Enerji Zirvesi Ayşe Hanım’ı da ilgilendiriyor

Güngör Uras

İstanbul’da başlayan 23’üncü Dünya Enerji Zirvesi Türk ekonomisi için önemli ama Ayşe Hanım Teyzem için de önemli... Enerjinin; (1) bulunabilirliği, (2) fiyatı hem ekonomiyi, hem Ayşe Hanım Teyzem’i ilgilendiriyor.

Ayşe Hanım Teyzem sabah kalkınca gaz ocağını yakıyor. Akşama kadar TV izliyor, ütü yapıyor. Akşam lambaları yakıyor. Ali Rıza Bey Amcam’ın oğlunun çalıştığı fabrikada makineler elektrikle işliyor. Çiftçi Recep, mazot, gübre kullanıyor.

Halkımızın bindiği dolmuş, yollarda dolanan otobüs, kamyon petrol yakıyor. Biz gazı, petrolü ithal ediyoruz, dolar ödüyoruz.

Dünyada enerji fiyatları son iki yıldır geriledi. 2015’te enerji faturamız 55 milyar dolardan 38 milyar dolara düştü. Geçen yıl ilk 8 ayda enerji ithalatına 26 milyar dolar ödemiştik, bu yıl 17 milyar dolar ödedik. Bugüne kadar petrolün ucuzluğundan biz yararlandık. Petrol üreticileri ucuz petrol sattıkları için zarar etti.

ELEKTRİK UCUZLAR MI?

Şimdilerde OPEC üyeleri üretimi kısarak petrol fiyatını yükseltme arayışında onun için petrolün varili 50 doların üzerine çıktı.

Hükümet doğalgazda yüzde 5 indirim yaptı. Elektriğin yüzde 38’i doğalgaz kullanan santrallerin üretimi. Yakında elektrik fiyatları da ucuzlayabilir.

Kongre vesilesiyle Rusya Devlet Başkanı Putin’in Türkiye’ye gelmesi nedeniyle, kongrenin programı dışında bizi ilgilendiren konular gündeme girdi. Rusya’nın Türk Akımı adı verilen projesine göre Karadeniz altından Türkiye’ye ulaşacak 2 boru hattı ile taşınacak gazın yarısını biz tüketeceğiz, yarısı Avrupa’ya gidecek.

Bugüne kadar Karadeniz altından geçen Mavi Akım boru hattı ile 17 milyar metreküp gaz alıyorduk. Türk Akımı boru hattı da 17 milyar metreküp gaz taşıyacak.

Bu projenin henüz nasıl gerçekleştirileceği, nasıl finanse edileceği belli değil ama, bizi çok hem de çok ilgilendiriyor.

Ruslar Akkuyu nükleer santralinin inşaatına başlamak için “yeşil ışık” bekliyor. 20 milyar dolarlık bu projede elektrik üretimi, inşaatın başlamasından 7 yıl sonra mümkün olabilecek.

Ayrıca Botaş’ın Gazprom ile doğalgaz fiyatı konusunda anlaşmazlığı var. Bu anlaşmazlık, hakem heyeti yerine karşılıklı anlaşma ile çözülürse gaz fiyatı ucuzlar. Bu da Ayşe Hanım Teyzem’i memnun eder.

Rusya ile ekonomik ilişkilerimizdeki kesintinin olumsuz etkileri devam ediyor. Normalizasyon gerçekleşemedi.

Yaş meyve - sebzede ihracat yolu açılamadı. Müteahhitlerin çalışmalarında ve işçi alımlarındaki sınırlamalar devam ediyor. Vizede güçlükler giderilemedi.

Erdoğan - Putin görüşmesinin, enerji, ikili ilişkiler boyutu yanında siyasi boyutu da var. Türkiye’nin Suriye’deki savaşa müdahalesinin sınırları ve şekli bu görüşmeler sonucu belli olacak.

Görülüyor ki, dün başlayan Kongre, hem Türk ekonomisi hem Türk insanı bakımından önemli...

Bekleyişimiz, enerji kaynaklarımızı artırmak. Enerji faturamızı imkân ölçüsünde küçültmek. Türk Akımı ve Akkuyu projelerinin gerçekleştirilmesini, Rusya ile bozulan ekonomik ilişkilerde normalizasyonun bir an önce gerçekleşmesini sağlamaktır.