Fed faiz söylemini değiştirebilir

ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz  artırımına yönelik söylemini yarın başlayacak Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC)  toplantısıyla birlikte değiştirmesi beklenirken, ilk faiz artırımının 2015'in  sonuna kadar ertelenebileceği öngörülüyor.

ABD'nin yavaşlayan küresel ekonomiye rağmen gösterdiği güçlü  performans ve Fed'in tahvil alımlarını ekim ayında sonlandırmış olması, faiz  artırımının zamanlamasına ilişkin soru işaretlerini daha da artırırken, Moody's  Analytics Direktörü Ryan Sweet ve Johns Hopkins Üniversitesi Ekonomi Profesörü  Steve Hanke, kritik FOMC toplantısına yönelik beklentilerini AA muhabiriyle  paylaştı.

Ryan Sweet, FOMC'nin bu toplantısını "oyunun kurallarının  belirleneceği toplantı" olarak nitelendirirken, "Fed, 'kayda değer süre'  ifadesini kaldırıp kaldırmayacağına yönelik kararını daha fazla erteleyemez.  İstihdam sektöründe son birkaç ayda kaydedilen hızlı iyileşme göz önüne  alındığında, artık bu söylemi değiştirmeleri gerekiyor" şeklinde konuştu.

Fed'in bu noktada çok dikkatli davranması gerektiğine işaret eden  Sweet, Banka'nın 2004 yılında başlayan sıkılaştırmadan yaklaşık 4,5 ay kadar önce  faiz artırımına yönelik 'kayda değer süre' ifadesini 'sabırlı olacağız' şeklinde  değiştirildiğini hatırlatarak, buna benzer bir yöntemin izlenmesinin piyasaları  yanlış yönlendirebileceğini ileri sürdü.

Sweet "Piyasaların bu sıkılaştırma dönemini, 2004 yılındakine  benzetmesi büyük bir yanlış olur. Çünkü bu Fed'in daha önce uyguladığı  sıkılaştırmalardan çok daha farklı olacak" ifadeleri kullanırken, bunun nedenini  son 6 yıldır aralıklarla devam eden parasal genişlemenin diğerlerine kıyasla çok  daha büyük olmasıyla açıkladı.

"Faiz artırımı 2015'in sonuna ertelenebilir"

Fed'in "kayda değer süre" ifadesinin yerine kullanacağı söylemin, faiz  artırımının "en erken" 2015'in ortalarında başlayabileceği gerçeğini yansıtması  gerektiğini düşündüğünü aktaran Sweet, " 'Uzun' ya da 'kayda değer' gibi muğlak  ifadeler piyasalarda spekülasyonlara yol açıyor. Bunun yerine ekonomik verilerin  faiz artırımı için doğru zamanı göstereceğini vurgulamaları, bence en iyi yöntem  olacaktır" görüşünü paylaştı.

Sweet, ayrıca ABD ekonomisindeki belirsizliklerin hala devam ettiğine  dikkati çekerek, sözlerini "Ekonominin 2015'te ne yönde ilerleyeceği belli değil.  Fed, enflasyonun düşük kalmaya devam etmesi durumunda faiz artırımını 2015'in  sonuna erteleyebilir" öngörüsüyle tamamladı.

"ABD ekonomisi sanıldığından daha zayıf"

Johns Hopkins Üniversitesi Ekonomi Profesörü Steve Hanke ise ABD  ekonomisinin piyasalardaki konsensüsten daha zayıf olduğunu savunarak, "Fed,  gevşek para politikasına beklendiğinden çok daha uzun bir süre boyunca devam  etmek zorunda kalacak" yorumunu yaptı.

Ekonomideki zayıflığın toplam talebin düşüklüğünden kaynaklandığını  belirten Hanke, "ABD'de büyüme resesyonu yaşıyoruz. Ekonomideki toplam talebe  bakacak olursanız, 1987'den bu yana yıllık büyüme ortalaması nominal terimlerle  yüzde 5 olan toplam talebin, şu an sadece yüzde 2,9 büyüdüğünü göreceksiniz. Yani  talep çok düşük, ancak bu beni şaşırtmıyor, çünkü para arzındaki büyüme de çok  çok zayıf" diye konuştu.

"Fed'in politikaları birbiriyle tutarsız"

Hanke, para arzındaki zayıflığı Fed'in birbiriyle tutarsız  politikalarına bağlayarak, şunları kaydetti:

Fed birbiriyle tamamıyla tutarsız politikalar uyguluyor. Bir  taraftan, bankacılık sektörüne daha fazla regülasyon getirmek istiyorlar. Fed  Başkanı Janet Yellen henüz bir hafta önce 'sermaye-varlık oranının yükseltilmesi  gerektiği' üzerine bir konuşma yaptı. Öbür taraftan, bankalar ABD ekonomisindeki  para arzının yaklaşık yüzde 80'ini yaratırken, Fed ise sadece yüzde 20'lik  kısmını yaratıyor. Bankalara daha fazla regülasyon getirilerek, kaldıraç oranının  düşürülmesi de Fed'i gevşek para politikasını korumak zorunda bırakıyor."

İstihdam sektöründeki gelişmelere de değinen Hanke, "İşsizlik oranı  azalıyor ve istihdamda ölçülü bir iyileşme sağlandı. Ancak, işgücü piyasası hala  zayıf, çünkü işgücüne katılım oranı düşük toplam taleple birlikte tarihin en  düşük seviyelerine geriledi. Dolayısıyla ben istihdam sektöründe köklü bir  değişiklik görmüyorum ve Fed'ten de önemli bir değişiklik beklemiyorum" dedi.

Düşük seyreden enflasyonun da Fed'e esneklik tanıdığını kaydeden  Hanke, FOMC'nin ifade tarzında bazı değişikliklere gidebileceği öngörüsünde  bulunurken, "Faiz artırımının 2015'in son çeyreğinden önce başlamasını  beklemediğini" sözlerine ekledi.