Paranın efendileri!

Dünyadaki para birimlerinin büyük çoğunluğu erkek egemenliğinin izlerini taşırken, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu az sayıda ülke, üstünde kadınların bulunduğu banknotlarıyla fark yaratıyor.

Dünyadaki 167 resmi para biriminde yer alan insan portrelerinin yüzde 90’ından fazlasını erkekler oluştururken, sadece 34 ülke banknotlarında kadın portrelerine yer veriyor.

Bu ülkeler içinde, kadın-erkek eşitliğinin önde gelen savunucularından ABD'nin olmaması ise dikkati çekiyor. Dünyanın en çok kullanılan para birimi olan ABD dolarlarında resmedilen 40'ı aşkın ismin arasında hiç kadın bulunmuyor.

ABD dolarını bu konuda yalnız bırakmayan diğer çok kullanılan para birimleri ise Çin yeni, Rusya rublesi, Hindistan rupesi, Singapur ve Hong Kong dolarları.

AVUSTRALYA DOLARI, KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİNİN SİMGESİ

Buna karşılık, her banknotunun bir tarafında erkek, diğer tarafında kadın portresi bulunan Avustralya, para biriminde kadın-erkek eşitliğinin dünyadaki tek örneğini oluşturuyor.

Banknotlarında kadın temsili yüksek olan diğer ülkeler ise İsveç, İsviçre, Danimarka, İngiltere, Kanada, İzlanda, Yeni Zelanda, Filipinler, İsrail ve Norveç.

İngiliz sterlini ve Kanada dolarlarının çoğunu İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth süslerken, geri kalan ülkelerin banknotlarında genellikle sanatçı kadınların portreleri yer alıyor.

Öte yandan, dünyanın en fazla kullanılan ikinci para birimi avro banknotlarında ise sadece Avrupa mimarisinden örnekler bulunuyor.

TÜRKİYE DE 34 ÜLKE ARASINDA

Türkiye'yle birlikte Arjantin, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Dominik Cumhuriyeti, Etiyopya, Gambiya, Gine, Gürcistan, Kolombia, Komoros, Kosta Rika, Haiti, Liberya, Japonya, Jamaika, Güney Kore, Malavi, Meksika, Peru, Ukrayna, Transdinyester ve Venezuela en az bir banknotunda kadın portresine yer veren diğer ülkeleri oluşturuyor.

Türk lirasının 34 ülkelik bu listeye girmesini sağlayan kadın ise Türk edebiyatı ve İslam coğrafyasının ilk kadın romancısı Fatma Aliye Topuz.

Topuz'un portresi, 2009'dan bu yana elli liralık banknotların arka yüzünde yer alırken, Türkiye para biriminde kadın portresi kullanan tek Müslüman ülke olmasıyla da dikkati çekiyor.

Kadınların banknotlarda yer almaması, erkek egemenliğinin para birimlerine de yansıdığı eleştirilerine neden olurken, Amerikalı kadınlar, "20'lik banknotlara kadın yüzü" kampanyasıyla, dolardaki erkek hükmüne son vermeye çalışıyor.