Ekonomistler, sanayi üretiminde toparlanmanın sürmesini bekliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre arındırılmamış sanayi  üretimi endeksi martta yıllık bazda yüzde 4,7 azaldı. Sanayi üretim endeksindeki  değişim her ne kadar son 6 aydır negatif bölgede kalsa da üç aydır düşüşün hız  kesmesi gelecek aylara ilişkin pozitif beklentileri artırdı.

Mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış endeks ise martta  bir önceki aya göre yüzde 2,1 artış gösterdi. Sanayi üretiminin ana eğilimi  açısından izlenen söz konusu endeks, yıl başından bu yana artış gösteriyor.

Yeni yıla yüzde 1'lik yükselişle başlayan ve şubatta yüzde 1,4 artış  kaydeden sanayi üretimi dipten dönüldüğüne işaret etmiş, mart ayında da aylık  bazdaki artış, sanayi üretiminde toparlanmanın devam edeceğini gösterdi.

Yüksek teknoloji sanayi üretim endeksi (arındırılmamış) martta yıllık  bazda yüzde 9,8 artış gösterdi. Yüksek teknoloji alanında endeks, 11 aydır artış  kaydediyor.

"YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜNLERİ YILLIK BAZDA YÜKSEK ARTIŞLARA İŞARET  ETMEYE DEVAM EDİYOR"

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, sanayi üretiminin  mart ayında, hem düzeltilmiş hem de düzeltilmemiş verilerde beklenenden daha  ılımlı yıllık azalışlar kaydettiğine belirtti.

Düzeltmemiş verilerde yıllık azalışın yüzde 4,7, düzeltilmiş tarafta  yüzde 2,2 seviyesinde gerçekleştiğini anımsatan Tokalı, "Ancak, mart ayında  pozitif tarafta işleyen iş günü etkisinin nisan ayında negatif tarafta olacağını  hatırlatmak isteriz. Yine de, ilk tahminlerimize göre yıllık azalış  rakamlarındaki ılımlılığın nisan ayında da devam etmesini bekliyoruz. Diğer bir  ifadeyle, sanayi üretiminde dibin görüldüğünü, toparlanma eğiliminin ılımlı da  olsa belirdiğini düşünüyoruz. Nitekim, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış  endeksin son üç aydır artış yönünde olduğunu görüyoruz." ifadelerini kullandı.

Tokalı, geçen yılın son çeyreğinde yıllık bazda yüzde 7,8 daralan  sanayi üretiminin, bu yılın ilk çeyreğinde de yüzde 4,8'lik düşüşe işaret  ettiğini söyledi.

Bu doğrultuda, geçen yılın son çeyreğinde yıllık bazda yüzde 3'lük  daralma kaydeden ekonominin bu yılın ilk çeyreğinde de yüzde 3-4 bandında küçülme  yaşamış olduğunu tahmin ettiklerini dile getiren Tokalı, son dönemde yaşanan  finansal dalgalanmanın ve seçim sonrası politik tablonun ekonomik aktivitedeki  etkisine bağlı olarak, toparlanma eğiliminin kalıcılığı ve boyutunun ortaya  çıkacağını kaydetti.

Tokalı, yılın ikinci yarısında yıllık bazda büyüme oranlarına geri  dönüleceği ve yılı yüzde 0,5'lik büyüme oranıyla tamamlayabileceğine dair  öngörülerini koruduklarını, 2020 yılına ait büyüme tahminlerinin ise yüzde 3,5  seviyesinde bulunduğunu bildirdi.

Sektörel bazda toparlanma eğilimini destekleyen unsurların mevcut  olduğunu vurgulayan Tokalı, "Güven ortamına dair toparlanma eğilimi, dayanıklı  tüketim mallarına ait üretim verilerinin gelişiminde izleniyor. Yatırım eğilimini  yansıtan sermaye malları üretiminin yıllık düşüş oranında da ivme kaybı dikkati  çekiyor. Yüksek teknoloji ürünleri yıllık bazda yüksek artışlara işaret etmeye  devam ediyor." ifadelerini kullandı.

"SANAYİ ÜRETİMİ İLK ÇEYREKTE YÜZDE 1,7 YÜKSELDİ"

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, mart ayında sanayi  üretiminin (arındırılmamış) yıllık bazda yüzde 4,7 düşüşle beklentiden sınırlı  gerilediğini belirtti.

Mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış endeksi ise bir  önceki aya göre yüzde 0,6 artış gösterdiğini hatırlatan Bürümcekçi, şöyle devam etti:

"Sanayi üretiminin ana eğilimi açısından izlediğimiz söz konusu  endeksin kademeli düşüşü ağustostan itibaren sertleşirken, geçen yılın son beş  ayında üst üste düşerek aralık ayında Şubat 2017'den beri en düşük seviyesine  inmişti. Ocak ayındaki yüzde 1'lik yükseliş ise dipten dönüldüğüne işaret etmiş,  şubatta bunun üzerine yüzde 1,34 artış kaydedilmişti. Martta artış hız keserek de  olsa devam etmekte. Çeyrekler bazında bakıldığında geçen yıl ilk çeyrekte yüzde  0,8 artış, ikinci çeyrekte yüzde 0,7 azalış, üçüncü çeyrekte yüzde 0,3 azalış ve  son çeyrekte ise yüzde 5,2’lik çok sert düşüş kaydedilmişti. 2019'un ilk  çeyreğine ise yüzde 1,7 yükselişle başlandı."

Bürümcekçi, gelecek dönem görünümünü ele alındığında öncü  göstergelerin milli gelirin 2019'un ilk çeyreğinde daralmaya işaret ettiğini  söyledi.

Sanayi üretimi ve katmadeğer arasında önceki çeyreklerde gözlenen  ilişki nedeniyle üretimin bu seyrinin GSYH açısından olumsuz sinyal verdiğini  belirten Bürümcekçi, "Bunun yanı sıra iç talep ve yatırımlarda daralma da devam  ettiğinden ilk çeyrekte milli gelirde de yıllık bazda azalışın (yüzde 2-3  aralığında) görülmesi ihtimali yüksektir. 2019 yılı büyümesi için yüzde 1 olan  tahminimiz üzerinde risklerin belirgin aşağı yönde devam ettiğini düşünmekteyiz."  değerlendirmelerinde bulundu.