`Dünya ekonomisi ciddi bir durgunluğa girebilir`

Dünya Bankası Kalkınma Beklentileri Grubu Direktörü Ayhan Köse, küresel ekonominin risklerin yükseldiği  bir dönemde yavaşlamaya devam etmesinin kırılganlıkları artırdığını belirterek,  "Eğer dünya ekonomisi yeniden büyük bir şokla karşılaşırsa ciddi bir durgunluk  dönemine girebilir." dedi.

Köse, Dünya Bankasının "Küresel Ekonomik Beklentiler" raporunun  yayımlanmasının ardından AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Dünya Bankasının bu yılki küresel büyüme beklentisini yüzde 2,9'dan  yüzde 2,4'e düşürdüğünü anımsatan Köse, aşağı yönlü revizyonda dünya ekonomisinin  son 6 ayda beklenenden daha yavaş büyümesinin etkili olduğunu bildirdi.

Köse, zayıf büyümenin önemli nedenlerinden birinin, dünya ekonomisinin  2007-2009 yıllarında yaşanan finansal krizin etkilerinden hala kurtulamaması  olduğunu vurgulayarak, "Dünya ekonomisi ne yazık ki hala finansal krizin  etkilerinden kurtulmaya çalışıyor ancak bu esnada emtia fiyatlarındaki sert düşüş  gibi başka şoklarla karşılaşıyor. Bir yandan krizle birlikte gelen çok büyük borç  yükü var ve bu yük birçok ülkede hala tüketim ve yatırımları olumsuz etkiliyor  bir yandan ekonomiyi hareketlendirmek için uygulayabileceğimiz mali ve parasal  politikalar için elverişli alan çok daraldı." değerlendirmesinde bulundu.

'YENİ BİR ŞOK CİDDİ KÜRESEL DURGUNLUĞA YOL AÇABİLİR'

Geçen sene yüzde 2,4'e gerileyerek 2009'dan bu yana en düşük  performansını kaydeden küresel ekonominin bu yıl da bu seviyede genişlemesini  kaygı verici olarak nitelendiren Köse, "Küresel ekonomi yüzde 2,4 büyüyor ve bu  düşük bir performans. Dünya ekonomisinin, aşağı yönlü risklerin süratle arttığı  bir dönemde bu kadar düşük hızda büyümesi, onu çok daha kırılgan hale getiriyor.  Bu kırılganlıklar, politika yapıcıların sahip olduğu araçların kullanım  alanlarının da daraldığı bir dönemde ortaya çıkıyor. Eğer dünya ekonomisi yeniden  büyük bir şokla karşılaşırsa ciddi bir durgunluk dönemine girebilir." diye  konuştu.

Köse, bu noktada emtia fiyatlarındaki sert düşüşün özellikle emtia  ihracatçısı ülkelerin büyüme rakamlarını ciddi şekilde etkilediğine işaret  ederek, Dünya Bankasının, emtia ihracatçısı gelişen ülkelere ilişkin büyüme  tahminini 2016 yılı için yüzde 1,6'dan  yüzde 0,4'e çektiği bilgisini verdi.

'ABD EKONOMİSİ YAVAŞLAMASINA KARŞIN SAĞLIKLI'

Başta ABD ve Japonya olmak üzere gelişmiş ülkelerin büyüme  tahminlerinin de aşağı çekildiğini hatırlatan Köse, bu ülkelerin kendilerine özgü  sorunlarla mücadele ettiğini dile getirdi.

Köse, ABD ekonomisinin, enerji sektöründeki yatırımların azalması,  ihracattaki yavaşlama, finansal dalgalanmalar ve dış belirsizliklerden  etkilendiğini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"ABD ekonomisinde yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamları  beklediğimizden düşük çıktı. Yılın başlarında çok ciddi finansal dalgalanmalar da  yaşandı. Bunun sonucunda, ABD'deki finansal şartlar sıkılaştı. Ayrıca özellikle  enerji sektöründeki yatırımlar, düşük petrol fiyatlarından büyük yara aldı.  Amerikan ekonomisi, Avrupa'daki Brexit ihtimali ve Çin'deki yavaşlama gibi  belirsizliklerden de etkilendi. O nedenle biz ABD'nin büyüme tahminlerini aşağı  çektik."

