Büyüyoruz

Güngör Uras

Yılın ilk üç ayında ekonomi yüzde 5.2 büyümüştü. İkinci üç aylık dönemde büyüme yüzde 5.1 olarak gerçekleşti.

İkinci üç aylık dönemde büyümenin arkasında, inşaat yatırımlarının artışı ve ihracat artışı var. Daha önceki büyümelerde ağırlığı olan özel tüketimin katkısı azaldı.

Talep olmadıkça üretim artmıyor. Üretim artmadıkça büyüyemiyoruz. İkinci 3 ayda, inşaat faaliyeti, ihracat, tüketici talebi arttığı için, bu 3 kanaldan gelen talep üretim artışına, özellikle sanayide üretim artışına yol açtı.

İkinci çeyrekte büyümeye, inşaat ağırlıklı yatırımların katkısı 2.9 puan, özel tüketim katkısı 1.9 puan, net ihracatın (ihracat artışı - ithalat artışı) katkısı 1.7 puan oldu.

İkinci üç aylık dönemde tarımda yüzde 4.7, sanayide yüzde 6.3, inşaatta yüzde 6.8 büyüme gerçekleşti. Sanayide büyük ağırlığı olan imalat sanayii, ilk üç aylık dönemde yüzde 5.9 büyümüştü, ikinci üç ayda yüzde 6.0 büyüdü.

İNŞAAT SEKTÖRÜ CANLI

İlk üç aylık dönemde yüzde 6.0 büyüyen inşaat kesimi, ikinci üç aylık dönemde yüzde 6.8 ile büyümeyi sürdürdü.

Finans ve sigorta kesiminde büyüme ilk üç aylık dönemin biraz gerisinde ama gene de yüzde 9.4. Yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 3 büyüyen kamu ve özel sektör yatırımlarının ikinci üç aylık dönemde yüzde 9.5 büyümesi dikkat çekiyor.

Ne var ki yatırımlardaki büyüme, inşaat yatırımlarındaki büyümeden kaynaklanıyor. Birinci üç aylık dönemde yüzde 14.0 büyüyen inşaat yatırımları, ikinci üç ayda yüzde 25.0 büyüdü.

Buna karşılık makine ve teçhizat yatırımlarında gerileme devam ediyor. Makine ve teçhizat yatırımları ilk üç ayda yüzde 12.0 gerilemişti. İkinci üç ayda gerileme yüzde 8.6 oldu.

Özel tüketim artışı yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 3.6 olmuştu. İkinci üç ayda özel tüketim yüzde 3.2 arttı.

TEŞVİKLERİN KATKISI

Özel tüketim harcamalarında dayanıklı mallardaki tüketim artışı yüzde 4.8, yarı dayanıklılarda yüzde 0.3, dayanıksız mallarda yüzde 3.2. Önceki 3 ayda dayanıksız mallarda tüketim artışı yüzde 5.8 idi. Vergi teşviklerinin dayanıklı tüketim mallarını olumlu etkilediği görülüyor.

Dayanıksız mal tüketiminde ağırlığı mutfak harcamaları oluşturur. İkinci 3 ayda ekonomi yüzde 5.1 büyürken, hane halkının özel tüketim harcamasındaki artış hızının gerilemesi yüzde 3.2 olması, büyümenin nimetlerinden orta ve alt gelir grubu hane halkının göreceli olarak yararlanamadığına işaret ediyor.

Üçüncü çeyrekte, büyümenin benzer hızda devam etmesi bekleniyor. Temmuzda sanayi üretimi arttı. Ağustosta artışın devam ettiği tahmin ediliyor. Kredi Garanti Fonu ile ekonomiye sağlanan destek talebi canlandırıyor. İhracat artışı devam edecek. Turizm gelirlerinde iyileşme var. Bütün bunların rüzgârında üçüncü ve dördüncü üç aylarda da büyümenin yüzde 5’ler dolayında olması bekleniyor.