Enflasyon Ayşe Teyzemi üzüyor

Güngör Uras

Ayşe Hanım Teyzem ağustosta hem tüketici, hem de üretici fiyatlarının arttığını duymuş. “Bu fiyat artışı ne zaman duracak?” diye soruyor.

Merkez Bankası’nın isminin hemen altında “Merkez Bankası’nın temel amacı, fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir” yazıyor. Ama görülüyor ki enflasyonu dizginlemeye Merkez Bankası’nın gücü yetmiyor. Yaz - kış enflasyon % 10’un altına inmiyor.

Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış enflasyonu gösteriyor. Geçen ağustos 100 olan tüketici fiyatları endeksi bu ağustos 110.68 oldu. Yıllık enflasyon % 10.68 olarak gerçekleşti. Ayşe Hanım Teyzem için önemli olan gıda enflasyonu.

GIDA ENFLASYONU % 11.97

Geçen yıl ağustosta % 6.19 olan gıda enflasyonu (gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık fiyat artışı) bu ağustos % 11.97 oldu. Gıda enflasyonu temmuzun da üzerine çıktı. Temmuzda % 10.07 idi.

Türkiye İstatistik Kurumu, fiyat değişimlerini (1) Bir önceki aya göre değişim (2) Yılbaşına göre değişim (3) Önceki yılın aynı ayına göre değişim olarak yayımlıyor. Bu 3 değişim, iki uç ayın fiyatları arasındaki değişimi gösteriyor. Önemli olan, iki uç ay arasındaki fiyat değişiminden çok, son 12 ayda fiyatlardaki ortalama değişim.

Ayşe Hanım Teyzem için önemli olan, 12 ayda ortalama olarak cebinden çıkan paradaki değişimdir. Ağustostan geriye 12 aylık ortalama fiyat artışı tüketici fiyatlarında genel olarak % 9.66, gıda ve alkolsüz içkilerde % 9.74 oldu.

AYŞE HANIM GÜÇ DURUMDA

Geçen ağustosta ortalama yıllık fiyat artışı genel olarak % 7.98, gıda ve alkolsüz içkilerde % 7.51 idi. Görülüyor ki genel olarak tüketici enflasyonu, özel olarak da Ayşe Hanım Teyzemin gıda enflasyonu hem geçen yılın hem geçen ayın üzerinde. Tüketici fiyatlarındaki artışın gerisinde üretici fiyatları var. Geçen ağustos üretici fiyatlarındaki yıllık artış % 3.03 iken, bu ağustos ayında % 16.34 oldu. Yıllık ortalama fiyat artışı % 4.51’den % 12.05’e tırmandı.

Unutmayalım, üretici fiyatındaki artış bir süre sonra tüketici fiyatlarına yansır.

Enflasyonu aşağıya çekmeye, fiyat istikrarını sağlamaya ve sürdürmeye mecburuz. Ayşe Hanım Teyzem gibi dar ve sabit gelirliler enflasyon yükü altında eziliyor.