TSKB Enerji Çalışma Grubu, ekonomiye etkileri, global jeopolitik
ilişkiler ve çevreyle doğrudan ilişkisi nedeniyle her zaman en önemli
sektörler arasında yer alan enerji sektörüyle ilgili bir rapor
yayınladı. "Enerji Görünümü 2020" başlıklı rapor, enerji sektörünün
elektrik, doğal gaz, petrol, yenilenebilir enerji ve enerji
verimliliği gibi çeşitli alt bileşenleri ile enerji yatırımlarını ve
finansman boyutunu ayrıntılarıyla analiz ederken, enerji piyasasında
öne çıkan hâkim ve belirleyici trendleri değerlendiriyor.
TSKB Enerji Çalışma Grubu, Türkiye enerji sektörüne ilişkin
detaylı bir rapor hazırladı. Geçtiğimiz iki yıldaki gelişmeler
ışığında enerji sektörünün çeşitli alt bileşenlerinin analiz edildiği
raporda, enerji piyasasında öne çıkan hâkim ve belirleyici trendler
ile enerji yatırımları ve finansmanı konuları mercek altına
alınıyor.Raporda enerji sektörü özelinde oluşan tematik başlıklar da
birbirini tamamlar bir düzlemde ve ayrı alt bölümler olarak sunuluyor.
TSKB'nin enerji konularını çok yakından izlediğini ifade eden TSKB
Enerji Çalışma Grubu Başkanı ve Escarus Genel Müdürü Dr. Kubilay
Kavak, rapor hakkında şu değerlendirmede bulundu: "TSKB'nin Enerji
Görünümü 2020 raporu sektörün geneline verilen önemin yanında yeşil
enerji yatırımlarına özel bir parantez açıyor. Raporda günümüzdeki
gelişmelere dair analizlerin yanı sıra hem enerji sektöründeki
oyuncuları hem de tüketiciler olarak hepimizi etkileyecek sektörel
eğilimleri ele aldık. TSKB Enerji Çalışma Grubu olarak ülkemiz için
büyük önem taşıyan enerji sektörüne dair bu tür derinlikli yayınlar
üretmeye devam edeceğiz."
TSKB Enerji Çalışma Grubu'ndaki uzmanlar tarafından hazırlanan ve
yaklaşık 100 sayfalık kapsamlı bir içeriğe sahip olan "Enerji Görünümü
2020" raporundan öne çıkan bazı bilgiler şöyle:

Salgın Sürecinde Elektrik Talebinde Azalma Gerçekleşti

2020 yılında Covid-19 pandemisi nedeniyle Mart-Haziran döneminde
elektrik talebinin azalmasının etkisiyle Türkiye brüt elektrik
üretiminde de bir azalma meydana geldi. Mart ayında bir önceki yılın
aynı dönemine göre %0,6 azalan brüt elektrik üretimi, yıllık olarak
Nisan ayında %14,6, Mayıs ayında %16,5 ve Haziran ayında %2,6 gerileme
kaydetti. Eylül ayı sonu itibarıyla toplam brüt elektrik üretimi 226,9
TWh olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,1'lik
bir azalma gösterdi.

YEKDEM'e Başvuru Süresi 6 Ay Uzatıldı

18 Eylül 2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan
Cumhurbaşkanlığı kararı ile Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme
Mekanizması'ndan (YEKDEM) yararlanmak isteyen üretim tesislerinin 31
Aralık 2020'ye kadar olan devreye girme şartı 30 Haziran 2021'e kadar
uzatıldı. Karara göre, 1 Ocak 2021'den 30 Haziran 2021 tarihine kadar
işletmeye girecek YEKDEM'e tabi elektrik santralleri için belirlenen
fiyat desteği 31 Aralık 2030'a kadar uygulanacak.

