Aşıyı olduk da sonrası ne olacak?

Mehmet Çoban

Tekrar merhabalar diyelim kısaca… Enteresan bir geceydi değil mi? Sınav sonuçlarını bekleyen öğrenciler gibi dizildik ekranların başına… Bir yanda televizyon, diğer yanda ise piyasaları izlediğimiz ekran açık… Gözler dolar/TL’de… Bakalım Janet Yellen hoca ne açıklayacak? Geçtik mi kaldık mı? Önemli bizim için… Zira ağırlıklı olarak bir senedir bu güne hazırlanıyoruz. Ve açıkladı… Çeyrek puan artırım…

Bekliyorduk işin açıkçası böyle bir sonucu. Ama insanın gözle görmedikten kulakla duymadıktan sonra hep bir şüphe oluyor içinde… Dolardan önce ilk tepki bizlerde oldu herhalde. Bugün için konuştuğum birçok uzman arkadaşım Yellen’ın açıklamasından sonra üzerlerinden bir yük kalkmış gibi hissettiklerini söyledi. Valla nedendir bilinmez ama bende de öyle bir şey oldu.

Kanallarda yorumları izlerken görüşlerini her zaman için ilgiyle takip ettiğim bir profesör üstadımız çok iyi özetledi dün yaşadıklarımızı aslında. Dedi ki, “Hani ilkokulda aşı olacağımız açıklandığında günlerce onun sıkıntısı olur ya içimizde. Sonra acıyla aşı oluruz ve o sıkıntı ve aşının vermiş olduğu acı geçer bir süreliğine. Ama esas bir süre sonra o aşının vermiş olduğu durumlar ortaya çıkar”… Ne güzel özetledi değil mi dünkü durumu. Aşıyı olduk. İlk başta bir acı (dolar 2,97 TL’nin üzerinde) duyduk. Sonra o acı geçti ve üzerimizdeki yük kalktı. Hala devam eden bir rahatlama evresi (dolar 2,93 TL’nin altında)… Peki şimdi bundan sora o aşının rahatsızlık veren etkilerini görecek miyiz? Bence evet… İşte sizi kendi meşrebimce uyarmak istediğim nokta burası…

Şöyle ki… Elbette ki FED etkisinin piyasalar üzerindeki etkisini yadsımıyoruz. Ama son dönemde piyasa üzerinde FED’den daha etkili olan konuları düşünün. Örneğin Rusya ile yaşadığımız uçak krizi. Piyasalar üzerindeki etkisi malum. Ya Suriye ile yaşanan ve yaşanmaya devam eden konular. Peki terör?.. Yazık ki bunların hepsi hali hazırda devam eden olumsuz gelişmeler. Yakı dönemde bu konuların çözümünü bekleyenlerin ya da tahmin edenlerin sayısı oldukça az. Bugün Rusya Devlet Başkanı Putin açık açık söyledi Türkiye ile ilişkilerin eskisi gibi olma şansının az olduğunu. Bunlara ek olarak Çin diğer tarafta hala bir baskı piyasalar üzerinde. Uzmanlarını bile şaşırtan petrol fiyatlarının keza hala ne yapacağı bilinmiyor. Bunlar piyasa üzerinde şu an var olan ve bir süre daha var olmaya devam edecek olumsuz gelişmeler. FED de bitmedi daha. Belki art arda olmaması baabında ocak ayı pas geçilebilir. Ama bir sonraki toplantı için faiz artırım söylemleri yine ayyuka çıkacak.

Gelelim bu gelişmelerin piyasalar zerindeki olası etkilerine… Borsadan başlayalım. Sürekli soruluyor Noel baba rallisi olur mu diye… Evet olabilir… Piyasalar üzerinde aşı sonrası rahatlamanın vermiş olduğu olumlu durumla endeks üzerinde olası bir yıl sonu rallisi –rallisi yerine yükseliş diyelim- olma ihtimali var. Şu an için BIST 100 endeksinde 75 bin 300 seviyesinin aşılması durumunda 77 bin 700 – 78 bin 500 potansiyelinden bahsetmek mümkün. Tabi ekstra bir durum gerçekleşmezse.

Peki dolar?.. Bugün önemli bir destek olarak gördüğüm 2,92 TL seviyesini de altını gördü. Bu seviyenin altına sarkması durumunda –ki böyle bir olasılık var- 2,8760 TL seviyelerine kadar kademeli de olsa geri çekilme ihtimali var.

Sonuç olarak; yukarıda bahsettiğim borsa ve dolar beklentileri aşı olduktan sonra piyasanın içinde bulunduğu o rahatlamadan kaynaklanan bir durum. Her ikisi için de belirttiğim noktaların altına inmesi ya da üzerine çıkması benim için sürpriz olur. Şu unutulmamalıdır ki dolar hala uzun vadeli yükseliş trendi üzerinde hareketini sürdürüyor. Bu bağlamda hemen olmasa da uzun vadede 3,15 – 3,20 TL hedeflerini koruyor gibi gözüküyor. Bu yüzden dolarda gerilemelerin piyasa tarafından alım fırsatı olarak değerlendirilme olasılığı yüksek. Dikkat…

Hayata dair kısa bir not; devir hız devri. Telefonlarımızı, bilgisayarlarımızı, arabamızı ve buna benzer birçok şeyi daha hızlısı çıktığı zaman değiştiriyoruz değil mi? Bu hıza bazen düşüncelerimiz ve kararlarımız da eşlik ediyor. Bazen zorunluluktan bazen ise yapımızdan dolayı hızlı karar verip çabuk uygulamaya koymaya çalışıyoruz hayatı. Beklemek ve sakin olmak gerekiyor belki olası riskleri minimize etmek için. Tıpkı dün risk almayan hızlı hareket yerine sağlam hareket etmeyi düşünen yatırımcılar gibi…

Bol kazançlar…

Mehmet ÇOBAN
https://twitter.com/MCobanAnaliz