15 Temmuz ihracatı etkilemedi

Güngör Uras

Temmuz ayı ihracatında önemli gerileme var. Ama gerilemenin nedeni 15 Temmuz başarısız darbe girişimi değil. İhracattaki gerilemenin nedeni, Temmuz’da 22 gün yerine 16 gün çalışmamız...

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından yayınlanan geçici bilgilere göre, temmuz ayında ihracat geliri;

Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.7 azaldı. 8 milyar 779 milyon dolar oldu.

Yılın ilk 7 ayında da 2015’in aynı dönemine göre ihracat gelirinde yüzde 4.9 gerileme var. Geçen yıl 7 ayda 84 milyar dolar ihracat geliri elde edilmişken, gelir bu yıl 80 milyar dolar gelir sağlayabildik.

Son 12 ayda ihracat geliri bir önceki döneme göre yüzde 6.1 geriledi. 148 milyar dolardan 139 milyar dolara indi.

Bu yıl, daha çok malı daha ucuza satma sorunu ile karşılaştık.

Yılın ilk 7 ayında ihraç ettiğimiz malların ağırlığı yüzde 4.5 artarken, bu malların ihracat geliri yüzde 4.9 geriledi.

TATİL YAPTIK...

Temmuz ayının önemli 2 özelliği var:

Uzun bir bayram tatili oldu.

15 Temmuz’da başarısız darbe girişimi oldu.

Bu 2 nedenle ihracat gelirinde önemli gerileme bekleniyordu.

Korkulan oldu. Aylık ihracat geliri geçen yıl Temmuz ayında 10.8 milyar dolar iken bu yıl 8.7 milyar dolara geriledi. Yüzde 18.7 azaldı.
Gerileme büyük ama, buna da şükür. Daha fazla gerileme olabilirdi.

Bu yıl başından bu yana ocakta ihracat gelirimiz yüzde 22.4, nisanda 16.4 gibi yüksek oranlarda gerilediğinden temmuzda gerilemenin yüksek çıkması olasılığı vardı.

Günlük ihracat verileri temmuzda ihracattaki gerilemenin ana nedeninin 15 Temmuz başarısız darbe girişimi değil de bayram tatili olduğunu gösteriyor.

2015 temmuz ayında ekonomide 22 işgünü çalışılmışken, 2016 temmuz ayında sadece 16 işgünü çalışıldı.

YÜKSELİŞE GEÇTİ

Bayram tatilinde yapılamayan ihracat, 15 Temmuz’dan sonraki günlerde yapıldı.
İlginç gösterge şudur:

15 Temmuz öncesi hafta, 11-17 Temmuz arası yapılan ihracat 2.08 milyar dolar.

15 Temmuz sonrası hafta 18-24 Temmuz arası yapılan ihracat 2.42 milyar dolar.

Görülüyor ki, temmuz ayı ihracat gelirinin düşük olmasında 15 Temmuz başarısız darbe girişimi öncesi uzun bayram tatilinin etkisi var.

Bizde ihracat gelirinin yaklaşık yüzde 60’ını 5 sektör sağlıyor.

Toplam ihracat gelirinde otomotiv sanayinin payı yüzde 20, hazır giyim ve konfeksiyonun payı yüzde 15, kimyevi maddelerin payı yüzde 11, elektronik ve elektrikli makinelerin payı yüzde 7, demir çelik ürünlerinin payı yüzde 7 dolayında.

Ana ihracat pazarımız Avrupa ülkeleri. İhracatımızın yüzde 50’ye yakınını Avrupa ülkelerine, yüzde 17 dolayındaki kısmını Ortadoğu ülkelerine, yüzde 8’ini Afrika ülkelerine yapıyoruz.

AVRUPA BÜYÜK PAZAR

Dış ilişkilerimizdeki sorunlar ihracatı olumsuz etkiliyor. Örneğin temmuz ayında Rusya’ya ihracatta yüzde 61, Libya’ya ihracatta yüzde 48, Irak’a ihracatta yüzde 31 gerileme oldu.

Avrupa ülkelerindeki durgunluk, bu ülkelerle siyasi ilişkilerin gerginleşmesi de ihracat gelirlerinde gerilemeye yol açıyor.

Avrupa ülkelerinden en fazla ihracat yaptığımız Almanya’ya temmuzda yaptığımız ihracat yüzde 13, İngiltere’ye ihracatımız yüzde 28, ABD’ye

ihracatımız yüzde 26, İtalya’ya ihracatımız yüzde 11, Fransa’ya ihracatımız yüzde 9 geriledi.

Temmuz ayında ihracattaki gerilemenin nedenlerini biliyoruz. Temmuz ayındaki ihracat gerilemesinin istisnai bir gerileme olmasını dileyelim. Önümüze bakalım.

Bugüne kadar elde ettiğimiz pazarları kaybetmeyelim. Pazarlardaki payımızı azaltmayalım, artıralım. Yeni pazarlar arayalım. Çünkü ihracat olmazsa yatırımları, üretimi, istihdamı artıramayız. Döviz ihtiyacımızı karşılayamayız.