Faizde ‘temkinli’ Merkez hamlesi!

21.07.2023 08:58
Merkez Bankası faizi beklentilerin altında artırarak yüzde 17.5 seviyesine çıkardı. Son iki ayda 900 puanlık artış yapılmış oldu.

Merkez Bankası (TCMB) 2.5 yıl aradan sonra ikinci defa faizi artırdı. Mehmet Şimşek’in idaresindeki ekonomi yönetimi temkinli hareket ediyor. Dengeleri sarsmadan kademeli olarak faiz artışını sürdürüyor. Son iki ayda 900 puanlık artışla faizi yüzde 8.5’ten yüzde 17.5’e yükseltti. Piyasa ise ekonomi yönetiminden daha yüksek artış bekliyordu. Dengeleri sarsmamaya özen gösteren Merkez Bankası piyasa beklentisinin gerisinden geliyor. Piyasa anketleri ise haziran toplantısında yüzde 20’lik faiz oranı öngörüyordu. Bu yönü ile Merkez Bankasının yüzde 17.5 faiz kararı beklentilerin altında kaldı.

Politika metninde önemli bir ayrıntı

Öte yandan politika metninde şu detay yer aldı: “Kurul, faiz artırımının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları almıştır.” Bu ayrıntı tek başına faiz kararının yeterli olmadığını ve ek önlemlerin alınabileceğine işaret ediyor.

Bu arada İhracat finansman desteği sağlayan reeskont kredilerinin günlük limiti 300 milyon TL’den 1.5 milyar TL’ye çıkarılıyor.

Mehmet Şimşek yaptığı açıklamada, “Programımızın en büyük önceliklerinden birisi ihracatın güçlü bir şekilde desteklenmesidir. İç talebi dengeleyici tedbirler alırken, ihracata da maksimum destek sağlayacağız. Yurtdışından temin ettiğimiz kaynakları ihracat ve yatırıma kanalize edeceğiz” dedi.

Borsa yükselişte

Karar sonrası Borsa İstanbul, tüm zamanların en yüksek gün içi zirvesini yenilerken, dolar ve euro’da ılımlı bir artış gözlendi. BIST 100 Endeksi 6.645 seviyesinde dengelendi. Dolar/TL kararla beraber 26.90 TL’den 26.94 TL seviyesine çıktı. Dolar/TL, tarihi zirvesini 19 Temmuz’da 27.27’yi test ederek görmüştü. Euro/TL ise, faiz açıklamasından sonra 30.20 seviyesinden 30.25 seviyesine tırmandı. Gram altın ise, 1.713 liradan 1.716 liraya yükseldi.

TCMB tarafından haftalık yayımlanan menkul kıymet istatistiklerine göre, yabancı yatırımcı hisse tarafında alım serisini altıncı haftaya taşıyarak 1.48 milyar dolarlık net alış gerçekleştirdi. Verilere göre yabancı yatırımcı Mayıs 2021’den bu yana ilk kez altı hafta boyunca alım yaptı.

MERKEZ’İN FAİZİ 250 PUAN ARTIRMASININ 3 NEDENİ...

TCMB karar metninde dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verildiğine vurgu yaptı. TCMB metindeki bu notu ile faiz artış kararını üç önemli ayak üzerine oturttuğuna dikkat çekti.

1) Fiyatlama davranışlarındaki bozulma; enflasyonun yüksek seyrettiği dönemlerde ürün fiyatlamasında etik davranışlardan uzaklaşmalar artabilmekte. Merkez Bankası bu sapmaları gözlemekte ve fırsatçı bakış açısını önlemeye yönelik yaklaşımı koruduğunu hatırlatmakta.

2) Enflasyon beklentilerini çıpalama; enflasyonla mücedelede fiyat artışı beklentilerinin kırılması en önemli faktörlerden biridir. Fiyat artışının süreceği beklentisi enflasyonun artışının sürmesine psikolojik olarak katkıda bulunurken fiyatların sabit kalacağı beklentisini sağlayabilmek bu noktada önemli bir kazanım olacaktır.

3) Dezenflasyonun en kısa sürede tesisi. Dezenflasyon, enflasyonun kademeli düşüşüdür. Merkez Bankası genel fiyat düzeyinde en kısa sürede düşüşü sağlamayı önüne koymakta.

Neticede Merkez Bankası parasal sıkılaştırma ile enflasyona ilişkin bir yandan artış beklentisini kırmak diğer yandan fırsatçılığı önlemeyi önüne koyarken diğer yandan en kısa sürede enflasyonda düşüşü sağlamayı hedefliyor.