Uzmanlara göre emtia fiyatlarındaki düşüş, büyümeye dair endişeler ve politik belirsizlikler gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerini baskılıyor.
Gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerinde yaşanan sert düşüşlere ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan yatırım bankası Nomura'nın Orta ve Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (CEEMEA) Bölgesi Stratejisti Timothy Ash, "Gelişmekte olan ekonomilerin para birimleri, yatırımcıların yeniden giriş yapmasına neden olacak seviyede ucuzlayana kadar tahminlerin altında performans sergilemeye devam edecek" diye konuştu.
Söz konusu ülkelerin para birimlerindeki sert değer kayıplarının petrol fiyatlarındaki düşüş, ABD Merkez Bankası'ndan (Fed) beklenen politika faiz artışının getirebileceği risklerle desteklendiğini vurgulayan Ash, devam eden politik risklerin de para birimlerini zayıflattığını söyledi.
Ash, "Gelişmekte olan para birimlerindeki düşüşün ihracat piyasasını ve büyümeyi artırdığını görmemiz gerekiyor. Şu anda bunun uzağındayız. Çin'in para birimindeki devalüasyon gelişmekte olan para birimlerine ilişkin endişeyi artıyor" değerlendirmesinde bulundu.
Türk lirasının dolar karşısındaki performansını da değerlendiren Ash, "Eğer Merkez Bankası (TCMB) güçlü bir açıklamayla para politikasını sıkılaştırmazsa, lira baskı altında kalmaya devam edecek" dedi.
MERKEZ'İN ADIMLARI DİKKATLE İZLENECEK
UBS'nin Gelişmekte olan Piyasalar Statejisti Manik Narain ise Türk lirasının son dönemde dolar karşısında peşpeşe yaşadığı değer kayıplarına ilişkin olarak, "Türkiye genel seçimin hemen sonraki gün gerek döviz piyasalarında gerek hisse senedi piyasalarında diğer gelişen ekonomilere kıyasla iyi bir performans sergiledi. Fakat son günlerde gördüğümüz değer kayıpları Türk lirasının diğer para birimlerindeki kayıpları geriden kapatması şeklinde oluyor. Türk lirası Brezilya, Rusya, Güney Afrika, Kolombiya para birimlerindeki kayıpları geriden takip ediyor, arayı kapatıyor" değerlendirmesini yaptı.
Merkez Bankası'nın adımlarının dikkatle izleneceğinin altını çizen Narain, "Büyümenin yavaşladığını ve politik belirsizliklerin arttığını dikkate alırsak, önünüzdeki dönemde Merkez Bankası'nın politika faizini para birimini korumak için agresif bir şekilde artırıp artıramayacağı yönünde endişeler var. Ya da daha önce de olduğu gibi Merkez Bankası harekete geçmek için geç kalacak. Bu durumda liranın dolar karşısında 3 liraya doğru zayıfladığının görebiliriz" ifadelerini kullandı.
Narain, gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerindeki düşüşün farklı faktörlerin birleşiminden kaynaklandığına işaret ederek, "Ayrıca gelişmekte olan ekonomilerin ekonomik büyümesi yavaşlıyor, ihracatı da hız kesiyor. Bazı gelişmekte olan ekonomilerin bazılarında istihdam piyasası da baskılandı. Bu da para birimlerini zayıflatarak hisse senedi piyasalarını baskılıyor" dedi.
Fed'in olası faiz artırım kararının yaklaştığını belirten Narain, değerlendirmesini şöyle tamamladı:
Gelişmekte olan piyasalar halen faiz artırımına karşı koymak için yeteri kadar iyi bir pozisyonda değil. Para birimlerinde yaşanan düşüşle birlikte şimdiye kadar gelişmekte olan ekonomilerde daha güçlü büyüme görmemiz gerekiyordu. ABD ve Avrupa ekonomilerindeki iyileşmenin gelişen ekonomilere daha fazla katkı yapması gerekirdi. Öyle olmadı. Bu durum bu yıl gelişmekte olan ekonomiler için en büyük hayal kırıklığı oldu."
DOLAR/TL REKOR TAZELEDİ
Türkiye'de yurt içinde siyasi belirsizliğin etkisiyle geçen haftadan bu yana yükselişe geçen dolar/TL, bu sabah saatlerinde 2,8769'a çıkarak rekor tazeledi.
Çin'de yuanın art arda 3 gün devalüe edilmesi sonrasında halihazırda baskı altında kalan Asya para birimlerinde ise bu hafta satış baskısının sürdüğü gözleniyor. Dolar, Endonezya rupisi karşısında dün 13.903 ile tarihi zirvesini görürken, Malezya ringiti karşısında ise mart 2008 tarihinden bu yana gördüğü en yüksek seviyeye çıktı.
Dolar/Rus rublesi paritesi 65,77 ile yaklaşık 2 haftanın zirvesine ulaşırken, dolar/Hindistan rupisi paritesi de 65,520 ile eylül 2009'dan bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