Köse, bu yıl Amerikan ekonomisinin yüzde 2'nin biraz altında  genişleyecek olmasına karşın potansiyeline yakın sağlıklı bir büyüme performansı  gösterdiğini de vurguladı.

Amerikan iş gücü piyasasının son istihdam rakamlarının yarattığı hayal  kırıklığına rağmen canlı olduğunu savunan Köse, ülkede enflasyonun da son sekiz  ayda hareketlendiğinin altını çizdi.

'FED'İN TEMKİNLİ DURUŞU DÜNYA EKONOMİSİ İÇİN FAYDALI'

Köse, ABD Merkez Bankasının (Fed) ülke ekonomisini okumada elinden  gelen bütün çabayı sarf ettiğini belirterek, "Fed şu ana kadar son derece  temkinli bir şekilde piyasalara yön vermeye çalıştı ve bizce bunda başarılı da  oldu. Fed özellikle son bir yıldır dünya ekonomisindeki gelişmeleri ve bunların  ABD ekonomisine etkilerini de dikkatle ele alıyor." dedi.

Fed'in faiz artırımının küresel ekonomi için risk teşkil edip  etmediğine yönelik soruya ise Köse, "Eğer Amerikan ekonomisi büyümeye devam  ediyor, ekonominin dinamikleri çalışıyor, enflasyondaki hareketlenme sağlıklı  şekilde sürüyorsa bu, dünya ekonomisi için iyi bir haber demektir. Bu çerçevede  ortaya çıkan parasal politikalardaki normalleşme de küresel ekonomi için pozitif  bir gelişme olarak değerlendirilebilir çünkü bu, krizden çıkışın bir işareti  olur." yanıtını verdi.

Köse, bununla birlikte Avro Bölgesi ve Japonya ekonomilerinin  genişlemeci parasal politikalara rağmen halen kriz sürecinden tam anlamıyla  çıkamadığına, bu bölgelerdeki enflasyonun hala çok düşük seyrettiğine ve  büyümenin istenen düzeye ulaşmadığına dikkati çekerek, "Bütün bunları bir araya  getirdiğimizde Fed'in temkinli duruşu, bizce dünya ekonomisi için faydalı bir  gelişme. Fed'in önümüzdeki dönemde de gelen iç ve dış verilere göre karar  alacağını düşünüyoruz. Karar verirken elbette piyasa oyuncularını buna  hazırlamaları da gerekiyor." ifadelerini kullandı.

'SIKILAŞMA ER YA DA GEÇ DEVAM EDECEK'

Fed'in gelecek faiz artışlarının zamanlamasının, dünya ekonomisindeki  önemli risklerin ne doğrultuda hareket edeceğine bağlı olduğunu anlatan Köse,  gelişen ülkelerin sıkılaştırmaya rehavete kapılmadan hazırlanmaları gerektiğini  vurguladı.

Köse, "Fed'in aralıkta başlattığı sıkılaştırma süreci yavaş da olsa er  veya geç devam edecek. Yükselen piyasa ekonomilerinin bunu anlaması ve  hazırlanması gerekiyor. Bu hazırlık için hem mali politikaların hem para  politikalarının yerinde olması ve finansal piyasalarda istikrar sağlanması  lazım." uyarısında bulundu.

'TÜRKİYE'DE BÜYÜME YÜZDE 3,5 CİVARINDA SÜRECEK'

Dünya Bankası Kalkınma Beklentileri Grubu Direktörü Köse, Türkiye  ekonomisine ilişkin ise şunları söyledi:

"Türkiye'de özellikle tüketimin bir şekilde kuvvetini koruması, bizim  büyüme tahminimizin aynı kalmasını sağladı. Türkiye'de büyümenin bu yıl yüzde 3,5  civarında olmasını bekliyoruz. Petrol fiyatlarındaki düşüş, ekonomideki bazı  kırılganlıkları azalttı. Enflasyon rakamlarında ve dış ticaret açığında bu olumlu  etkiyi görüyoruz. Yüzde 3,5 civarındaki büyümenin, mevcut dış koşulların olumlu  şekilde devam etmesi, iç şokların ve belirsizliklerin azalması, ekonomik  reformların ve yerinde mali ve parasal politikaların uygulanması durumunda  önümüzdeki yılda da sürmesini bekliyoruz. Ancak Türkiye diğer yükselen piyasa  ekonomileri gibi dış şoklardan etkilenebiliyor ve bunlara karşı hazırlanması da  lazım."