Güneş ve Rüzgâr Enerjisi Elektrik Üretiminde Hâkim Konuma Geliyor

Yenilenebilir enerjinin, özellikle rüzgâr ile güneşe dayalı
elektrik santrallerinden üretilen elektrik enerjisinin toplam enerji
arzındaki payı giderek artıyor. Bu durumun arkasında yatan başlıca
etkenler söz konusu santrallerin çevre dostu olması, üretim
maliyetlerindeki artan düşüş eğilimi ve yeni teknolojiler sayesinde bu
tip santrallerin elektrik şebekesine uyumunun artmasıdır.
Elektrik Piyasalarında Üretim, Dağıtım ve Ticarette
Dijitalleşmenin Önemi Artıyor
Elektrik piyasalarında gerçek zamanlı uzlaşmaya geçiş ile elektrik
şebeke hizmetlerinde değişen tüketici talebine daha hızlı yanıt
verilerek kâr artışı sağlanırken, nihai tüketicilerin ise
kullandıkları elektrik maliyeti azalıyor. Yenilenebilir enerji
kaynaklı santrallerin şebeke entegrasyonu arttıkça gerçek zamanlı,
rüzgâr ve hava şartlarının önceden doğru tahmini ve daha güvenilir bir
elektrik şebekesi oluşturulması giderek daha önemli hale geliyor. Bu
çerçevede dijitalleşme, yapay zekâ ile büyük veri analizi konularına
yapılacak yatırımların iş modellerindeki belirsizlikleri azaltması,
önceden manuel olarak gerçekleştirilen işlemleri otomatikleştirmesi ve
elektrik ticaretinin verimini artırması bekleniyor.
Finansmanda Yenilenebilir Enerji Santralleri Yatırımlarının Önemi
Devam Ediyor
Yenilenebilir enerji projeleri, bir taraftan sürdürülebilirlik
perspektifinden çevreye duyarlı projeler olarak kategorize edilirken,
diğer taraftan düşen MW başına sabit yatırım tutarlarına karşılık
mevcut YEKDEM tarifesinde aynı fiyat seviyesinden satış imkânı ile öne
çıkıyor. Bu sebeplerle, geçtiğimiz 1-2 yılda mevcut YEKDEM
tarifesinden faydalanan projelerin finansmanının yeni yatırım
finansmanı açısından sektörü domine ettiği görülüyor. Önümüzdeki
dönemde risklerini minimize eden projeler finansman anlamında öne
çıkacak. Çevresel ve sosyal açıdan uluslararası standartları sağlayan
ve riskleri aksiyon planları ile yöneten projeler son yıllarda dünyada
hızla örnekleri artan "yeşil tahvil" ihracı yoluyla da finansmana
erişim imkânı bulabilecek.
Açıklanan Doğal Gaz Keşifleri Türkiye'nin Doğal Gazda Dışa
Bağımlılığını Azaltacak
21 Ağustos 2020'de yapılan açıklamaya göre, Karadeniz'de 320
milyar m3 doğal gaz rezervi keşfedildi. 17 Ekim 2020 tarihinde ise
aynı bölgede 85 milyar m3 daha doğal gaz rezervi bulunduğu, böylece
bulunan doğal gaz rezervinin 320'den 405 milyar m3'e yükseldiği
açıklandı. Son dönemde gündeme gelen keşifler ve devam eden sismik ve
derin sondaj çalışmaları, önümüzdeki dönemde Türkiye'nin doğal gaz
üretiminde artış olabileceğine işaret ediyor.
Mini YEKA GES Yarışmalarına Başvuru Tarihi 18-22 Ocak 2021 Olarak
Belirlendi
Güneş enerjisine dayalı santraller için planlanan küçük ölçekli
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (Mini YEKA GES) yarışmaları 36
ilde her biri 10 MW, 15 MW ve 20 MW olacak şekilde planlandı. Toplam
1.000 MW bağlantı kapasitesi için gerçekleştirilecek yarışmalara
başvuruların 18-22 Ocak 2021 döneminde yapılacağı belirtildi. Mini
YEKA GES kapsamında, her bir yarışma için yarışma başlangıç tavan
fiyatı kilovatsaat başına 30 kuruş ve elektrik enerjisi alım süresi
sözleşmelerin imzalandığı tarihten itibaren 15 yıl olarak belirlendi.
Çatı Üstü ve Cephe Güneş Sistemlerine Yatırımların Artması
Bekleniyor
Küresel iklim değişikliği, nüfus artışı ve kişi başına düşen
enerji tüketimindeki artışın modern dağıtım şebekeleri üzerinde
giderek daha fazla olumsuz etki yaratması, alternatif ve temiz enerji
kaynakları bulma, dolayısıyla şebekelere daha fazla fotovoltaik (PV)
kaynağı dahil etme ihtiyacını doğurdu. Güneş enerjisinden elektrik
üretimi, modern dağıtık elektrik şebekelerinde özellikle ön plana
çıkıyor ve çatı, cephe uygulamaları yanında, binalara entegre PV
sistemler de gelişmiş ülkelerde görülüyor. Türkiye, güneşlenme süresi
ve güneş ışınım şiddetinin mertebesiyle diğer Avrupa ülkelerine göre
avantajlı ve güneş enerjisinden en iyi yararlanan bölgeler arasında
yer alıyor. Kamu otoritesinin bu konudaki teşvik edici tutumu da çatı
ve cephe güneş sistemlerine yatırımın artacağı beklentisini doğuruyor.

Elektrik Santrallerde İç Tüketim Hibrit Teknolojilerle Sağlanabilir

Sektörün ihtiyaçlarına yönelik olarak mevcut ve yeni kurulacak
lisanslı elektrik üretim santrallerinde, birden fazla kaynaktan
elektrik üretilmesinin önünü açan iki yeni düzenleme yayımlandı. Bu
yönetmelikler ile, üretim tesislerindeki yardımcı kaynak ve ana
kaynağın kurulu güçlerinin toplanarak ana kaynak üzerinden birlikte
değerlendirmeye alınması, böylece şebekeye aynı bağlantı noktasında
bağlanmak kaydıyla birden fazla enerji kaynağından elektrik
üretilebilecek tesisler kurulabilmesi olanağı doğdu. Üretim
tesislerine hibrit teknolojinin eklenmesindeki asıl amacın iç tüketimi
karşılamak olduğu belirtildi.

İklim değişikliği ve küresel ısınma, ciddi sonuçlara yol açacak

Enerji kullanımından kaynaklanan karbon emisyonlarının yaklaşık
yarısı sanayide kullanılan enerjiden kaynaklanıyor. Dünya daha düşük
karbonlu bir hedefe doğru ilerlerken, küresel enerji sistemi yeniden
yapılanıyor. Bu yeniden yapılanma sürecinde küresel enerji talebinin
artan refah ve yaşam standartlarına bağlı olarak büyümeye devam
etmesi, ancak enerji talebinin fosil kaynaklardan daha temiz
kaynaklara doğru kayması öngörülürken, yenilenebilir enerjinin
dünyanın artan enerji ihtiyaçlarını karşılamada giderek daha önemli
bir rol oynaması bekleniyor. Dünya genelinde yapılan çalışmalar,
enerji arzında kaynak çeşitliliğini artırmak, daha fazla tüketici
seçeneği sunabilmek, enerji piyasalarını yerelleştirmek, entegrasyonu
artırmak gibi konulara odaklanıyor.
TSKB tarafından yayınlanan "Enerji Görünümü 2020" başlıklı rapora
aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey