullanan seçmenin
oyunun geçerli sayılmamasının, yönetime katılma hakkının özünü ortadan
kaldıracak bir sonuç yaratacağı açıktır. Oy kullanma işleminin oy
güvenliğini sağlamaya yönelik ve sahte oy kullanılmasını engellemek
amacıyla getirilen kontrol mekanizmalarına uygun olarak, Yüksek Seçim
Kurulunca üretildiğinden kuşku bulunmayan oy pusulası ve zarf
kullanılarak gerçekleşmesi halinde, sandık kurulunca mühürleme
işleminin yapılmaması tek başına seçmenin oyunun geçersiz sayılması
için yeterli değildir. Aksine bir uygulama, bu hakkı korumak için
getirilen ve araç niteliğinde olan usul kurallarından sadece birinin
ihlalinin, hakkın özünü ortadan kaldıracak şekilde uygulanması
sonucunu doğurur ki bu sonuç, beklenilen amaca aykırıdır. Bu
nedenledir ki, Yüksek Seçim Kurulunca geçmiş yıllarda istikrarlı
olarak, Yüksek Kurul tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan
hallerde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy
zarfı ve oy pusulası ile seçmene kullandırılan oyların geçerli olduğu
kabul edilmiştir. Sandık seçmen listesinde yazılı herkesin oy kullanma
hakkı bulunmaktadır. Anayasanın 67 ve 90/5. maddesi ile Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesinin Ek 1 No.lu Protokolün 3. maddesi birlikte
değerlendirildiğinde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu
mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile kullandırılan oyların
geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır" ifadelerine
yer verdi. 

YSK'NIN MÜHÜRSÜZ ZARF VE PUSULALARA İLİŞKİN ALDIĞI KARAR 

Yüksek Seçim Kurulu, mühürsüz zarf ve pusulalara ilişkin aldığı
kararı şöyle özetledi: "Açıklanan nedenlerle Yüksek Seçim Kurulu
tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan hallerde, sandık
kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy
pusulası ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi gerektiğine,
hata veya ihmali tespit edilen sandık kurulu başkan ve üyeleri
hakkında ilgili seçim kurullarınca yasal gereğinin takdir ve ifası
için suç duyurusunda bulunulması gerektiğine, karar örneğinin Seçmen
Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına ve
il - ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile
iletilmesine ve Yüksek Seçim Kurulu kurumsal portalında
yayımlanmasına, 16/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi." 

DHA